Dinsdag 30/05/2023

Update

Bezette vliegvelden Krim: "Situatie weer onder controle"

null Beeld GETTY
Beeld GETTY

De spanning op de Krim houdt aan. Telefooncentrales zijn er geblokkeerd en het luchtruim zou gesloten zijn. Eerder vandaag hebben Russische militairen de militaire vliegvelden in Sebastopol, de thuishaven van de Russische Zwarte Vloot, en de regionale hoofdstad Simferopol op het autonome schiereiland ingenomen. De Oekraïense regering heeft intussen de volledige controle over de luchthavens weer in handen.

Irene De Zwaan en Sacha Kester

Een functionaris van het Oekraïense bedrijf dat de Oekraïense telecommonopolist Ukrtelekom uitbaat, zou de Ukraïnska Pravda hebben gezegd de afdeling op de Krim niet meer te kunnen bereiken. Dat meldt de BBC.

De grootste luchtvaartmaatschappij van Oekraïne, Ukraïne International Airline, laat intussen weten dat het luchtruim boven de Krim gesloten is nadat gewapende lieden de controle over de grootste luchthaven van het schiereiland hadden overgenomen. Er zijn geen vluchten toegelaten van Kiev naar de internationale luchthaven van Simferopol.

Maar, nog volgens de BBC, zegt een functionaris van die luchthaven dat enkel één vlucht vanuit Kiev is uitgesteld. Andere vluchten naar en van Simferopol verlopen probleemloos.

Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken beschuldigt Rusland ervan het luchtruim geschonden te hebben. Moskou zou zich niet gehouden hebben aan de bepalingen over het bilateraal akkoord omtrent de Zwarte Zeevloot. Rusland huurt op basis van het akkoord de marinehaven Sevastopol van Oekraïne voor zijn Zwarte Zeevloot. Dat meldt de Britse commerciële zender ITV.

Eerder waren er berichten dat er op zijn minst vijf Russische vliegtuigen van het type Il-76 op de luchthaven van Simferopol op de Krim waren geland.

Luchthaven bezet
In de loop van de nacht hadden gewapende mannen de luchthaven van Simferopol tijdelijk bezet. Minister van Binnenlandse Zaken Arsen Avakov beschuldigde Moskou van een militaire interventie, de Russische Zwarte Zeevloot ontkende dat. De mannen droegen helmen en gepantserde lichaamsbescherming. Ze werden begeleid door pantserwagens, zo meldde het Russische persbureau Interfax.

Het persbureau citeerde bronnen uit militaire kringen in de regio die zeiden dat de Russen de militaire vliegvelden hebben ingenomen om te voorkomen dat andere strijders hun positie overnamen.

Legerhelikopters
Ook zijn meer dan tien Russische legerhelikopters vandaag vanuit Rusland door het Oekraïense luchtruim boven de Krim gevlogen. Dat heeft de Oekraïense grenswacht gemeld. Verder zouden Russische militairen een Oekraïense grenswachteenheid hebben tegengehouden in de stad Sebastopol op het Oekraïense schiereiland.

De Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken Arsen Avakov bevestigde dat de twee vliegvelden bezet waren door Russische militairen en sprak van "een gewapende invasie". Op zijn Facebookpagina schreef hij dat "de bezetting in strijd is met alle internationale overeenkomsten en normen".

De Russische Zwarte Vloot, die in de havenstad Sebastopol is gestationeerd, meldde echter niets van doen te hebben met de blokkade van de twee luchthavens op de Krim. "Geen enkele eenheid van de Zwarte Vloot heeft zich richting het vliegveld bewogen, laat staan dat ze deel nemen aan de blokkade ervan", aldus een woordvoerder tegenover het Russische persbureau Interfax.

Veiligheidsraad
De Oekraïense interim-president Aleksandr Toertsjinov heeft nu ook de hoofden van de veiligheidsdiensten bijeengeroepen voor spoedberaad. De Verhovna Rada, het Oekraïense parlement, heeft intussen ook een resolutie goedgekeurd waarin de Verenigde Staten en Groot-Brittannië worden opgeroepen, het behoud van de Oekraiense "soevereiniteit" te garanderen.

Het parlement wil dat de VN-Veiligheidsraad bijeenkomt.
In de VN-Veiligheidsraad zijn onder meer Rusland, de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië permanente leden. Oekraïne wil dat de Veiligheidsraad een afspraak uit 1993 bespreekt. De VS, Groot-Brittannië en Rusland stelden zich toen garant voor de onafhankelijkheid van Oekraïne. In ruil moest Kiev verzaken aan de kernwapens die het nog op zijn grondgebied had, daterend uit de Sovjet-tijd.

