China weigerde gesprek met defensieminister VS na neerschieten ballon door Amerikaanse F-22

China heeft na het neerschieten van de Chinese ballon afgelopen zaterdag door de Amerikaanse luchtmacht een telefonisch onderhoud met de VS geweigerd. De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin wilde praten met zijn Chinese collega. Die wees het verzoek resoluut af.

De Chinese weigering laat opnieuw zien hoe de relatie tussen beide landen in korte tijd is verslechterd als gevolg van de vlucht van de Chinese ballon over het grondgebied van de Verenigde Staten. Eerder besloot de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken een voor deze week gepland bezoek aan China af te zeggen vanwege de ontdekking van de ballon.

Volgens de VS was de Chinese ballon boven Amerikaanse grondgebied op een spionagemissie. De Chinese regering beweert daarentegen dat het slechts om een uit koers geraakte weerballon ging.

Direct nadat een Amerikaans gevechtsvliegtuig van het type F-22 Raptor de ballon voor de kust van South Carolina had neergeschoten met een raket, vroeg defensieminister Austin het gesprek aan met zijn Chinese collega Wei Fenghe. De VS hebben met China en Rusland beveiligde verbindingen die altijd openstaan in geval van een crisissituatie. Op deze manier moeten misverstanden tussen de grootste kernmachten over onder andere het testen van nucleaire raketten en militaire oefeningen worden voorkomen.

Wat Austin wilde bespreken, wilde het Pentagon dinsdag niet zeggen. “Helaas wees de Volksrepubliek China ons verzoek af”, aldus een woordvoerder van het ministerie. “Wij geloven in het belang van het onderhouden van open communicatielijnen tussen de VS en de Volksrepubliek China, om zo de relatie op verantwoorde wijze te onderhouden. Communicatie tussen onze legers is bijzonder belangrijk op dit soort momenten.”

Uitgebreid spionageproject

De VS brachten de Chinese weigering om te praten zelf naar buiten, mogelijk om nog eens te benadrukken dat Peking boter op het hoofd heeft in deze kwestie. China reageerde direct boos op het neerschieten van de ballon. Volgens het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken was er sprake van een ‘overreactie’ en overtraden de VS met de vernietiging van de Chinese ballon internationale regels.

Inlichtingendiensten van de VS gaan ervan uit dat de vernietigde ballon deel uitmaakte van een uitgebreid spionageproject van het Chinese leger, zo meldt The Washington Post op basis van gesprekken met Amerikaanse regeringsfunctionarissen. Sinds 2018 zouden wereldwijd tientallen missies zijn uitgevoerd. Naast de VS waren volgens de spionagediensten ook Amerikaanse bondgenoten in Azië het doelwit, zoals Japan en Taiwan, en landen in Zuid-Amerika.

Zeker vier ballonnen vlogen de laatste jaren over delen van de VS, zoals Hawaii en Florida. De VS ontdekten pas later dat het ging om Chinese spionageballonnen. De operatie van het Chinese leger zou deels worden uitgevoerd vanaf het eiland Hainan. Over hoeveel van deze ballonnen China beschikt, weten de Amerikanen niet. De ballonnen vliegen op zeer grote hoogte, tussen de 18 en 24 kilometer, om landen te bespioneren.

Enorme inspanning

Dat is aanzienlijk hoger dan de vluchten van burgervliegtuigen. In tegenstelling tot satellieten, kunnen de ballonnen zich urenlang ophouden boven een bepaald gebied, bijvoorbeeld boven militaire bases van andere landen. “De Chinezen hebben een ongelooflijk oude technologie gecombineerd met moderne communicatie- en observatiemogelijkheden om inlichtingen te verzamelen over de legers van andere landen”, aldus een Amerikaanse regeringsfunctionaris. “Het is een enorme inspanning van ze.” Het Chinese leger zou worden geholpen bij de operatie met technologie die door een Chinees bedrijf is ontwikkeld.

De VS hebben sinds maandag diplomaten van tientallen landen informatie verstrekt over de neergeschoten Chinese ballon om nog eens extra duidelijk te maken dat deze ballon beslist geen weerballon was. Zo kregen de diplomatieke vertegenwoordigers te horen dat de gebruikte zonnepanelen voor de Chinese ballon aantonen dat deze ballon meer energie nodig had dan een weerballon.

Ook zou de vliegroute niet overeenkomen met de gebruikelijke windrichting. De ballon was verder voorzien van een roer en propellers om de vlucht doelgerichter te maken. De VS kwamen vorig jaar veel over de Chinese spionageballonnen te weten nadat een exemplaar in juni was neergestort bij Hawaii. De ballonnen beschikken onder andere over sensoren en camera’s die vanaf extreme hoogte haarscherpe beelden van de situatie op de grond kunnen maken.