Crisisbijdrage elektriciteits- en oliebedrijven moet dit jaar 1,8 miljard euro opbrengen

Van der Straeten heeft de nieuwe crisisbijdrage gisteren voorgelegd aan de regeringstop, melden welingelichte bronnen aan De Morgen. Het gaat om een overwinstbelasting voor elektriciteitsbedrijven en een solidariteitsbijdrage van oliebedrijven. Twee belastingen die dit jaar samen 1,8 miljard euro zouden opbrengen. Het grootste deel komt van de overwinstbelasting: 1,2 miljard euro.

Voor 2023 wordt gemikt op een crisisbijdrage van in totaal 2,9 miljard euro. Al is dit cijfer sterk afhankelijk van de evolutie van de energieprijzen. Niemand kan die vandaag voorspellen.

Europa

Het voorstel van Van der Straeten komt er nadat Europa vrijdag de weg heeft vrijgemaakt voor de lidstaten om voluit achter de winsten van elektriciteits- en oliebedrijven te gaan. De uitbaters van kerncentrales, windmolens, zonneparken en ook gascentrales doen al maanden gouden zaken door de torenhoge Europese gas- en elektriciteitsprijzen. Ze krijgen prijzen die niet meer in verhouding staan tot hun productiekosten. Ook de oliesector verdient meer dan goed aan de crisis.

In de Wetstraat wordt al langer gesproken over de invoering van een overwinstbelasting, maar juridisch-technisch lijkt het plaatje nu pas te kloppen. Concreet zouden elektriciteitsbedrijven alles wat ze verdienen boven een bepaalde prijs, waarschijnlijk 130 euro per megawattuur, moeten afstaan aan de overheid. Voor oliebedrijven zou een taks van 1,5 cent per verkochte liter gelden. Volgens de Europese richtlijnen is de regering verplicht om de opbrengsten van deze nieuwe belastingen te gebruiken voor het verlagen van de energiefacturen van de noodlijdende bevolking.

Begroting

De federale regeringstop is dit weekend begonnen aan zijn begrotingsconclaaf. De Croo I staat voor een moeilijke evenwichtsoefening: hoe de koopkracht van gezinnen en bedrijven beschermen zonder de begroting nog veel verder in het rood te duwen? Als het van premier Alexander De Croo (Open Vld) afhangt, wordt het tekort tegen 2024 met 1,7 miljard euro meer dan voorzien verlaagd. Op die manier zou de regering haar termijn afsluiten met een tekort rond 3 procent van het bbp. Een signaal richting de financiële markten dat België zijn begrotingswerk ernstig wil nemen.

Premier De Croo wordt volgende week dinsdag in het federaal parlement verwacht voor zijn beleidsverklaring. De socialisten en groenen eisen alvast een stevig pakket aan koopkrachtmaatregelen. Het gaat dan onder meer om de verankering van het sociaal energietarief en de verlaagde btw op elektriciteit en gas. Nu moeten die belangrijke maar dure maatregelen om de zoveel maanden hernieuwd worden. Er wordt ook naar minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) gekeken om - minstens een deel van - zijn fiscale hervormingsplannen waar te maken.