NieuwsKlimaat
Belgisch onderzoek waarschuwt voor gevolgen klimaatopwarming op Tanganyikameer: ‘Hele ecosysteem bedreigd’
Onderzoekers van VUB en UCL waarschuwen voor de gevolgen van de klimaatopwarming voor het gigantische Tanganyikameer. Ze voorspellen dat het Afrikaanse meer onder een pessimistisch scenario tegen het einde van de eeuw met 3 graden opgewarmd zal zijn, met een enorme impact op de lokale habitats.
Even situeren: het Tanganyikameer strekt zich van noord naar zuid uit over 673 kilometer, met een gemiddelde breedte van 50 kilometer. Het loopt over de landsgrenzen heen tussen Burundi, Tanzania en de Democratische Republiek Congo. Het Tanganyikameer is met bijna 19.000 kubieke kilometer water, na het Baikalmeer in Siberië, het grootste zoetwaterreservoir ter wereld. Het is op zijn diepste punt bijna anderhalve kilometer diep en heeft een oppervlakte van 33.000 vierkante kilometer, groter dan België dus.
Voor het onderzoek combineerden de vorsers expertise van VUB en UCL. “Onze modellen laten ons toe te voorspellen dat onder een pessimistisch uitstootscenario tegen het einde van deze eeuw het Tanganyikameer opgewarmd zal zijn met 3 graden Celsius. Dat is een zeer verontrustende vaststelling”, zegt Kevin Sterckx (VUB), de hoofdauteur van de studie, die is verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Environmental Fluid Mechanics.
De onderzoekers verwachten dat die opwarming zal leiden tot een serieuze verstoring in het vermengen van kouder water uit de diepere lagen met het warme water aan de oppervlakte. “Als het water aan het oppervlak te warm wordt, dan blijft het boven”, weet professor Wim Thiery (VUB). “Dat heeft grote gevolgen voor de nutriënten in het water en uiteindelijk voor de hele voedselketen in een meer van die omvang.” Bovendien zouden sommige soorten rechtstreeks in hun bestaan worden bedreigd.
Dat speelt vooral in zeer grote tropische meren zoals het Tanganyikameer. “Grote meren in tropische gebieden zijn niet opgewassen tegen een dergelijk opwarmingsscenario”, besluit Sterckx. “Dat ligt wat anders bij grote meren in gematigde gebieden, waar het ’s winters kan vriezen en er soms een dikke laag ijs op het water staat. Bij grote tropische meren dreigen de stagnerende waterlagen voor een degeneratie te zorgen van het hele ecosysteem, niet enkel in het meer, maar evengoed op de oevers, waar veel dieren en mensen leven van wat er in het meer aan leven zit.”
