"België komt klimaatverplichtingen niet na"

Volgend jaar moet in Parijs een globaal akkoord worden gesloten over de aanpak van de klimaatverandering. De bedoeling is dat er dan afspraken worden gemaakt over de inspanningen die geleverd moeten worden om de wereldwijde temperatuurstijging tot 2 graden Celsius te beperken. Het akkoord dat daar wordt gesloten, moet ingaan in 2020.

Tijdens de Conferentie van de Partijen (COP) in Lima wordt de weg voorbereid voor die Parijse klimaattop. Maar dat betekent niet dat deze bijeenkomst er een zonder inzet is. "Het grootste deel van het werk moet nu gebeuren", zegt Mathias Bienstman, beleidsmedewerker van de Bond Beter Leefmilieu (BBL). "In Parijs moeten dan nog de eindonderhandelingen en de feestelijke ondertekening plaatsvinden."

Concreet moet er in Lima een eerste ontwerptekst worden bereikt voor het akkoord. Zo moet bijvoorbeeld duidelijk worden of dat volgende klimaatakkoord al dan niet bindende doelstellingen zal bevatten.

Ook moeten in Peru de engagementen van de verschillende landen worden gedefinieerd. Elk land moet in het eerste kwartaal van 2015 immers duidelijk aangeven welke bijdragen het wil leveren voor de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en voor de financiering van het Klimaatfonds, dat arme landen moet bijstaan bij hun aanpak van (de gevolgen van) de klimaatverandering. De top in Lima moet alvast duidelijk maken aan welke criteria die engagementen moeten voldoen.

Procedure

"Voor ons is het ook cruciaal dat daarbij ook een procedure wordt afgesproken om na te gaan of alle beloofde inspanningen samen wel voldoende zullen zijn", zegt Bienstman daarover. "Als het niet voldoende blijkt, wat waarschijnlijk ook het geval zal zijn, dan kunnen er nog vóór Parijs bijkomende engagementen worden gevraagd."

Daarnaast moeten er in Lima nog afspraken worden gemaakt voor de inspanningen die vóór 2020 geleverd moeten worden. De huidige afspraken lijken immers niet te volstaan om de stijging van de temperatuur tot minder dan 2 graden Celsius te beperken.

Nog voor de start van de top zijn verschillende belangrijke vervuilers al engagementen aangegaan. Zo heeft de Europese Unie beloofd om de uitstoot van CO2 tegen 2030 met minstens 40 procent terug te dringen. Ook werd al een akkoord gesloten tussen de VS en China. De Verenigde Staten hebben zich ertoe verbonden om tegen 2025 de CO2-emissies te verminderen met 26 tot 28 procent. China stelde zich dan weer de doelstelling om de CO2-uitstoot vanaf "ongeveer 2030, of zelfs vroeger", niet meer te laten toenemen.

België hinkt achterop

Het feit dat die engagementen al werden aangegaan, kan volgens Bienstman wel eens een positief effect hebben op het verloop van de onderhandelingen. "Bij de vorige conferenties kwamen we vaak in een catch 22-situatie terecht, waarbij de VS en China te veel naar elkaar zaten te kijken. Dat is nu doorbroken. De vraag is nu of andere landen zoals Japan, Australië, Rusland en Canada zich daardoor aangespoord gaan voelen om ook inspanningen te leveren", aldus de BBL-medewerker. "Het zal in ieder geval de druk op hen doen toenemen."

De rol van België ten slotte, lijkt in Lima erg beperkt te zullen worden. "Het belangrijkste dat we aan België vragen, is dat het zijn engagementen voor de financiering van het Klimaatfonds eindelijk bekendmaakt", zegt Bienstman. "De meeste geïndustrialiseerde landen hebben dat al gedaan, maar België hinkt achterop omdat er intern nog geen akkoord over de verdeling van de kosten werd bereikt."

"Onze ministers moeten dringend hun verantwoordelijkheid opnemen en in Lima een bedrag op tafel leggen om ontwikkelingslanden te steunen in de strijd tegen klimaatverandering", zegt ook Jan Vandermosten van WWF. De natuurbehoudsorganisatie vraagt een bijdrage van 150 miljoen euro over een periode van drie jaar.