De grafiek die het Overlegcomité nieuwe maatregelen deed nemen: intensieve zorg komende weken steeds meer onder druk

Het team rond Hens analyseerde de voorbije weken alle mogelijke parameters rond de coronapandemie, zoals de besmettingen, ziekenhuisopnames, maar ook mobiliteitsgegevens en data van de huisartsen. Op basis daarvan stellen ze enkele voorspellingen voor, op korte maar ook op middellange termijn.

Daaruit blijkt dat er over een week, op 26 november, minstens 740 patiënten op de afdelingen intensieve zorg zullen liggen. “Maar als het huidige groeitempo zich doorzet, bestaat de mogelijkheid dat we begin december naar meer dan 1.000 ingenomen bedden gaan”, zegt biostatisticus Lander Willem van de UA, die aan het model meewerkte. Om dit te voorkomen moeten de besmettingen al op 21 november, nu zondag, beginnen – en blijven – dalen.

Vooral voor Vlaanderen ziet de situatie er ernstig uit. Begin deze week kwamen de ziekenhuizen te weten dat ze de helft van de bedden moesten vrijhouden voor covidpatiënten. Maar volgens de onderzoekers is het erg waarschijnlijk dat we tegen eind november dat aantal overschrijden, wat de zorg voor niet-covidpatiënten verder in het gedrang brengt. In Brussel en Wallonië zouden de cijfers stabieler blijven.

“We bereiden ons al voor op het scenario met 750 ic-patiënten eind november”, zegt Margot Cloet van Zorgnet-Icuro, de grootste ziekenhuiskoepel in Vlaanderen. Van de 2.000 ic-bedden in België zijn er op dit moment slechts 1.800 beschikbaar, omdat heel wat personeel is uitgevallen door quarantaine, ziekte of langdurige ziekte. Daarnaast is er nu veel meer dringende niet-covidzorg dan bij eerdere golven, omdat de samenleving veel meer open is en er dus meer ongelukken gebeuren. “Die factoren zorgen ervoor dat de situatie – alweer – bijzonder nijpend wordt”, zegt Cloet.

Het verschil tussen Vlaanderen en de andere regio's ligt volgens Willem vooral in een ander contactgedrag en het feit dat er in Vlaanderen momenteel veel meer virus circuleert. Het valt lastig te voorspellen wanneer de piek valt, zegt Willem, maar dat hij volgende week bereikt wordt, lijkt hoogst twijfelachtig. In het meest pessimistische scenario zouden er zelfs meer dan 1.200 bedden nodig zijn op intensieve zorg voor covidpatiënten. Hoeveel exact, weet ook Willem niet. “De kans is reëel dat de cijfers in dit scenario op een bepaald aantal patiënten aftoppen, gewoonweg omdat er dan geen bedden meer over zijn. Ons zorgsysteem kan het dan niet meer aan.”

Bittere pil

Het is een bittere pil, zeker na de hoerastemming die heerste vorige zomer na een geslaagde vaccinatiecampagne. Nauwelijks anderhalve maand geleden verviel de mondmaskerplicht quasi overal in Vlaanderen en werd het nachtleven weer losgelaten. De tijd dat corona ons in een wurggreep hield, leek definitief voorbij.

Toch zijn experts altijd blijven hameren op het sluimerend gevaar van de deltavariant. De expertengroep GEMS waarschuwde in haar rapport op 30 juni dat een te snelle afbouw van de basisregels, zoals het dragen van mondmaskers, kon leiden tot een exponentiële stijging zoals in de herfst van 2020. “Op dat vlak stoot een ezel zich blijkbaar vier keer aan dezelfde steen”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt en KU Leuven).