Collectief van professoren en organisaties lanceert groot mobiliteitspact voor Antwerpen

Na de verontwaardiging over de fietsongevallen in Antwerpen staken verkeersprofessor Dirk Lauwers (UA, Ugent) en veertig collega's eind 2017 de koppen bij elkaar. Ook vijftien organisaties schaarden zich achter het initiatief. Onder hen de Fietsersbond, Chirojeugd Vlaanderen en de grote burgerbewegingen in Antwerpen: Ringland, StRaten-Generaal en Ademloos.

Het resultaat is een mobiliteitspact dat vijf grote ambities vastlegt. Elke ambitie is opgedeeld in concrete doelstellingen die tegen het einde van de volgende legislatuur moeten worden gehaald.

Minder slachtoffers

Ten eerste moet het Antwerps verkeer veiliger. “Binnen de zeven jaar moet het aantal verkeersdoden en zwaargewonden gehalveerd zijn tegenover 2017”, stelt het pact. Voor fietsers en voetgangers is de doelstelling nog iets scherper: het aantal moet met tweederde omlaag.

Om dat te realiseren, moeten elk jaar tien kruispunten concliftvrij worden gemaakt. Fietsers en auto's kruisen elkaar dan niet meer. De autodruk in woonstraten moet omlaag via circulatieplannen op wijknviveau. En zwaar vrachtverkeer moet worden gescheiden van fiets- en voetgangersroutes. “Enkel in straten met een vrijliggend fietspad is doorgaand vrachtverkeer nog toegelaten”, klinkt het.

Binnen de bebouwde kom geldt de zone 30. Enkel op een handvol belangrijke assen geldt de uitzondering van 50 kilometer per uur.

Naar een nieuwe balans

Ook de levenskwaliteit moet omhoog. Binnen zeven jaar moet minstens drie kwart van de Antwerpenaars tevreden zijn over de (groen)ruimte in zijn of haar buurt. Nu is dat de helft. “In alle straten moeten de luchtkwaliteitsnormen voor fijn stof en stikstof van de Wereldgezondheidsorganisatie worden gehaald”, klinkt het. De Europese normen, die lager liggen, moeten al binnen vijf jaar worden gehaald.

De overige doelstellingen zijn een betere bereikbaarheid (“de filedruk moet elk jaar minstens 10 procent omlaag”) en een meer kwalitatief openbaar vervoer. Die moeten uitmonden in de laatste ambitie: “Een nieuwe balans” voor Antwerpen. Binnen zeven jaar mag nog maximaal een kwart van de verplaatsingen in de binnenstad met de auto worden afgelegd.

Kleur bekennen

Het is geen toeval dat het mobiliteitspact nu wordt gelanceerd. De bedoeling is dat partijen voor de lokale verkiezingen in oktober kleur bekennen: zijn zij bereid dit pact uit te voeren of niet? Kiezers die bezorgd zijn over de mobiliteit in Antwerpen kunnen dan een geïnformeerde keuze maken in het stemhokje, klinkt het.

Daarnaast worden er handtekeningen verzameld via een petitie. “Wij lanceren een oproep naar de inwoners van deze stad om zich achter deze tekst te scharen”, zegt Lauwers. De komende weken en maanden kunnen zij zich ook uitspreken over de tekst, die nog ruimte laat voor wijzigingen.

Ex-Samen

Opmerkelijk: Lauwers begon zijn initiatief vorig jaar nog op vraag van het linkse collectief Samen, dat intussen uiteenviel in sp.a en Groen. “Toch is dit geen plan van links”, benadrukt de initiatiefnemer. “We zijn ervan overtuigd dat dit breed wordt gedragen in de Antwerpse samenleving.”

Burgemeester Bart De Wever (N-VA) lanceerde eind 2017 al een eigen tienpuntenplan om de verkeersveiligheid in Antwerpen te verbeteren. Elementen uit dat plan komen ook terug in het mobiliteitspact. “Het verschil is dat wij de lat hoger leggen", aldus de initiatiefnemers. “Het tienpuntenplan bevat enkel 'quick wins' op korte termijn en ontbreekt aan een algemene visie. Die hebben wij wel."