Daad van agressie
Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken wil met spoed overleg met Rusland over de gespannen situatie op het schiereiland. Iedere beweging van het Russische leger buiten hun basis zal door de regering in Kiev worden beschouwd als "een daad van agressie".

Secretaris-generaal van de NAVO Anders Fogh Rasmussen heeft zich op Twitter uitgesproken over de Krim-crisis. "Ik roep Rusland op geen actie te ondernemen die spanning of misverstanden kunnen uitlokken."


Spanningen toegenomen
De gebeurtenissen op het schiereiland de Krim hebben de spanningen tussen Oekraïne en buurland Rusland geïntensiveerd. De Russen hebben gevechtsvliegtuigen naar het crisisgebied gestuurd om de grens te bewaken.

De etnische Russen willen dat Moskou ingrijpt. De Krim-Tataren, een etnische minderheid, willen juist dat het nieuwe gezag in Kiev de orde herstelt. Iedereen moet in vrede met elkaar samenleven, maar hoe doe je dat op een zo verdeelde Krim?, zo vraagt correspondent Olaf Koens zich vandaag af in de Volkskrant.

"Het zint de Krimbewoners niet dat de radicale krachten uit het westen van Oekraïne nu de nieuwe regering vormen", schrijft hij. "De sfeer is om te snijden. Westerse cameraploegen worden lastiggevallen door opgefokte demonstranten. "Yankee go home!", klinkt het."

De Russische parlementariër Vladimir Zjirinovski bracht vandaag een bezoek aan Sebastopol. De rechts-populistische leider zei in een toespraak: "Wij accepteren de nieuwe regering niet omdat ze niet legaal is. Janoekovitsj is de leider van Oekraïne. Als je de positie van Moskou wil weten, is het dat jullie niet alleen worden gelaten of in de problemen zullen komen. Iedereen is bang van Rusland. We hebben de modernste wapens, de meest indrukwekkende."

Aansluiten bij Rusland
Russische afgevaardigden hebben vandaag in de Doema een wetsvoorstel ingediend dat in Oekraïne niet gesmaakt zal worden. Volgens het voorstel zal een land of landsdeel zich bij Rusland kunnen aansluiten wanneer het aldus bij referendum beslist. Het voorstel is afkomstig van de "Kremlinpartij" Rechtvaardig Rusland (JR). De tekst viseert het schiereiland Krim, waar een Russische meerderheid woont.

"Met deze wet reiken we onze broeders in Oekraïne een helpende hand", zei fractievoorzitter Vladimirv Vassiljav van JR. Momenteel is voor een toetreding tot Rusland onder andere een volkenrechtelijk verdrag nodig.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft vandaag ook bekendgemaakt zijn consulaat op de Krim te hebben verordend paspoorten uit te reiken aan leden van de ontbonden Oekraïense oproerpolitie Berkut.

Witwassen van geld
Het Zwitserse parket heeft op zijn beurt een strafrechtelijk onderzoek wegens het witwassen van geld geopend tegen Janoekovitsj en diens oudste zoon Alexander. Tegelijkertijd verordende de regering in Bern de blokkering van nogal wat rekeningen van Janoekovitsj en zijn bondgenoten in Zwitserland. De meesten zijn voormalige ministers van de ten val gebrachte regering. Op de lijst staat ook de zoon van Janoekovitsj.

Banken in Zwitserland, die gelden van die geviseerde personen houden of beheren, worden onder het risico op strafvervolging verplicht die bedragen aan te geven bij het Bestuur voor Volkenrecht bij het Zwitserse ministerie van Buitenlandse Zaken. Gisteren had de gerechtelijke politie al een huiszoeking gehouden bij een bedrijf van de zoon van Janoekovitsj in Genève.

Arrestatiebevel
De hoofdaanklager in Oekraïne heeft ook een arrestatiebevel uitgevaardigd voor tien vroegere hoge functionarissen, onder wie twee ex-ministers. Ze worden beschuldigd van massamoord tijdens de demonstraties in hoofdstad Kiev. Bij de betogingen en de confrontaties met de oproerpolitie vielen meer dan 80 doden. Onder de gezochten zijn de vroegere minister van Binnenlandse Zaken en van Justitie. Verder is de arrestatie bevolen van onder meer de vorige hoofdaanklager.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234