CM stopt terugbetaling homeopathie: “Moedige maar veel te late beslissing”

Stap een doorsnee apotheek binnen en naast de doosjes Ibuprofen, Buscopan en Daktarin vind je evengoed alternatieve producten als Oscillococcinum en Echinaforce, of een andere greep uit het assortiment van het zogenaamde gezondheidsmerk A. Vogel. De grootste hype lijkt dan wel gaan liggen, maar homeopathische middelen zijn deel geworden van hoe we omgaan met gezondheid.

Al brengt de Christelijke Mutualiteit (CM) daar misschien verandering in. Het met voorsprong grootste ziekenfonds van Vlaanderen stopt vanaf januari met homeopathische middelen terug te betalen. Die producten verdwijnen uit het pakket van de aanvullende verzekering, nadat de CM dat in 2003 als eerste Vlaamse mutualiteit invoerde.

Die beslissing wordt op gejuich onthaald bij sceptici en het gros van de wetenschappelijke wereld. Die protesteren al langer luidruchtig tegen alternatieve geneeskunde. “De juiste, moedige, maar veel te late beslissing”, oordeelt Jan De Maeseneer, professor emeritus huisartsgeneeskunde (UGent). “Ik roep de ziekenfondsen hier al tien jaar toe op. Natuurlijk moeten ze luisteren naar wat hun leden willen, maar ze hebben ook een belangrijke educatieve functie. Ze moeten benadrukken dat er geen enkele wetenschappelijke basis bestaat voor homeopathie.”

Lees ook: VRT verslikt zich in gesprek over homeopathie

Geen stellingname

Het christelijke ziekenfonds zelf is een stuk voorzichtiger. Het beschouwt deze beslissing niet als een uitdrukkelijke stellingname. De CM benadrukt dat deze maatregel in een grote hervorming past. Daarbij versmelten de verschillende regio’s tot één geheel en wordt ook de aanvullende verzekering grondig herbekeken. Homeopathie vliegt eruit, in ruil daarvoor worden meer vaccins terugbetaald. Ook zal de CM bij leden zonder hospitalisatieverzekering tussenkomen in de ziekenhuisfactuur.

“Wij vellen geen waardeoordeel over homeopathie”, reageert Steven Hermans, directeur Diensten en Verrichtingen van CM. “We hebben onze leden bevraagd en daaruit bleek dat er gewoon ook minder vraag naar is. Zij liggen wakker van andere dingen, zoals tand- en geestelijke gezondheidszorg.”

De Christelijke Mutualiteit stelt al dan niet bewust een voorbeeld, maar de andere ziekenfondsen lijken niet meteen te volgen. Nergens anders zijn er concrete plannen om komaf te maken met de terugbetaling van homeopathie. “Ook wij nemen nu ons voordelenpakket onder de loep, maar die oefening loopt nog”, zegt Katrien De Weirdt van de socialistische mutualiteit Bond Moyson. “We richten ons op de noden van onze leden. Er zal meer aandacht gaan naar bijvoorbeeld geestelijke gezondheidszorg en tandheelkunde. Wat we met homeopathie doen? Daar kan ik nu nog niet op antwoorden.”

De Liberale Mutualiteit (LM) roepen dan weer op om het homeopathiedebat breed te voeren. “We kunnen er natuurlijk altijd over nadenken, maar dan gebeurt dat best met alle ziekenfondsen samen”, reageert Geert Messiaen, secretaris-generaal van de LM. “Bij onze leden is er nog steeds een vraag naar dat soort middelen. We moeten hen inderdaad ook coachen en sensibiliseren over de problemen bij homeopathische producten. Maar dan gebeurt dat best met de hele sector.”

Het is dus lang niet zeker of het voorbeeld van de CM op korte termijn wordt gevolgd door de andere mutualiteiten. Voorlopig houden die nog vast aan de huidige pakketten van de aanvullende verzekering. Professor emeritus Jan De Maeseneer hoopt dat daar snel verandering in komt. “Artsen, gezondheidswerkers en ziekenfondsen moeten samen hetzelfde signaal geven: er is geen enkel bewijs dat homeopathie zou werken. Dan is er ook geen enkele reden om die middelen terug te betalen.”