Belg spilfiguur illegale bewapening Balkan-legers
Netwerk wapensmokkel opgerold
Brussel
Eigen berichtgeving
Walter De Bock
Het oprollen van een wijdvertakt netwerk van internationale wapensmokkel naar de Balkan werpt opnieuw meer licht op de prominente rol van - alweer - een Belg in deze zaak. De Italiaanse politie is na een reeks arrestaties eerder in Turijn inmiddels al tot de conclusie gekomen dat in deze smokkel de Belg Geza Mezosy jarenlang een spilfigur is geweest in de Balkan. De voorbije dagen werden in Italië zes medeplichtigen uit het netwerk geïdentificeerd en aangehouden.
Het gaat, naast de Belg, ook om een ex-lid van de KGB en om Alexander Zhukov, een oliemakelaar afkomstig uit de Oekraïne. Zij zijn blijkbaar de kopstukken geweest die al vanaf 1992 met de medewerking van nog drie andere Russen instonden voor de bevoorrading in wapens van Kroatië, uitgerekend de meest prowesterse deelstaat van de voormalige Joegoslavische Federatie. De wapens werden naar Kroatië gesmokkeld in een twintigtal scheepsladingen via de Adriatische zee tegen het toen al geldende internationaal embargo. Om de Italiaanse douane om de tuin te leiden, stonden in alle boordpapieren Afrikaanse landen vermeld als eindbestemming. Een deel van de wapens werd door de Russen en de ex-KGB-man aangevoerd vanuit wapendepots van de Navo op Sardinië.
De Belg Mezosy en zijn trawanten uit Oost-Europa gebruikten van hun kant, blijkens het Italiaanse onderzoek, via de zetel in Italië van een firma die destijds nog was opgericht met de hulp van de ex-KGB. Het onderzoek van de Italiaanse antimaffiaspeurdiensten, onder leiding van de procureur van Turijn Paolo Tamponi, bracht trouwens ook aan het licht dat een van de grote criminele organisaties in Rusland, de 'Solnetsevskaja', ook in die wapenhandel betrokken was. Opmerkelijk is ook de vlotte samenwerking tussen de spionagediensten van oost en west, en dat zo kort na de val van de Berlijnse Muur. De Navo en de KGB hebben elkaar in deze zaak wel bijzonder vlot gevonden om samen een internationaal wapenembargo te omzeilen.
In het Italiaanse onderzoek wordt de 38-jarige Belg van Hongaarse herkomst en geboren in Ukkel, Geza Mezosy, bestempeld als een van de grootste individuele wapenhandelaars in Europa. Hij trok voor het eerst de aandacht van de Belgische justitie toen het Amerikaanse weekblad Forbes in 1993 reveleerde dat Mezosy voor rekening van het Bulgaarse staatsbedrijf Kintex wapens smokkelde naar Bosnië. Hij verloor toen in België zijn wapenlicenties en vluchtte naar het buitenland. Vrij snel keerde hij terug. Hij vloog toen voor het eerst in een Belgische cel, maar na een maand kwam hij vrij, waarna hij onmiddellijk herbegon met zijn smokkel.
Pas in 1996 werd hij in België vervolgd vanwege wapensmokkel naar Bosnië. In december 1996 volgde zijn veroordeling, maar toen was hij alweer met have en goed naar Zuid-Afrika verhuisd, waar de smokkel werd voortgezet. Hij nam ginds een Belgische vennoot, niemand minder dan Jean Bultot, ex-gevangenisdirecteur in Sint-Gillis en ook bekend als een beruchte extreem-rechtse wapenfreak. Bultot was in mei 1998 ook getuige van zijn aanhouding in Zuid Afrika op vraag van de Belgische justitie. Sedertdien werd het stil omtrent de smokkelaar Geza Mezosy. Zijn straf uit 1996 in Brussel heeft hij allang uitgezeten.
Geza Mezosy werd ook in België veroordeeld voor wapensmokkel