Cd&v wil voor ‘gemarginaliseerde’ ouderen vechten. Waarom?

Cd&v wil achter de seniorenstem aan. Een goed idee? ‘Sammy Mahdi probeert zijn natuurlijke achterban te beschermen’.

“Partijen voor de hippe vogels met dure kleren zijn er genoeg. Maar wie durft er ook nog voor onze ouderen te zijn? Op de arbeidsmarkt worden ouderen als te duur en te weinig productief weggezet. Ouderen worden het vaakst gediscrimineerd. En eens 65 moet je verplicht op pensioen, krijg je een boekenbon en is de enige geïnteresseerde vraag die naar je bloeddruk. Oud is te vaak out.”

Cd&v-voorzitter Sammy Mahdi liet er zaterdagavond in Brussel geen twijfel over bestaan op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij: cd&v wil vechten voor de senioren. Volgens hem worden ouderen te vaak “gemarginaliseerd” en aanzien als “enkel goed om tegen planten te praten”. Mahdi wil ouderen wel een prominente rol geven. “Ook hun stem moeten we tot in de Wetstraat blijven horen.”

Concreet belooft Mahdi dat er bij de lokale verkiezingen in 2024 minstens 20 procent zestigplussers op cd&v-lijsten zullen staan. “Want het is niet omdat de wereld versnelt, dat een wagen met wat extra kilometers op de teller bij het schroot moet.” Achteraf zet de communicatiedienst van cd&v deze passage uit de (langere) toespraak van Mahdi in de schijnwerpers op Twitter.

Belangen

Cd&v en senioren: sinds mensenheugenis gaan ze samen. Ook vandaag nog. Onderzoek van Stefaan Walgrave (UAntwerpen) leert dat cd&v in verhouding tot andere partijen een ouder electoraat heeft. De partij heeft vooral relatief veel zeventigers onder haar kiezers: 19,6 tegenover 11,7 procent gemiddeld voor alle partijen volgens De Stemming, een studie in opdracht van De Standaard en VRT. Onderzoek van Bram Wauters (UGent) toont dan weer dat de helft van alle cd&v-leden ouder dan 65 is.

“Die uitspraken van Mahdi over senioren waren me ook opgevallen”, zegt Walgrave. “Enerzijds zijn ze logisch: door de vergrijzing maken ouderen een steeds groter deel uit van het electoraat. Het gaat om een groep met eigen thema’s waar men gevoelig voor is. Dat een voormalige katholieke partij zoals cd&v zijn traditionele steun onder oudere kiezers wil behouden, lijkt me normaal.”

“Anderzijds is het gevaar dat je als partij zo andere groepen dreigt af te stoten. Dat je bijvoorbeeld de jongeren verliest”, vervolgt Walgrave. “Historisch gezien zijn alle partijen ontstaan vanuit duidelijke belangenverdediging: de socialisten voor de arbeiders, de liberalen voor de ondernemers, de katholieken voor de gelovigen. Maar vandaag proberen de meeste partijen net een breed profiel te houden. Daarom spreken ze bijvoorbeeld graag nogal algemeen over ‘de mensen’ of ‘de hardwerkende Vlaming’.”

Wauters denkt dat Mahdi zijn “natuurlijke achterban” wil beschermen. Want als ook die straks de benen neemt, dan ziet de toekomst er wel heel benard uit voor cd&v – een partij die onder de 10 procentgrens hangt in de peilingen. “Mahdi heeft zelf een jong en hip imago. Hij zal zich daar wel bewust van zijn en daarom extra aandacht geven aan ouderen.” Destijds, bij de voorzittersverkiezingen in 2019, had Joachim Coens zijn nipte overwinning tegen Mahdi vooral te danken aan zijn grotere steun onder oudere leden.

Kansen

“Oud is niet out, dat is eigenlijk onze slagzin”, lacht Eric Van Rompuy, na een lange parlementaire loopbaan nu voorzitter van cd&v Senioren. “Ik ben blij dat Sammy als voorzitter de senioren meer politieke erkenning geeft. Er is werk genoeg. Denk aan de situatie in de woon-zorgcentra en de discriminatie op de arbeidsmarkt. Veel ouderen – ik ben nu zelf 73 – zijn nog erg actief. Toch worden ze vaak herleid tot ‘een kost’: de vergrijzingskost. En als wij niet voor ouderen vechten, trekken ze wel ergens anders naartoe.”

De link met de boeren is snel gemaakt. Ook daar probeert cd&v de electorale achteruitgang te stoppen door een ‘eigen’ groep kiezers weer dichter naar zich toe te trekken. Binnen de Vlaamse regering pleiten de christendemocraten voor stevige aanpassingen aan het stikstofakkoord. “Al is dit geen of-ofverhaal. We zullen we altijd een partij voor iedereen blijven”, reageert Van Rompuy. “Dat is maandag op het partijbureau nog eens herhaald: we gaan geen partij worden die voluit focust op de ‘oudjes’ zoals 50Plus”

50Plus is een Nederlandse partij die specifiek opkomt voor de belangen van ouderen. De partij bezet al jaren een handvol zetels in het Nederlandse parlement. Opvallend trouwens: cd&v heeft vandaag helemaal geen profiel als een ‘belangenverdedigende partij’. Volgens De Stemming kiest amper 1 procent van de cd&v-kiezers voor de partij omdat die opkomt voor het eigen (economische) belang. Bij PVDA en Vlaams Belang gaat dit richting 30 procent of meer.

En wat denken de cd&v-jongeren hier intussen van? Ze maken zich geen zorgen. “Als jongeren krijgen we vandaag veel kansen binnen de partij”, zegt Sien Vandevelde, voorzitter van Jong cd&v. “Zo is er ook een aanbeveling dat in de top drie van de lijsten één jongere moet staan en in de top tien van elke lijst liefst drie. Sowieso steunen we het idee om meer aandacht te geven aan onze ‘zilveren generatie’. Als jongeren kunnen we van hen leren – en omgekeerd. En neen, dat maakt ons nog geen ‘boomerpartij’.”

Nog dit: zijn engagement om 20 procent zestigplussers op de lokale cd&v-lijsten te zetten, zal Mahdi wellicht makkelijk halen. Statistieken van het Vlaams agentschap Binnenlands Bestuur leren dat bij de lokale verkiezingen in 2018 meer dan 20 procent van alle kandidaten ouder was dan 60 jaar. Onder de mannelijke kandidaten was dat een kwart.