Daar is het spinnenseizoen: ‘Het beste wat je kunt doen, is ze gewoon laten zitten’

Op de keukentafel, in de badkuip of in de hoekjes van je slaapkamer: overal in huis duiken deze dagen spinnen op. Spinnenkenner Koen Van Keer van de Belgische Arachnologische Vereniging (Arabel) legt uit hoe dat komt.

Overal duiken foto’s op van spinnen die zich een weg in onze huizen hebben gebaand. Is de spinnentijd weer volop begonnen?

Van Keer: “Eigenlijk is dat een fabeltje dat ik al lang uit de wereld probeer te helpen. Het seizoen waarin de meeste spinnen volwassen worden, is de lente. Maar dan gaat het vooral om kleinere spinnen die buitenshuis leven, daar merken we dus minder van.

“Wat we nu zien, is een ander jaarlijks fenomeen. Mannelijke huisspinnen, die al sinds de lente in hun web zitten, zijn nu volgroeid. Die verlaten hun web en trekken door het huis op zoek naar vrouwtjesspinnen om mee te paren. En ja, soms belanden ze dan al eens in je badkuip of wastafel, waar je ze uiteraard liever niet wil zien. Gelukkig voor mensen met spinnenfobie duurt deze periode maar tot eind oktober.”

Gaat het uitsluitend om huisspinnen of krijgen we ook andere exemplaren over de vloer?

“De overgrote meerderheid zijn huisspinnen. Maar af en toe zien we nu ook tijgerspinnen of wespspinnen opduiken. Met hun zwart-gele kleuren lijken die erg exotisch. Het is dan ook een spin die uit het zuiden komt en die door klimaatverandering vaker noordwaarts trekt. Als ze haar eitjes gelegd heeft, zoekt ze een hoekje op om te schuilen. Vandaar dat je ze ook weleens tegen je huis kunt aantreffen.

“Daarnaast kun je ook kruisspinnen vinden. Dat was vroeger de meest voorkomende soort, maar volgens onderzoek is het aantal kruisspinnen de afgelopen veertig jaar met meer dan 90 procent gedaald. Vermoedelijk heeft dat te maken met klimaatverandering. Kruisspinnen leven vooral van vliegende insecten, hun aantal zou over die periode met 75 procent afgenomen zijn.

“Toch heb ik dit jaar de indruk dat er weer meer kruisspinnen te zien zijn. Waarschijnlijk heeft dat te maken met de uitzonderlijk natte lente en zomer, waardoor vegetatie floreert en het aantal vliegende insecten toeneemt. In die zin is een spin een goeie barometer: als er veel prooien zijn, gaan er ook meer spinnen zijn.”

Heeft klimaatverandering ook invloed op huisspinnen? Volgens velen worden die precies elk jaar groter.

“Nee, dat is gewoon de perceptie. Er is nog nooit een jaar geweest waarin mensen zeggen dat de spinnen kleiner geworden zijn. (lacht) Huisspinnen zijn relatief grote spinnen die zich vooral met kruipende insecten voeden. Klimaatopwarming heeft, voor zover we weten, minder invloed op deze spinnen.”

Dat neemt niet weg dat de meeste mensen niet zo enthousiast zijn over het spinnenseizoen. Wat moet je doen als je zo’n spin tegenkomt op een plek waar je dat liever niet hebt?

“De beste optie is om die spinnen gewoon te laten zitten. Je moet je huis bekijken als een ecoysteem. Spinnen houden dat in evenwicht. Maar ik snap dat velen het daar moeilijk mee hebben. Dan kun je ervoor kiezen om ze buiten te zetten, bijvoorbeeld met de klassieke truc van het glas en het bierviltje. Paniek is alleszins niet nodig: er zijn in België geen spinnen waar we schrik voor moeten hebben.”