De Gucht: "We hebben Kosovo niet te snel erkend"

België heeft Kosovo niet te snel erkend. Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht vandaag gezegd tijdens een vergadering van de gezamenlijke Kamer- en Senaatscommissies Buitenlandse Zaken. Enkele parlementsleden hadden De Gucht daarover geïnterpelleerd.

Zonder debat
Sommige parlementsleden betreuren het dat de regering de beslissing om Kosovo te erkennen, genomen heeft zonder daarover eerst een debat te voeren in het parlement.

De Gucht is het daar niet mee eens. "Je zou kunnen zeggen dat de beslissing om te erkennen te vroeg genomen is als er een kans bestond dat de situatie in en over Kosovo zou veranderen. Maar dat is niet zo", luidde het. De standpunten over Kosovo zijn bekend: Servië en Rusland zijn pertinent tegen onafhankelijkheid, de VS en de meeste EU-lidstaten zijn voorstander.

Wachten op Kosovaarse grondwet
Onder meer sp.a-kamerlid Dirk Van der Maelen vond dat België op zijn minst had moeten wachten tot het Kosovaarse parlement de grondwet, met daarin garanties voor de Servische minderheid, had gestemd. VN-bemiddelaar Martti Ahtisaari stelde vorig jaar een plan op om Kosovo onafhankelijk te maken met garanties voor de rechten van de Servische minderheid. Hoewel het plan in de VN-veiligheidsraad geblokkeerd werd door Rusland, verwijst het Kosovaarse parlement er naar in zijn onafhankelijkheidsverklaring.

Plan-Ahtisaari
De Gucht is naar eigen zeggen vrij zeker dat het Kosovaarse parlement de grondwet zal stemmen. Een voorwaarde voor de Belgische erkenning was dat de Albanese Kosovaren respect zouden betuigen voor het plan-Ahtisaari en dat is volgens hem gebeurd. "Het Kosovaarse parlement heeft geen andere keuze. De uitvoering ervan op het terrein daarentegen is een andere zaak", aldus de minister.

Internationale gemeenschap
"Het belangrijkste criterium bij de erkenning van een staat die de onafhankelijkheid heeft uitgeroepen, is het volgende: is een groot deel van de internationale gemeenschap bereid tot erkenning? Dat zullen we binnen enkele weken weten, maar volgens mij is het antwoord daarop ja", zo zei de minister.

Bedenkingen bij leefbaarheid
Toch heeft De Gucht ook bedenkingen bij de leefbaarheid van een onafhankelijk Kosovo. "Het is een klein, arm land, met weinig grondstoffen. Het is een clan-maatschappij, met veel georganiseerde misdaad", klonk het.

Belgische militairen ter plekke
Er waren ook vragen over wat de onafhankelijkheid betekent voor de Belgische militairen die in Kosovo gestationeerd zijn. België telt in het kader van de NAVO-vredesmacht KFOR bijna 200 militairen in Kosovo. De meeste daarvan zijn gestationeerd in de stad Mitrovica, in het noorden van Kosovo.

Bruggen van Mitrovica
Mitrovica is één van de meest gevoelige plaatsen van de provincie. De stad telt zowat 100.000 inwoners en een belangrijk deel ervan zijn Serviërs. Ze leven boven de Ibar-rivier en hebben nauwelijks contact met het andere deel van de stad. De drie bruggen tussen de twee stadsgedeelten zijn dan ook bijzonder strategische plekken. Ze worden zwaar bewaakt door KFOR en in geval van rellen of oproer worden ze binnen het half uur hermetisch gesloten. De Belgen zijn verantwoordelijk voor twee van de bruggen.

Geen veiligheidsrisico
De Gucht denkt niet dat er een onmiddellijk veiligheidsrisico dreigt voor de Belgen, maar hij wijst er wel op dat het systematisch afgrendelen van de bruggen kan leiden tot een de facto situatie, waarbij de Serviërs een soort van eigen bestuur zullen willen. Daarom is er volgens De Gucht binnen de NAVO een discussie nodig over het noorden van Kosovo. (belga/eb)