Boek van ex-topadviseur schetst weinig fraai beeld van Trump: ‘Hij vroeg de Chinese president om hulp bij herverkiezing’

Bekijk hier: ‘Poetin maakt zich geen zorgen om Donald Trump’

In 2019 vroeg Donald Trump aan de Chinese president Xi Jinping of hij hem wilde helpen met zijn herverkiezing. Trump wilde dat de Chinezen meer sojabonen en andere Amerikaanse landbouwproducten kochten, zodat hij zou winnen in staten waar veel boeren wonen.

Het is typerend voor Donald Trump, schrijft zijn voormalige veiligheidsadviseur John Bolton in zijn nog te verschijnen boek The Room Where It Happened, waaruit de The New York Times gisteren publiceerde. De Amerikaanse president maakt het nationaal belang ondergeschikt aan zijn eigen politieke belangen. Dat gebeurde niet alleen in Oekraïne, waar Trump volgens Bolton weigerde om militaire steun te bieden zolang het land geen belastend materiaal over zijn tegenstanders Joe Biden en Hillary Clinton leverde.

Finland een deel van Rusland

De impeachment van Trump had meer kans gemaakt als de Democraten zich niet hadden geconcentreerd op de Oekraïne, aldus Bolton. Als ze ook naar andere gevallen hadden gekeken, hadden ze een patroon kunnen schetsen van een president die voortdurend zijn eigen belangen voorop stelt. Zo kwam hij tussenbeide in een justitieel onderzoek naar de Turkse Halkbank om president Erdogan een plezier te doen. Ook intervenieerde hij in een onderzoek naar het Chinese bedrijf ZTE als gunst aan Xi Jinping. Voor Donald Trump is de obstructie van justitie ‘een manier van leven’, aldus Bolton.

De voormalige veiligheidsadviseur schetst een ontluisterend beeld van de Amerikaanse president, dat strookt met eerdere onthullingen gedaan onder meer de voormalige FBI-baas James Comey en journalist Michael Wolff, die met anonieme regeringsmedewerkers sprak.

Trump’s elementaire kennis van de wereld schiet schromelijk te kort, schrijft Bolton. Zo wist hij niet dat Groot-Brittannië een nucleaire macht is en vroeg hij of Finland een deel van Rusland was. Hij is gevoelig voor de, althans voor anderen, doorzichtige vleierij van autoritaire leiders. Dat leidde tot diplomatieke flirts met leiders de Russische president Poetin en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un die zijn medewerkers tot wanhoop dreef. Achter zijn rug werd Trump bespot, aldus Bolton. Tijdens zijn ontmoeting met Kim Jong-un in 2018 schoof minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo een briefje naar Bolton, met de tekst ‘He is so full of shit’. Volgens Bolton heeft Trump geen samenhangende filosofie over regeren of buitenlands beleid, maar neemt hij beslissingen op basis van een serie onderbuikinstincten.

Controversiële figuur

John Bolton is zelf overigens ook een controversiële figuur, een havik die de oorlog in Irak steunde en pleitte voor militaire actie tegen Iran en Noord-Korea. Trump heeft zich altijd afkerig getoond van Amerikaanse interventies in andere delen van de wereld. Toch werd Bolton in 2018 zijn nationale veiligheidsadviseur. Hij geloofde dat hij onder Trump dingen voor elkaar kon krijgen die belangrijk voor hem waren, zoals de Amerikaanse terugtrekking uit het nucleaire akkoord met Iran en uit het INF-rakettenverdrag. Dat lukte ook, maar in september 2019 verliet hij het Witte Huis na een reeks conflicten met de president.

The Room Where It Happened past in een reeks boeken waarin het Witte Huis onder Trump wordt beschreven als chaotisch, geleid door een grillige president die leugens verkoopt, ruzie maakt en impulsieve beslissingen neemt die zijn staf weer recht moet zetten. Volgende week dinsdag verschijnt het boek officieel. Nu al staat het op nummer 1 in de bestsellerlijst van Amazon.

Het Witte Huis heeft Bolton al voor het gerecht gedaagd om publicatie te verhinderen. In eerste instantie begon het een rechtszaak, vandaag kwam hier een noodbevel bovenop. De rechter heeft nog niet geoordeeld, maar The New York Times citeerde al uit het boek, terwijl de The Wall Street Journal een voorpublicatie bracht.

‘Moreel verwerpelijk’

De Democratische presidentskandidaat Joe Biden heeft in een verklaring fel gereageerd op de onthullingen van Bolton: “Als dit waar is, is het niet alleen moreel verwerpelijk, maar Donald Trump schendt daarmee ook de eed die hij heeft gezworen om de Amerikaanse bevolking te dienen en de Amerikaanse belangen te verdedigen”, aldus Biden.

De voormalig vicepresident daarnaast noemt in de verklaring het antwoord van Trump op het coronavirus ontoereikend. “Ons land en de wereld lijden al maanden onder het coronavirus. En dat is vele malen erger door het gebrek aan leidinggevende kwaliteiten van Donald Trump en doordat hij niet goed reageerde op de crisis.”