Commerciële ruimtereizen raken maar moeilijk van de grond

"Een maandenlange zoektocht naar nieuwe geldschieters heeft niks opgeleverd." In een brief aan zijn 'mede-astronauten' legt Michael Blum uit waarom het over en uit is met de ruimtedroom van XCOR. Investeerders en klanten die een reis hadden geboekt, krijgen een koude douche: XCOR heeft het faillissement aangevraagd. Het geld was op, en van de geplande commerciële ruimtereis komt voorlopig niks in huis.

Enkele honderden mensen hebben voor bedragen rond de 100.000 dollar een ticket gekocht bij XCOR. De eerst vlucht had al twee jaar geleden moeten plaatsvinden, maar het ruimtevaartuig waarmee dat allemaal had moeten gebeuren kwam nooit uit de steigers.

'Ticket naar de maan'

XCOR nam in 2014 het Nederlandse SXC (Space Expedition Corporation) over. Dat bedrijf hield zich bezig met de ticketverkoop, marketing en het opzetten van trainingen en keuringen voor mogelijke ruimtetoeristen. Zelf zou het Amerikaanse bedrijf het technische gedeelte voor zijn rekening nemen.

Onder meer bij Media Markt in Nederland werden in 2013 tickets naar de ruimte verkocht. De prijs bedroeg 77.777 euro.

In ons land ging het om een wedstrijd waarbij één ticket werd verloot. "Wij hebben dat ticket betaald en afgegeven aan de winnaar", zegt de woordvoerster. "Die winnaar heeft dat ticket uiteindelijk zelf doorgegeven aan een vriend, omdat hij zelf een beetje schrik had voor dergelijke ruimtereis. Daarbij is toen ook een soort van clausule opgemaakt dat hem, noch Media Markt, verder bond aan de verdere afhandelingen voor de ruimtereis bij SXC”.

Toch wil Media Markt, al is ze geen betrokken partij, contact opnemen met de curator die het faillissement zal afhandelen. "Om te bekijken wat de mogelijkheden zijn." Ook in de hippe luxewinkel X-tremeLAB in Antwerpen kon je terecht voor een ticket naar de ruimte via SXC. Die winkel bestaat inmiddels niet meer.

Dat het bedrijf vele schuldeisers telt, doet het ergste vermoeden voor de potentiële ruimtevaarders. Zo schoof de Amerikaanse staat Texas het ter ziele gegane bedrijf zo'n 10 miljoen dollar toe, net als Mojave Air & Space Port dat een lening verstrekte aan het ruimtereisbedrijf. Waar in de pikorde de klanten komen te staan bij de afhandeling van het faillissement is nog niet duidelijk.

'Industrialisering van de ruimte als ultieme doel'

De commercialisering van de ruimte is inmiddels meer dan de natte droom van boys en hun toys. Er werd de voorbije decennia al miljarden dollars gepompt in onderzoek en ontwikkeling van ruimtereizen voor commerciële doeleinden. Toegegeven, vooralsnog lijken het excentrieke of schatrijke ondernemers die maar wat graag hun stempel willen drukken.

Virgin Galactic, het commerciële ruimtevaartbedrijf van Sir Richard Branson, werkt al enkele jaren intensief aan zijn eigen ruimtevaartuig, SpaceShipTwo. Het bedrijf kende een zware tegenslag in de testfase toen in oktober 2014 het ruimtevaartuig neerstortte in Californië. Hierbij kwam één van de twee piloten om het leven en raakte de andere piloot zwaargewond.

Ook Jeff Bezos, de miljardair en oprichter van Amazon, heeft met Blue Origin zijn private ruimtevaartspeeltje. Al slaagde zijn New Shepard ruimtecapsule wel in een test om een rakettrap veilig te laten terugkeren en landen na een geslaagde lancering. En dan is er natuurlijk ook nog SpaceX, het bedrijf van de visionaire ondernemer Elon Musk van Tesla.

Achter al deze commerciële gein steekt natuurlijk een andere logica. Met name de industrialisering van de ruimte. Daartoe werd in 2010 ook het bedrijf Moon Express opgericht door een groep ondernemers. Het doel was de weg vrijmaken voor het delven van grondstoffen op de maan. Moon Express kreeg vorig jaar als eerste bedrijf ooit groen licht om te landen op de maan.