‘Bepaalde gouverneurs wilden wel degelijk op de rem staan’: Dimitri Thijskens over de nieuwe renteverhoging van de ECB

Ondanks de chaos op de financiële markten heeft de ECB de rente dan toch met 50 basispunten verhoogd. We bellen met journalist Dimitri Thijskens voor een stand van zaken. ‘Voorlopig zijn er geen signalen dat er een tweede Credit Suisse is.’

Op voorhand was een verhoging met 50 basispunten aangekondigd. Waarom is het dan toch een verrassing?

Thijskens: “Vorige maand was dat inderdaad zo beslist, maar door de crisissfeer in de bankensector hadden heel wat waarnemers een minder agressieve verhoging van de rente verwacht, bijvoorbeeld met slechts 25 basispunten. Door de malaise bij Credit Suisse hebben alle bankaandelen de afgelopen dagen fikse klappen gekregen, het vertrouwen is wat zoek.

“Maar de ECB heeft uiteindelijk toch geoordeeld dat de prijsstabiliteit vooropstaat, de inflatie moet verder zakken richting de verhoopte 2 procent. Bovendien stelt Christine Lagarde dat er andere instrumenten zijn voor banken in nood, zoals een lening. Tegelijk beklemtoonde ze dat het geen unanieme beslissing betrof, zoals gewoonlijk. Bepaalde gouverneurs wilden dus wel degelijk op de rem gaan staan.”

Neemt de ECB nu een risico door halsstarrig vast te houden aan het uitgestippelde plan?

“In het verleden is het nog gebeurd dat de ECB op koers bleef terwijl er vanalles aan het bewegen was, zonder veel erg. Sowieso blijft het altijd zoeken naar een moeilijk evenwicht. Er doen zich nu verschillende crisissen op hetzelfde moment voor, en dan is het kiezen op welk front je dat rente-instrument wil inzetten.

“De huidige situatie kan je echter niet vergelijken met 2008. In de nasleep zijn toen regels gekomen, zoals de cashniveaus die banken moeten aanhouden. In tegenstelling tot in de VS is dat strengere keurslijf in Europa niet losgelaten. De banken zouden dus in een betere positie moeten zitten om deze woelige wateren te trotseren.”

Hoe kunnen we zeker zijn dat de banken zo ‘veerkrachtig’ zijn als Lagarde beweert? Uiteindelijk is Credit Suisse toch ook een gereputeerde bank.

“Het blijft inderdaad moeilijk om de financiële stabiliteit van banken te doorgronden, maar van Credit Suisse was al langer geweten dat ze een mank parcours aan het lopen waren. Dat is wat je krijgt bij deze rentestijgingen: bepaalde zwaktes in de financiële sector komen aan de oppervlakte. Voorlopig zijn er echter geen signalen dat een andere Europese bank in zwaar weer zit.”

De Europese depositorente zit intussen op het hoogste niveau sinds 2008, en de Amerikaanse Federal Reserve liet al weten dat de geplande renteverhogingen wellicht niet volstaan om de inflatie te beteugelen. Wat brengt de toekomst?

“Normaal spreekt Lagarde zich altijd uit over de verwachtingen, maar dat heeft ze deze keer niet gedaan. Er is zo veel onzekerheid. De inflatie blijft te hoog, dat staat vast: het cijfer schommelt nog steeds rond de 6 procent. Maar ik verwacht toch dat, wanneer het crisissfeertje op de financiële markten blijft aanhouden, er in de VS en Europa steeds meer stemmen zullen opgaan om te milderen, in de hoop zo het vertrouwen te herstellen. Alles zal afhangen van wat er de komende weken gebeurt.”

Wat betekent de huidige situatie nu voor de consument?

“Voor de gewone mens zal de verhoging van de ECB zich laten voelen in de andere rentevoeten, want die stijgen mee. Dan denk ik in de eerste plaats aan een hypothecaire lening die misschien nog wat duurder wordt. Maar ook de rente op de spaarboekjes kan verder doorstijgen, al zet dat zich doorgaans wat trager door.”