"De druk op jongeren om te presteren is enorm"

De komende drie jaar mag Alexandra Smarandescu uit Diest zich voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad noemen. Op amper 21-jarige leeftijd heeft ze al een indrukwekkend cv bijeengeschraapt.

In het middelbaar was ze voorzitter van het Leerlingenschaduwkabinet, een organisatie voor en door leerlingen in haar thuisstad, waarna ze bij de Vlaamse Scholierenkoepel terechtkwam. Nu neemt ze deel aan een programma voor 'jonge, talentvolle professionals' in samenwerking met de Amerikaanse ambassade en reist ze af naar Boston om het over vrouwenrechten te hebben. "Ik vind het belangrijk dat we meer vrouwen in topposities zien", zegt Smarandescu. "We moeten beseffen dat die ook voor ons zijn weggelegd."

Voeg daar nog haar rechtenstudies en kersvers mandaat bij de Vlaamse Jeugdraad aan toe en je vraagt je af hoe de 21-jarige het allemaal bolwerkt. "De druk op jongeren om te presteren is enorm, ik ervaar die zelf ook", zegt ze. "Ik weet niet vanwaar mijn brandende ambitie komt. Ik denk dat ik gewoon heel veel kansen krijg en de drang ervaar om iets terug te doen. In Roemenië heb ik twee nichtjes die even oud zijn. Ook al studeren ze in Boekarest, de hoofdstad, toch is het besef er dat ik hier meer kansen krijg. Dat wringt soms."

Niet op een dienblaadje

De Jeugdraad is er om de stem van jongeren en hun organisaties te vertolken bij de Vlaamse regering. Zelf heeft Smarandescu voor haar stem moeten vechten.

Na 22 jaar communistische heerschappij onder Ceausescu zijn haar ouders naar België gevlucht. Ze zagen hun kans schoon om eindelijk een toekomst uit te bouwen. "Een beetje cliché misschien, maar mijn vader Dan heeft hier als aannemer een bvba opgericht", zegt Smarandescu. "Bedoeling was om geld te verdienen en ooit terug te keren naar Roemenië, op voorwaarde dat er geen nieuwe dictator aan de macht kwam. Maar dan werd ik geboren.

"Mijn vader sprak amper Nederlands en was net met een onderneming gestart. Niet de ideale omstandigheden om een kind op te voeden. Daarom is mijn moeder Nicoleta met mij naar Roemenië teruggekeerd, om me met de hulp van mijn grootouders op te voeden. Na vier jaar, toen alles wat in zijn plooi was gevallen, keerden we terug naar België."

Net op tijd voor de eerste schooldag in de derde kleuterklas. "Als kind had ik het geluk dat ik het Nederlands snel onder de knie kreeg. Het ging gemakkelijker dan mijn ouders, waardoor ik al snel als tolk optrad in het stadhuis of bij de bank. Ik heb snel geleerd wat verantwoordelijkheid inhoudt en hoe belangrijk het is om je mening te vormen en uiten."

Diversiteit, mentaal welzijn en onderwijs

Als voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad zal Smarandescu de komende drie jaar focussen op drie kernthema's: diversiteit, mentaal welzijn en onderwijs. Vooral dat laatste ligt haar na aan het hart. "De belangrijkste uitdaging bestaat erin om leerlingen en leerkrachten gemotiveerd te houden. Het is hard werken en soms gaan mensen eraan onderdoor. Daar moet verandering in komen.

"Ook het watervalsysteem en het bijhorende stigma moet worden doorbroken: aso, tso of bso, wat maakt het uit? Ik heb zelf Latijn gestudeerd, omdat het heel gelijkaardig is aan het Roemeens, maar mijn ouders hebben me nooit gepusht. Leerlingen moeten op basis van hun interesses een studiekeuze maken en zich niet laten leiden door andere factoren."

Als kind wilde Smarandescu minister van Onderwijs worden. "Het is de motor van de samenleving, het laat kinderen boven zichzelf uitstijgen. Maar voorlopig worden mijn politieke ambities, als die er al zijn, even on hold gezet. De Jeugdraad is politiek neutraal, alle jongeren moeten zich ermee kunnen identificeren. En laat mij ook nog maar een leven hebben", knipoogt ze.