NieuwsDieren
Bedreigde ‘Paddington-beer’ wordt gered met een geheim wapen: honing
U herkent hem misschien als het goedhartige beertje Paddington, uit de gelijknamige kinderboeken en films, maar de brilberen waar het personage op gebaseerd is worstelen al jaren met een slinkende populatie. En het zal niet marmelade zijn – waar Paddington verzot op is – die de redding brengt, maar wel honing.
De brilbeer of Andesbeer is de enige beersoort van Zuid-Amerika en is wereldwijd bekend, vooral dankzij Paddington, het fictieve personage dat afkomstig is uit het ‘diepste, donkerste Peru’. Maar in de werkelijkheid slinken de populaties over het hele continent. Volgens de Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN), die de soort als kwetsbaar bestempelt, zijn er momenteel minder dan 10.000 brilberen. In Bolivia, het zuidelijkste land ter wereld waar brilberen voorkomen, leven naar schatting nog zo’n 3.000 exemplaren.
De Boliviaanse natuurbeschermer Ximena Velez-Liendo wijdde de laatste twintig jaar van haar leven aan de ‘majestueuze’ en ‘charismatische’ dieren. Haar geheime wapen om de brilbeer in stand te houden? Honing.
Droogte
Door de klimaatverandering zijn de plaatselijke boeren in Bolivia overgeschakeld van landbouw naar veehouderijen, vertelt Velez-Liendo bij CNN. “De beren, die steeds moeilijker voedsel vinden in hun krimpende leefgebied, gaan het land op van de boeren en doden soms het vee. De veehouders nemen op hun beurt wraak door op de beren te jagen.”
Het project van Velez-Liendo moet vrede brengen. Het project, gefinancierd door de Chester Zoo en de universiteit van Oxford, houdt namelijk niet alleen toezicht op de berenpopulatie in de regio, maar leidt ook de plaatselijke bevolking op tot imkers. Door een gezond inkomen uit honing te genereren, hoopt men een economisch alternatief te bieden voor veehouderij.
Want, zo zegt de onderzoekster, “de grootste bedreiging voor beren zijn zonder twijfel de mensen, en vee is de belangrijkste reden waarom mensen beren doden”. Daarnaast is veeteelt volgens Velez-Liendo niet geschikt voor hooggelegen gebieden en levert het weinig op.
‘Vallei van de Beren’
Daarom richtten Velez-Liendo en haar het team gemeenschapsimkerijen op in het zuiden van Bolivia, waar de plaatselijke bevolking kan leren bijenhouden. Na de eerste honingoogst in 2018 begonnen de mensen hun eigen bijenkasten te bouwen, vertelt ze. De honingpotten kregen de brilbeer als mascotte en werden gedoopt tot ‘Valle de Osos’ of ‘Vallei van de Beren’.
Sinds het begin van het honingproject zijn er drie oogsten geweest. Goed voor een productie van 2.750 kilo honing, en bijna 20.000 dollar (ongeveer 17.500 euro) aan inkomsten. “Meer dan het dubbele van wat de veehandel opbracht”, zegt Velez-Liendo.
Het honingproject mocht eerder al de Whitley Award voor lokale natuurbeschermers in ontvangst nemen, en eind 2021 kondigde het Whitley Natuurfonds aan om het werk van Velez-Liendo en haar team voor de komende twee jaar te financieren.
