Bloody interestıng Barcelona

Achter een dikke poort op de charmante binnenplaats van het oude Hospital de la Santa Creu in de wijk El Raval leidt een korte, donkere gang naar een curieus bouwsel uit de achttiende eeuw: een anatomisch amfitheater. Op de 'tribunes', vijf rijen hoog, kunnen zo'n tweehonderd mensen zitten. Machtig houtsnijwerk siert de krakende zetels op de onderste rij, het fluweel van de zitvlakken pluizig geworden door de tijd. Automatisch gaat je blik naar boven, naar de enorme kristallen kroonluchter, opgehangen aan het magistrale koepelvormige plafond. En dan kijk je weer naar beneden. Daar, in de kleine open ruimte tussen de onderste rij statige zetels, staat een marmeren ontleedtafel - inclusief druipgaatje. CSI Barcelona!

In deze Sala Gimbernat (foto 1) van de Reial Acadèmia de Medicina werden in de 18de en 19de eeuw ten bate van de wetenschap duizenden dode lichamen ontleed. Hoofden van rompen gescheiden, vingers gekliefd, ingewanden opengesneden, onder het toeziend oog van eerbiedwaardige professoren en geïmponeerde studenten in de geneeskunde. Tegenwoordig vloeit er geen bloed meer in de Sala Gimbernat, maar met wat geluk ben je er getuige van een uiteenzetting van een prof, die een gehoor van bezoekende scholieren drie kwartier lang geboeid houdt. Jammer dat je niks van de anekdotes verstaat - dat verdomde Cata- laans... Je kunt ook zelf stiekem even op het koude marmer gaan liggen, voor de foto. Weet wel dat de zaal maar twee uur per week open is voor het - schaarse - publiek: op woensdagochtend van 10 tot 12 uur.

George Lucas

Wie weet heeft destijds ook Antoni Gaudí op die marmeren tafel gelegen. De grote architect van de Sagrada Familia en die andere waanzinnig mooie gebouwen in de stad werd op 7 juni 1926 zwaar gewond binnengebracht in het Hospital de la Santa Creu. Niet dat iemand hem herkende, overigens. Voor de dokters was hij gewoon een sjofel geklede oude man, een paar kilometer verderop aangereden door een tram. Hij had eerst nog een tijdje bewusteloos op straat gelegen, aan zijn lot overgelaten, voordat hij naar het ziekenhuis werd vervoerd. Een zwerver, dachten ze. Geen taxichauffeur die hem wou meenemen. Toen medewerkers van Gaudí hem uiteindelijk in het armenhospitaal aantroffen, was het al bijna te laat. Drie dagen later bezweek hij aan zijn verwondingen.

Hopelijk zijn er destijds door deze of gene nog vlug een paar schietgebedjes voor de architect uitgesproken. Gaudí was de laatste decennia van zijn leven immers volledigintohet katholieke geloof. "In 1910 kreeg hij grote onenigheid met de adellijke familie Milà, opdrachtgever voor het Casa Milà", vertelt gids Esma van Discover Walks. "Gaudí wilde per se een Mariabeeld op het dak zetten, maar de schatrijke jurist Milà, die weinig op had met het geloof, wilde daar niet van weten."

La Pedrera, zo werd en wordt het magnifieke Casa Milà aan de Passeig de Gràcia in de volksmond genoemd. 'De steengroeve'. "De Barcelonezen vonden het destijds helemaal niks, dat gebouw met al die rondingen. Ze begrepen er niets van. De buren waren er ook niet altijd blij mee dat die gekke Gaudí een woning ontwierp naast de hunne. Ze waren bang voor waardeverlies van hun eigen pand."

De schoorstenen en ventilatieschachten op het dak van La Pedrera (2) hebben een bizarre vorm. Het lijken wel hoofden van futuristische strijders. "In Barcelona wordt er gegrapt dat George Lucas zijnStar Wars-figuren stiekem heeft gemodelleerd naar die schoorstenen van Gaudí", lacht Maria. Haar appartement in de stad kost overigens 900 euro per maand en is extreem klein, zegt ze tussendoor nog. "Dus begin al maar te sparen als je hier een jaartje wilt gaan bivakkeren."

Joaquín Costa

Hoog tijd om dat oude ziekenhuis in het centrum van El Raval achter ons te laten en naar het heden te springen. Niet zo moeilijk, want het krioelt hier van de hippe shops, fijne restaurantjes en toffe bars. Stap ergens binnen, maar bestel géén Mahou - dat biermerk is een van de sponsors van Real Madrid, de vijand. Houd het bij een Estrella (sponsor van voetbalclub Barcelona) of een Moritz, met eentalig Catalaanse productinformatie op de flesjes.

