Boerenbond kan veganistische broodjes in ‘Familie’ moeilijk verteren

“We hadden het programma zelf niet gezien, maar kregen zoveel verontwaardigde reacties van mensen binnen dat we het wel moesten bekijken. Mensen zeggen: ‘Er wordt ons een schuldgevoel aangepraat omdat we vlees eten.’ Is dat echt de boodschap die zo’n programma moet brengen?”, zegt Vanessa Saenen, woordvoerder bij de Boerenbond.

Het programma, dat is de populaire VTM-soap Familie, goed voor 800.000 kijkers per dag. In het nieuwe seizoen is een verhaallijn verwerkt waarbij het personage Zjef (gespeeld door Jan Van den Bosch) naast klassieke broodjes ook veganistische broodjes aanbiedt in de Foodbar. Vurig als hij is, aarzelt hij daarbij niet om de voordelen van veganistische broodjes voor het dierenwelzijn in de verf te zetten. Ook verschijnt na de aftiteling een expliciete boodschap waarin staat dat de aflevering er kwam in samenwerking met GAIA.

De boerenbond vindt dat VTM beter had moeten nadenken alvorens aan zo’n product placement te doen. “Familie is een programma waar veel mensen zich aan spiegelen. We vinden het goed dat Familie maatschappelijke thema’s aankaart, maar dan moet het meer dan één kant laten zien. Als je het over dierenwelzijn hebt, dan is GAIA een van de stemmen die je daarover aan het woord kunt laten, maar zeker niet de enige. Nu is de boodschap erg anti vlees, terwijl de ene levensstijl niet per se beter is dan de andere”, stelt Saenen.

Weinig wereldschokkend

“Wij snappen niet wat het probleem is”, reageert GAIA-directeur Ann De Greef. GAIA adverteert al langer bij DPG Media, waar VTM deel van uitmaakt. “We vroegen VTM of er geen andere mogelijkheden waren om onze campagne in de kijker te zetten. Toen kwam VTM met het idee om samen te werken bij enkele afleveringen van Familie. Wij maken gewoon gebruik van die mogelijkheid, zoals andere organisaties dat doen. Ook VLAM (het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing, red.) brengt geregeld reclames op tv om mensen aan te zetten meer vlees en zuivel te consumeren, maar dan met overheidsgeld.”

De Greef vindt de betogen van Zjef in het programma weinig wereldschokkend. “De meeste mensen die daarnaar kijken weten al die dingen al. In feuilletons wordt volop vlees gegeten en melk gedronken. Daar mag iets tegenover staan. Bovendien is de boodschap niet dat iedereen opeens veganistisch moet worden. Het is toch ook niet omdat er een transgender in Thuis meedoet dat iedereen transgender moet worden?”

“Met deze campagne willen we gewoon het thema dierenwelzijn op de kaart zetten. Dat daarover nu een debat wordt aangezwengeld, is alleen maar een goeie zaak want dat doet mensen er eens over nadenken. Buiten de Boerenbond hebben we trouwens alleen maar positieve reacties gekregen. Ja, ook van vleeseters.”

Het is niet de eerste keer dat een Vlaamse soapserie samen met een organisatie maatschappelijke thema’s op de kaart zet. In juni 2019 werkte de VRT samen met Infrabel in een verhaallijn over spoorlopende jongeren. Ook VTM laat in een reactie weten dat het met Familie vaak maatschappelijke en actuele thema’s op de agenda zet. “Daarbij worden soms samenwerkingen aangegaan, als dat binnen de verhaallijn past. Aangezien duurzaamheid en veganisme tegenwoordig vaak onder de aandacht komen, wil Familie ook die thema’s belichten. Vandaar dat we hier gekozen hebben voor Gaia.”

VTM benadrukt dat daarbij geen eenduidig standpunt wordt gekozen. “Zjef mag dan wel extreem opgaan in zijn standpunt, hij botst op de nodige tegenkanting van zijn omgeving. Uiteindelijk zal hij moeten inzien dat iedereen hierin zijn eigen keuze moet maken en dat is ook de boodschap die Familie wil uitdragen.”