‘De grootste antisemieten zijn Joden zelf’: Israël furieus om Hitler-uitspraak van Russisch minister Lavrov

De Russische president Vladimir Poetin claimt dat de invasie van Oekraïne bedoeld is om het land te denazificeren. Toen een Italiaanse televisiejournalist aan Lavrov vroeg hoe die denazificering te rijmen valt met het feit dat de Oekraïense president zelf Joods is, antwoordde hij: “Wat maakt het uit of hij Joods is. Ik geloof dat Hitler ook Joods bloed had, dus dat betekent niks. De grootste antisemieten zijn de Joden zelf.”

De uitlatingen raken in Israël, dat zich toe nu toe heeft onthouden van al te harde kritiek op de Russische invasie, een uiterst gevoelige snaar. “Onvergeeflijk, schandalig en een gruwelijke historische fout”, zegt de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Lapid. “De ergste vorm van racisme is Joden zelf de schuld te geven van antisemitisme.” Juist vorige week herdacht Israël, op Jom Hasjoa, de massamoord op last van Hitler.

De Israëlische premier Naftali Bennett zei dat ‘geen enkele hedendaagse oorlog is als de Holocaust’. “Het misbruik van de Holocaust als politieke knuppel moet onmiddellijk stoppen.’ Minister Hendel van Communicatie stelde op de Israëlische radio dat de historisch onjuiste claim dat Hitler Joods is, ‘bedoeld is om de afschuwelijke Russische daden in Oekraïne te rechtvaardigen’.

Onder druk

Het incident zet de verhoudingen tussen Israël en Rusland onder druk. Tot nu toe laveert Israël tussen voorzichtige steun aan Oekraïne en het openhouden van de communicatie met Rusland. Zo verleent Israël humanitaire hulp aan de Oekraïners – voedsel, ambulances en een veldhospitaal – maar gaat het niet in op het verzoek van president Volodimir Zelensky om militaire hulp, afgezien van beschermende spullen als helmen en kogelwerende vesten.

De Israëlische regering heeft Zelensky’s verzoek om gebruik te maken van de geavanceerde Israëlische luchtafweer Iron Dome naast zich neergelegd. “Iedereen weet dat jullie luchtverdedigingssysteem het beste is in de wereld, jullie kunnen de levens van Oekraïners redden”, zei hij eind maart daarover in zijn videotoespraak tot het Israëlische parlement.

Israël is gebaat bij een goede relatie met Rusland vanwege zijn eigen veiligheid in de regio. In buurland Syrië, waar het met enige regelmaat luchtaanvallen uitvoert tegen de door Iran gesteunde Hezbollah, is het afhankelijk van de goedwillendheid van Rusland, dat daar feitelijk het luchtruim beheerst.

Kritiek op de invasie van Oekraïne geeft de regering daarom, tot ergernis van veel linkse Israëliërs, slechts mondjesmaat. Buitenlandminister Lapid zei weliswaar dat het ‘onmogelijk is te zwijgen’ nadat de ‘oorlogsmisdaden’ van Russische soldaten in Boetsja bekend werden, maar premier Bennett houdt de lijntjes met Poetin open. Bennett heeft zich kort na de oorlog ook opgeworpen als bemiddelaar tussen Rusland en Oekraïne, en onthoudt zich tot nu toe van kritiek. Ook aan de sancties die het Westen Rusland heeft opgelegd, doet Israël niet mee.