Beland in La Biblioteca Gourmande (c/Junte de Comerç 28, een restaurant gespecialiseerd in verrukkelijke Catalaanse specialiteiten, foto 3), kijken we eerst eens waar we zijn. In El Raval dus, vanaf de zee bezien links van de Ramblas. Het is een oude wijk, maar dé hotspot voor al wat vintage en jong en levendig is. El Raval wordt in tweeën geknipt door de Joaquín Costa-straat, parallel aan de Ramblas. Een smalle, donkere straat (op nummer 26 woonde in de tijd van Gaudí ene Enriqueta Martí, de Vampier van Barcelona. Enriqueta ontvoerde en vermoordde tientallen kinderen waarna ze toverdrankjes maakte van hun vet; maar soit, we hebben in de Sala Gimbernat al genoeg bloed gevoeld). Maar wat een léven is er hier! Loop aan de bovenkant van de straat eerst even binnen bij Fan-tas-tik (4), tot de nok gevuld met duizenden geweldige prutsdingetjes uit landen als Mexico en India. Een paar deuren verderop, op nummer 62, kijk je ook je ogen uit: Fusta'm (5), een winkel met piekfijn gerestaureerde fifties- en sixties-meubeltjes en -interieurspullen. De jonge uitbater zijn atelier is op de winkelvloer. Recht tegenover lacht The dog is hot je toe, een maffe nieuwe hotdogtent ('Ook voor vegetariërs!'). Iets verderop: bar BJ, dé plek om wedstrijden van Barce-lona op tv te bekijken en héél veel lol te hebben.

Even van de Joaquín Costa af, richting Ramblas, kijk je al evenzeer je ogen uit. Shops non-stop. Good food, hier, ook. Tapasrestaurant Elisabets oogt geweldig, met die honderdenéén oude radio's op planken tegen de muur, maar aan de bar iets bestellen gaat hier echt niet: te druk, te weinig personeel, of gewoonnot done. En de wachtrij voor de tafeltjes is te lang, dus wordt het even op adem komen bij Café Escac, met authentiek Poolse bediening. Maar lékkere cava, glas tot de rand gevuld, drie euro.

Tapas bij Bar Lobo dan, vlakbij (c/Pintor Fortuny 3): gegrilde asperges 'tempura', heel erg lekker. Aan de overkant van het pleintje: de Sagarra. Driecroquetasvan vis voor 4,40 euro, ze zijn nog lekkerder dan de garnaalkroketten van Arno. In de kleine c/Xucla ligt dan nog Los Toreros te wachten, restaurant voor stierenvechters, vol knipsels en memorabilia aan de muur, melancholie naar de tijd vóór 2011, toen in de stad de laatstetorowerd dood gespietst. De grote arena in de stad is inmiddels omgebouwd tot hypermodern winkelcentrum.

In het zadel

Even weg uit El Raval nu, want in de omtrek is nog meer te beleven. Een kwartier wandelen naar het westen ligt de overdekte markt van Sant Antoni, altijd een van de populairste plekken van de stad geweest. Nu is het een bouwput. Enkele jaren geleden werd beslist de prachtige, uit 1880 daterende hallen grondig op te frissen. "Maar dat duurt maar en dat duurt maar", zegt Iris Mortelmans, een Vlaamse die hier vlakbij fietsen verhuurt aan stadsontdekkers (6). "De laatste maanden wordt er zelfs helemáál niet meer gewerkt. Het moet de crisis zijn. Het geld is op, ook in het 'rijke' Barcelona."

Iris verhuurt echte Vlaamse, opgeknapte fietsen. Niet van die opzichtige oranje exemplaren (enkele verhuurders in Barcelona hebben de Nederlandse nationaliteit). Dat je tapas moet proeven in Quimet i Quimet, zegt ze nog, in de wijk Poble Sec. Een harteloze armenwijk was dat vroeger: tot ver in de 19de eeuw was het enige stromende water de beek die bij regenval van de heuvel kwam gegleden.

Quimet i Quimet (c/del Poeta Cabanes) is inderdaad een belevenis. Moeilijk te vinden! Klein! Een menukaart is er niet, en de bediening (nu ja, de twee mensen die geen meter wijken van hun plek achter de toog) spreken niks over de grens. Maar wat maakt het uit. Het het culinaire plezier spat van de gezichten van de klanten die hier staan te proeven. En wat zien die crazy hapjes (het lijken soms wel mini-driegangenmenuutjes op één bordje) er smakelijk uit. Je wijst iets aan en hoopt dat erin zit wat je denkt dat erin zit. Na het proeven weet je dat dus nóg niet, maar hier komen we ooit nog terug, met een culinair woordenboekje bij de hand.

