Vredesprijs
Black Lives Matter-beweging is genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede
De Black Lives Matter-beweging is in het zonnetje gezet met een nominatie voor de Nobelprijs voor de Vrede 2021. Ook krijgt de Amerikaanse mensenrechtenbeweging vandaag in Stockholm de Olof Palme-prijs, die sinds 1987 wordt uitgereikt in nagedachtenis van de in 1986 vermoorde Zweedse politicus Olof Palme.
Volgens de Zweedse organisatie heeft Black Lives Matter de Olof Palme-prijs, waaraan een geldbedrag van 100.000 dollar is gekoppeld, te danken aan “het bevorderen van vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid tegen politiegeweld en racisme”. Alleen al in de Verenigde Staten hebben vorig jaar zo’n 20 miljoen burgers deelgenomen aan de Black Lives Matter-protesten, waarmee het de grootste burgerbeweging is in de Amerikaanse geschiedenis.
De Black Lives Matter-beweging werd in 2013 opgericht in reactie op de vrijspraak van de man die de 17-jarige zwarte Trayvon Martin op straat in Miami had doodgeschoten. De beweging groeide nadat de ongewapende zwarte mannen Michael Brown en Eric Garner in 2014 werden doodgeschoten door witte agenten. In 2020 kreeg de beweging massale aandacht en internationale navolging na de dood van George Floyd en Breonna Taylor, ook door politiekogels.
Toenemend conflict
Het Noorse parlementslid Petter Eide heeft Black Lives Matter voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Vrede, die in oktober van dit jaar bekend wordt gemaakt en in december uitgereikt. De aanmelding sluit op 1 februari. Volgens Eide heeft de beweging landen buiten de VS gedwongen om het racisme in hun eigen samenlevingen onder ogen te zien, zei hij in The Guardian.
Eide ziet een “toenemend conflict als gevolg van ongelijkheid” in de samenleving als een van de grootste uitdagingen voor de VS, maar ook voor Europa en Azië. “Black Lives Matter heeft een geweldige prestatie geleverd om wereldwijd bewustzijn te creëren voor raciale ongelijkheid.” Wat het meeste indruk op hem maakte, zo zei Eide, “is dat ze mensen hebben weten te mobiliseren vanuit alle delen van de samenleving, niet alleen Afro-Amerikanen, niet alleen onderdrukten; het is een bredere beweging geweest waarin ze zich onderscheiden van hun voorgangers.”
De kritiek van vooral de rechterzijde dat Black Lives Matter ook gewelddadig zou zijn, is volgens Eide niet terecht. “Uit studies blijkt dat de demonstraties overwegend vreedzaam zijn geweest. Natuurlijk zijn er incidenten geweest, maar de meeste daarvan zijn uitgelokt door handelingen van de politie of van tegendemonstranten.”
De Nobelprijs voor de Vrede werd vorig jaar toegekend aan de Wereldvoedselorganisatie. Ook de Amerikaanse oud-president Donald Trump was door zijn aanhangers voorgedragen. Het jaar daarvoor won de Ethiopische premier Abiy Ahmed de prijs vanwege zijn inspanning om vrede te sluiten met buurland Eritrea. Door de nieuwe burgeroorlog in de grensregio Tigray heeft die prijs een bittere nasmaak gekregen.
