Biden wil de VS er met een flinke zak geld bovenop helpen, maar gaat het Congres daarin mee?

Biden presenteerde zich, staand voor de twee kamervoorzitters Kamala Harris en Nancy Pelosi (twee vrouwen, een primeur), als een populist van het midden: de meeste van zijn voorstellen worden door een meerderheid van de Amerikaanse bevolking gesteund. Ook goot hij zijn investeringsplannen in een nieuwe vorm van America First. “De investeringen worden geleid door één principe: koop Amerikaans”, zei hij. “Amerikaanse belastingdollars gaan gebruikt worden om Amerikaanse producten te kopen die Amerikaanse banen creëren.”

Volgens de Amerikaanse president moet het land samenkomen en grote stappen zetten om het hoofd te kunnen bieden aan de concurrentie van het buitenland – dat, zo zei Biden, Amerika al had afgeschreven.

“We hebben in de afgrond gekeken”, zei hij, verwijzend naar de coronacrisis, de economische crisis, de aanval op het Capitool, een dreigende machtsgreep. “Maar wij, het volk, gaven geen krimp.” Toch is het gevaar nog niet geweken, zei hij. “Kan onze democratie overleven?”, vroeg hij. “Amerika’s tegenstanders, de dictaturen van deze wereld, denken dat dat niet gaat lukken. Ze kijken naar de beelden van de opstand – maar we moeten hun ongelijk bewijzen. Dat doen we door resultaten te leveren.”

Dogma

Die resultaten, als het aan hem ligt, zijn: een beter sociaal vangnet, meer betaald verlof voor werkende Amerikanen, toegankelijker en betaalbare zorg, beter onderwijs, en jobs, jobs, jobs. Dat alles moet worden betaald door hogere belastingen te heffen aan bedrijven en de rijkste Amerikanen (en te voorkomen dat die belastingen ontduiken). Biden verwees expliciet het dogma naar de prullenbak waardoor Amerikaanse politici zich sinds Ronald Reagan laten leiden: dat lagere belastingen uiteindelijk iedereen helpen.

“Omlaagdruppel-economie heeft nog nooit gewerkt. Het is tijd om onze economie vanaf de grond te laten groeien.”

Biden heeft drie plannen gelanceerd: het American Rescue Plan, American Jobs Plan en, woensdag, het American Families Plan. In totaal kosten deze voorstellen ruim 6.000 miljard dollar. Alleen het eerste plan is tot dusver, via een vorm van creatief boekhouden (waardoor een gewone meerderheid in de Senaat voldoende is), door het Congres aangenomen. Omdat de Democraten van Biden een nipte meerderheid in beide kamers van het Congres hebben lukte dat, maar toch was er een teken aan de wand: geen enkele Republikein stemde voor. Dat betekent dat Biden ook voor zijn twee andere economische plannen alle Democratische senatoren nodig heeft – en een aantal van hen hebben al bezwaren geuit.

De andere, niet-economische plannen die Biden woensdag noemde (politiehervorming, regulering van het wapenbezit, meer kansen voor immigranten, versterking van de democratie) vereisen zelfs een drie vijfde meerderheid in de Senaat, en dus de medewerking van tien Republikeinen. Het alternatief is dat de Democraten in de Senaat die regel schrappen, maar daar lijken ze niet allemaal zin in te hebben – en dan lukt het niet.

Toch was Biden optimistisch, zei hij. “De dictators van deze wereld gaan de toekomst niet winnen, Amerika gaat dat doen.”