Fietsend door de uitgestrekte wijk Eixample (wat 'uitbreiding' betekent, en dus níét 'voorbeeld' of 'model', wat je zou denken omdat het bij de aanleg de bedoeling was dat dit een 'modelstad' werd), lonkt de volgende dag nog de Cervecería Catalana (7), een toptip van gids Esma. Een geluk dat we op tijd binnen zijn, zo hebben we een fantastisch zicht op de indrukwekkende toog vol kakelverse ingrediënten uit de nabije zee. Een onvoorstelbaar aantal tapas kun je hier krijgen. De meeste worden ter plekke voor je bereid. Je wijst de vis van je keuze in de toog aan en een paar minuten later ligt hij gruwelijk lekker klaargemaakt op een bordje voor je neus. Probeer ook derisotto de ceps y jabugo(met paddenstoelen en ham) en defondo de alcachofas al graten(gegratineerde artisjokbodems).

Hallucineren

's Avonds om een uur of negen is het weer drukdrukdruk aan de 'onderkant' van de c/Joaquin Costa en de smalle zijstraatjes. Meer winkeltjes hier, nog flitsender en specialer en nog meer vintage dan de dag ervoor aan de 'bovenkant', bij Plaça de Catalunya. In de Kilostore (c/Riera Baixa, foto 8), pas een paar maanden open, koop je sjaals, broeken en truitjes per pond of per kilo. In de nabije Bar Absenta staat een 80°-Black of -Blue op je te wachten, als je wilt vergeten hoeveel geld je vandaag hebt gespendeerd.

Wie daarna een frisse neus wil halen aan de zee, maar net voor de haven om de een of andere reden de laatste zijstraat links van de Ramblas inzwabbert en bij El Bosc de les Fades (Passatge Banca, foto 9) belandt, zou kunnen denken dat hij aan het hallucineren is. Maar nee, dit is een échte sprookjesbar, met heuvels, bomen, kabbelende beekjes en tafeltjes voor twee op open plekjes in het bos. Waar blijft Roodkapje?

NIET DOEN (zelf ook niet gedaan)

1 Een wedstrijd van Barça bijwonen

Woensdag won Barcelona maar met 4-0 tegen een minabel Ajax (schreef de Feyenoordfan). Iniesta en Xavi worden oud, aanwinst Neymar lijkt nu al heimwee naar zijn moeder te hebben, het team is depri omdat het de Champions League vorig seizoen weer niet heeft gewonnen... Nee, dit wordt het jaar van Thibault Courtois en Atletico Madrid.

2 Eten bij Can Eusebio (Vilá i Vilá 84, Poble Sec)

Populair (want goedkoop?) adres. Maar te vermijden, tenzij je zin hebt in een halve emmer gefrituurde calamares die alleen maar naar muf deeg smaken. En de witte wijn is affreus.

3 Veel geld meenemen

Barcelona is een geweldige winkelstad, met talloze kleine boetieks en maffe shops die als paddenstoelen uit de grond schieten. Voor je er erg in hebt, heb je een half maandloon uitgegeven.

EERSTEKLAS TAPAS (zelf geproefd)

1 Cervecería Catalana (c/de Mallorca 236, vlakbij Casa Battló)

Oogt chique, maar is niet duur. Voor 15 euro heb je drie kraakverse tapas (ruime porties) en een glas cava. Maar kom op tijd, tussen de middag bijvoorbeeld om 12.15 uur. Een kwartier later is het rampzalig druk. Open tot na middernacht. Vraag het 'tapas van de dag'-kaartje. Super.

2 Quimet i Quimet (c/Poeta Cabanyes 25)

Véél kleinere, eigenlijk best wel héél kleine bar-bodega in een anoniem straatje in de wijk Poble Sec. Twee voetbalelftallen krijg je er allicht niet binnen. Hier eet je staand, aan hoge tafels of aan de bar. De kaart is amper te ontcijferen. Maak duidelijk dat je wilt wat je buur heeft. Avontuurlijk.

3 Bar Lobo (c/Pintor Fortuny 3)

Betrouwbaar adres op een rustig pleintje in El Raval. Iets duurder, maar erg smakelijk. Eerlijke kwaliteit. Degelijk.

DOEN (zelf ook gedaan)

1 Cava drinken

Weg met de proseccotrend! Nergens smaakt schuimwijn zo lekker als hier. De glazen worden uitbundig volgeschonken voor drie euro of minder.Let wel: in lang niet alle bars kun je een glas bestellen. "Niet genoeg vraag naar", zeggen de barmannen, "en je kunt zo'n open fles geen dagen vers houden."

2 Een tour met Discover Walks

Pik een gratis rondleiding mee van het alternatieve Discover Walks. De folders liggen overal. Je meldt je op het vermelde tijdstip aan op de afgesproken plek, en na de wandeling betaal je wat jij vindt dat de tour waard was. Sympathiek.

3 Barcelona by bike

Huur een dag een fiets, bijvoorbeeld in de Fietsstal (Biciquadra) van de geboren Vlaamse Iris Mortelmans in de c/Princep de Viana (bij Sant Antoni). Praktisch en niet duur, biciquadra.com

Snelle info over Barcelona: www.kiminbarcelona.nl barcelona.blog.nl