Bekende Oekraïners nemen de wapens op: ‘Mijn land en eer zijn belangrijker dan een kampioenschapsriem’

De Russische inval heeft bij veel Oekraïners vaderlandslievende gevoelens opgewekt. Gewone mensen melden zich in grote getale aan om te helpen met de verdediging van het land, bijvoorbeeld in de Territoriale Verdedigingstroepen. Daar komen ze ook bekende landgenoten tegen. Vijf voorbeelden.

Petro Porosjenko

De beelden van oud-president Porosjenko als verdediger van Kiev gingen vorige week de wereld over. In een interview met de Amerikaanse nieuwszender CNN pronkte hij trots met zijn kalasjnikov en voorspelde hij dat de Oekraïners de stad ‘voor altijd’ in handen zouden houden.

Porosjenko was de eerste president van Oekraïne na de pro-Europese Maidanrevolutie in 2014. Onder zijn leiding draaide het land zich weg van Rusland richting Europa, met onder andere het Associatieverdrag van 2015 als belangrijk resultaat. Ook moderniseerde hij het leger en promootte hij de Oekraïense taal.

Porosjenko stond voor zijn presidentschap bekend als oligarch, die zijn fortuin had verdiend met een snoepjesbedrijf. Tijdens zijn presidentschap klonk er kritiek op de ‘Chocoladekoning’ omdat hij te weinig zou doen aan corruptie in het land. In 2019 verloor hij dan ook de verkiezingen van Volodymyr Zelensky. Maar het oud-staatshoofd blijkt nu niet te beroerd om na de afwijzing door het volk zelf de wapens op te nemen om zijn land te verdedigen.

Sergy Stachovsky

Tennisser Sergy Stachovsky had waarschijnlijk nog geen plannen voor de toekomst gemaakt. Op 13 januari van dit jaar stopte hij met tennissen, en amper zeven weken later later was hij vanuit vakantie in Dubai onderweg naar zijn geboorteland om de wapens op te nemen tegen het Russische leger.

Stachovsky was in zijn hoogtijdagen de nummer 31 van de wereldranglijst. In 2013 versloeg hij Roger Federer, die in de 36 voorgaande Grand Slams altijd ten minste de kwartfinale had gehaald, in de tweede ronde van Wimbledon.

“Ik ben hier geboren, mijn grootouders zijn hier begraven, en ik wil een geschiedenis hebben die ik mijn kinderen kan vertellen”, motiveerde hij zijn keuze tegen CNN. “Niemand hier wil door Rusland bevrijd worden. Ze hebben vrijheid en democratie, en Rusland brengt wanhoop en armoede.”

Zijn kinderen, allemaal jonger dan zeven, heeft hij nog niet verteld dat hij zijn tennisracket heeft ingeruild voor een geweer. Zijn vrouw heeft het er moeilijk mee: “Ze begreep mijn beweegredenen, maar voor haar was het een verraad. En ik begrijp volledig waarom ze zich zo voelt.”

Oleksandr Oesyk

Oleksandr Oesyk zette de bokswereld op zijn kop toen hij in september vorig jaar de Britse Anthony Joshua versloeg met een unanieme jurybeslissing. De revanche zou in mei plaatsvinden, maar daar staat nu een vraagteken achter. Oesyk heeft zich namelijk als vrijwilliger gemeld bij het Oekraïense leger, en hij weet niet wanneer hij weer terug in de ring stapt: “Mijn land en mijn eer zijn belangrijker voor me dan een kampioenschapsriem.”

“Mijn ziel is van de Heer en mijn lichaam en mijn eer zijn van mijn land, mijn familie”, aldus Oesyk, die geboren werd op de Krim, tegen CNN. Bang is hij daarom naar eigen zeggen niet. “Alleen verbaasd – hoe kan dit in de 21ste eeuw?”

Oesyk heeft ook meerdere keren het Russische volk en president Poetin toegesproken en gevraagd de oorlog te stoppen. “Onze kinderen, vrouwen, oma’s verschuilen zich in de kelders. We zijn hier in ons eigen land, we kunnen niets anders – we verdedigen. Stop deze oorlog”, schreef hij op Instagram.

Vasyly Lomatsjenko

Ook Oesyk’s jeugdvriend Vasyly Lomatsjenko, voormalig wereldkampioen boksen in drie gewichtsklasses en tweevoudig Olympisch kampioen, heeft zijn bokshandschoenen ingeruild voor een geweer.

Toen de oorlog uitbrak stond hij op het punt om vanuit Griekenland terug te reizen naar Oekraïne. Maar zijn vlucht werd geannuleerd. Via Boekarest reisde hij alsnog naar zijn thuisstad Bylhorod-Dnystrovsky, ten zuiden van Odessa.

Oesyk en Lomatsjenko zijn niet de enige Oekraïense boksers die zich inzetten voor hun land. Ook Vladymyr Klytsjko heeft zich aangemeld bij het leger, zijn broer Vitali is sinds 2014 de burgemeester van Kiev. Mykola Kovaltsjoek, voorzitter van de Oekraïense boksbond, is “trots op onze boksers, onze echte kampioenen in het boksen en kampioenen in deze oorlog”.

Andry Chlyvnjoek

Chlyvnjoek is hier misschien niet zo bekend, maar voor het Oekraïense des te meer. De zanger van de hiphop- en funkband BoomBox zegde een tour in Amerika af om de wapens op te nemen. Een filmpje van het Oekraïense leger, waarin Chlyvnjoek in legeroutfit een strijdlied opvoert van de Oekraïense partizanen die na de Russische Revolutie tegen de communisten vochten, is op Twitter inmiddels bijna twee miljoen keer bekeken.

Chlyvnjoek, die met BoomBox in 2019 een landelijke prijs won ‘voor speciale prestaties in de muziek’, zingt zijn nummers in het Oekraïens, Russisch, en Engels. Maar sinds de annexatie van de Krim in 2014 weigert de band om in Rusland op te treden.

Na het uitbreken van de oorlog bracht Chlyvnjoek zijn kinderen naar hun oma, zodat hij zich net als veel van zijn vrienden bij het leger kon aansluiten. “Muzikanten zijn vredestichters”, vertelde hij Euronews, “maar nu is het geen tijd om gitaar te spelen. Het is tijd om de wapens op te nemen.”