Binnenkijken in een huis dat gedeeltelijk in een heuvel werd gebouwd

Een perceel met een hoogteverschil van zes meter: de architecten van Carton123 draaiden er hun hand niet voor om. Ze bouwden prompt twéé huizen in plaats van één, die gedeeltelijk in de heuvel verwerkt zijn. ‘Zo’n lap grond voor één gezin, dat vonden we onverantwoord.’

Should we stay or should we go? Jarenlang worstelden Maarten en Nele met het dilemma: verbouwen of verhuizen. “We hadden een tof huis met een leuke tuin, ook hier in Leefdaal (een dorp bij Leuven, red.). Maar het was nogal donker en het werd stilaan te klein voor ons groeiende gezin”, zegt Nele. Na dik drie jaar zoeken kwam de verlossing: een vervallen hoeve aan de rand van het dorp.

De oude boerderij was echter in slechte staat én stond op een slechte plek: vooraan op een hellend perceel waardoor de achterkant uitkeek op de heuvelrug, en het binnen – opnieuw – donker was. De oplossing kwam van Maartens broer, architect Joost Raes, die samen met zijn vrouw Els Van Meerbeek het bureau Carton123 runt. Ten eerste schoven ze het huis twintig meter achteruit. Ze verwerkten het in de heuvel en draaiden tot slot de klassieke indeling om. Je komt hier binnen in de ‘kelder’ met garage, bergruimte en washok. Daarboven zitten de slaap- en badkamers en helemaal ­bovenaan de leefruimte met keuken, eetplaats en zithoek. Daar heb je een prachtig uitzicht over de velden en een ­vallei. “Eigenlijk is het hele huis ontworpen rondom het uitzicht over de Groene Gordel.”

Twee huizen op één grond

De architect opperde om niet één, maar twee huizen te bouwen. “Dat drukt niet alleen de prijs, het was ook een principiële kwestie. Zo’n groot perceel reserveren voor één vrijstaande eengezinswoning is morsen met ruimte. Dus kwamen er twee halfopen bebouwingen.”

Beide huizen zitten gedeeltelijk onder de grond, daarom heeft de badkamer bijvoorbeeld geen raam. Het hoogteverschil losten de architecten op met splitlevels: veel halve verdiepingen die dankzij een open traphal vloeiend in elkaar overlopen. Joost: “We wisselden die openheid en hoge ­plafond van onder meer de keuken heel bewust af met ­intiemere ruimtes. Want ook die heb je nodig in een huis.”

Het huis zit vol verrassingen en slimme vondsten. Zo hamerden de architecten op een garage met glazen deuren én verwarming, zodat je die ook kan gebruiken als atelier, kantoor, praktijkruimte of speelkamer. Op de bovenste verdieping, naast de zithoek met tv, tekenden de architecten nog een polyvalente ruimte die momenteel fungeert als Maartens thuiswerkplek. Maarten: “Dit is een van de drie bureaus hier in huis. Toen we hier in oktober 2020 kwamen wonen, was thuiswerk de norm, dus daar hadden we extra aandacht voor.”

Wie goed zoekt, komt een hoop verborgen plekjes tegen. Zoals een speelmezzanine in een van de kinderkamers. En ook achter de ingemaakte kast in de keuken – onder de zithoek – gaat een ideaal verstopplekje schuil. Maar de spectaculairste is het bovenste verdiepje, dat je met een trapladder bereikt. Noem het een kraaiennest, een torenkamertje of een wildkijkhut. Feit is dat dit de rustigste plek van het hele huis is. En je hebt het beste uitzicht over het landschap. Overbodig om te zeggen dat hier een verrekijker staat.

De huizen zijn energieneutraal dankzij onder meer zonnepanelen, een warmte­pomp en een thuisbatterij. De voortuin werd ontworpen door tuinarchitectenbureau LAB-V. Hij is opgevat als een microbos, vol lokale soorten. De tuin neemt zoveel mogelijk regenwater op, zodat er minder in het riool loopt. “Duurzaamheid vinden we heel belangrijk”, zegt Joost. “Als iemand ons zou vragen voor een vrijstaande villa op een plek die enkel bereikbaar is met de wagen, zouden we weigeren. Hier zit je op wandelafstand van het dorp.”

Tot slot: begeef je je niet op glad ijs als je werkt voor en met familie? Joost: “Je moet wel vrijuit kunnen zijn tegen elkaar, anders is samenwerken onmogelijk. Maar in die discussies moet je altijd beseffen: dit is kritiek op het huis, niet op mijn persoon. Het is gelukkig zeer goed verlopen. Ik ben nog altijd welkom op familiefeesten.”