Betaalt u straks meer voor een smartphone? Tekort aan chips wordt prangend

De tekorten aan computerchips dreigen elektronische producten schaarser en wellicht ook duurder te maken. ‘Het kan de economische relance hinderen’, zegt Danny Goderis van technologiefederatie Agoria.

Een tekort aan chips is misschien goed nieuws voor uw lijn. Maar als het om die andere chips gaat, ligt dat net even anders. In de industrie is er momenteel een groot tekort aan computerchips. Dat was tot nu toe vooral merkbaar in de autosector. Verschillende autofabrieken, zoals de concerns General Motors en de VW-groep, moesten hun productie al vertragen. Dergelijke chips zijn ingebouwd in de elektronica van de wagens. Maar ook de elektronicasector zelf wordt geconfronteerd met een tekort. Danny Goderis, manager digitaal bij technologiefederatie Agoria: “Het is een reëel probleem, wereldwijd en over verschillende sectoren.”

Naast de autoindustrie is ook de IT-sector geraakt. Dus alles wat te maken heeft met computers, servers, pc’s en spelconsoles. Het Zuid-Koreaanse technologieconcern Samsung Electronics overweegt nu zelfs de lancering van een nieuw model smartphone later dit jaar uit te stellen, net vanwege een tekort aan computerchips. Samsung, zelf een grote chipproducent, zegt dat er sprake is van een “serieuze onbalans” in de halfgeleidersector.

“Er spelen verschillende zaken”, zegt Danny Goderis. “Er is de enorme boom in de vraag naar dergelijke chips. Dat komt door de forse omslag naar digitalisering. Door de wereldwijde lockdowns steeg de vraag naar pc’s en consoles, maar ook servers, netwerken en cloudsystemen moesten extra capaciteit bijsteken om de grote vraag door thuiswerk aan te kunnen.” Komt daarbij dat door de pandemie de hele aanvoerketen haperde, waardoor de chips niet op tijd op de bestemming geraakten. “Bedrijven hebben natuurlijk wel een grote voorraad, maar die raakt stilaan wel uitgeput”, zegt Goderis.

Giftige cocktail

Het probleem van dergelijke computerchips is dat er wereldwijd slechts drie grote productiecentra zijn. Het eerder genoemde Samsung, TMSC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company) en het Amerikaanse Intel. Europa heeft vandaag nog geen 10 procent van de chipproductie in de eigen achtertuin. Het gros komt dus via de drie centra in Azië en de VS. Intel en andere Amerikaanse chipbedrijven hebben onder meer vestigingen in de omgeving van Texas. “U herinnert zich wellicht ook nog de stevige winterprik in Texas, waardoor tal van energievoorzieningen uitvielen”, zegt Goderis. “Ook dat heeft een impact gehad. En zo’n productielijn voor chips is erg kapitaalintensief en heel gespecialiseerd. Je kunt dus ook niet zomaar even snel een extra lijn bijbouwen.”

Vele kleintjes maken één groot, en die giftige cocktail laat zich nu voelen. Want de vraag blijft intussen wel aanhouden en dus dreigen tekorten. Volgens persagentschap Bloomberg worden de leveringen van de iPhone 12 beperkt door een gebrek aan onderdelen. En eerder waren er ook al problemen met de productie van de nieuwe PlayStation bij Sony en de Xbox van Microsoft. Volgens Neil Mawston van het consultantbureau Strategy Analytics zouden elektronicaproducten dit jaar schaarser en duurder worden.

Lokaal produceren

Of dat laatste effectief het geval zal zijn, daar durft Goderis zich niet over uit te spreken. “Dat er een vertraging zal optreden op korte termijn, dat kan je verwachten. Maar of dit ook zal leiden tot prijsverhogingen, dat weet ik niet. Het is de eerste keer dat we hiermee geconfronteerd worden.”

Deze crisis zou alvast het bewustzijn bij overheden vergroten om cruciale producten ook lokaler te gaan produceren, in plaats van enkel af te hangen van een beperkt aantal buitenlandse leveranciers. “Europa wil zijn eigen chipproductie tegen 2030 optrekken naar 20 procent, een verdubbeling dus van het huidige Europese aandeel in de wereldwijde productie. “Dat is een significante maar noodzakelijke investering. En als het wereldbefaamde onderzoekscentrum Imec en de Belgische digitale industrie de handen in elkaar slaan, is er hier misschien ook een mooie opportuniteit voor België”, zegt Goderis.