Bahai: revolutionaire afscheiding van de islam
De bahaigemeenschap is officieel erkend als ngo en wordt door de VN ook herhaaldelijk om steun of informatie gevraagd
Haifa.
Van onze medewerkster
Haifa, de op twee na grootste stad van Israël en een van de drie mooiste steden van het gehele oostelijke Middellandse-Zeegebied, verrijst majestueus boven de zee. Joden, moslims, christenen, bahai en drews leven er vreedzaam samen, wat van Haifa meteen ook een unieke stad maakt. Het geheel wordt aangevuld met een kosmopolitische variëteit aan activiteiten en een pracht van een natuur. Een wondermooie stad dus, met verdraagzame volkeren. Geen wonder dat Baha'ullah bij een bezoekje aan de streek in 1890 net een locatie op de Karmelberg in Haifa aanwees voor de bouw van het wereldcentrum van zijn godsdienst.
Het bahaigeloof is midden de negentiende eeuw in Perzië, het huidige Iran, ontstaan. Net zoals het boeddhisme uit het hindoeïsme groeide, het christendom ontstond uit het jodendom, zo groeide het bahaïsme uit de islam. De bahais kennen dezelfde messiaanse traditie als de christenen. Net zoals christenen geloven in de terugkeer van Christus, geloofden belangrijke islamitische groepen in de terugkeer van imam Mahdi, de opvolger van Mohammed. Theologen riepen zelfs op om de Messias te zoeken en kwamen zo in 1844 terecht bij Siyyid Ali-Muhammad, een zoon van een koopman die zich met de traditionele islamitische titel 'Bab' liet aanspreken, wat zoveel betekent als 'poort'. De Bab werd beschouwd als een profeet van God, zoals Christus of Mohammed. Hij verzamelde 18 volgelingen rond zich en stichtte het babigeloof.
De Bab hield er voor die tijd revolutionaire ideeën op na. Hij verwierp de islamitische wet, schafte de jihad (heilige oorlog) af, pleitte voor de gelijkheid tussen mannen en vrouwen en uitte scherpe kritiek op het religieuze fundamentalisme van de molla's en de politieke corruptie. En dat was niet echt naar de zin van de moslimpriesters, die hem aanvankelijk onder huisarrest plaatsten wegens verkettering van het islamgeloof. Later werd hij gevangengezet, gemarteld en uiteindelijk in 1850 geëxecuteerd. Hetzelfde lot ondergingen ook de meeste babileiders. Twintigduizend volgelingen stierven.
Maar ene Mirza Husayn Ali, zoon van grootgrondbezitters, ontsnapte aan de vervolgingen en ontpopte zich tot de belangrijkste woordvoerder van het babigeloof, dat nu het bahaigeloof werd genoemd naar zijn titel Baha'ullah ('Gods Schittering'). Net zoals de Bab werd hij vervolgd, verbannen naar Turkije en later gevangengezet in Akko, een plaatsje vlakbij Haifa, waar ook zijn stoffelijk overschot ligt begraven.
Op een van zijn bezoeken aan Haifa in 1890 wees hij in aanwezigheid van zijn zoon op Mount Carmel de plaats aan waar het stoffelijk overschot van de Bab, dat tot dan toe clandestien bewaard werd door trouwe volgelingen, moest worden begraven. Baha'ullah beval ook om vlakbij het grafmonument het administratief en spiritueel centrum van zijn geloofsgemeenschap te bouwen.
De bahais hebben geen priesters, maar leven volgens de geschriften van Baha'ullah. Ze onthouden zich van alcohol, drugs en kansspelen en volgen de tien geboden uit de bijbel. Bahais willen de waarheid nastreven, verwerpen alle vormen van vooroordelen en discriminatie. Het fundamentele doel van een godsdienst is volgens de bahais vrede en harmonie brengen. Godsdienst kan samengaan met wetenschap en moet de basis zijn voor een vredevolle maatschappij. Dat houdt volgens hen ook in dat vrouwen en mannen gelijk moeten zijn, extreme armoede of rijkdom moeten de wereld uit en ze pleiten voor de invoering van een internationale taal die alle mensen kunnen spreken. De bahaigemeenschap is na het christendom de geografisch meest verspreide godsdienst, met zo'n zes miljoen volgelingen in maar liefst 197 landen en meer dan dan 2.100 etnische groepen of stammen. Lange tijd werd gedacht aan het Esperanto als bahaitaal, maar omdat die universele taal niet echt van de grond kwam, denken de bahais nu meer aan het Engels.
Ze bidden eenmaal per dag. Grote vieringen vinden plaats in de zeven tempels, elk gevestigd op een continent. De bahais geloven in één God. Hoe die God genoemd wordt, doet er weinig toe. Ze erkennen alle wereldgodsdiensten. Abraham, Mozes, Boeddha, Jezus of Mohammed, voor de bahai hebben ze allemaal bijgedragen tot de evolutie van de menselijke beschaving. De Bab en Baha'ullah zijn voor hen gewoon de recentste profeten, die een geheel eigen filosofie brachten. Na de dood van Baha'ullah nam diens zoon en later de kleinzoon de leiding van de geloofsgemeenschap over. Na de dood van Shogi Effendi, de kleinzoon, wordt het bahaigeloof geleid door een verkozen raad van wijzen, die zetelt in Haifa in het Universal House of Justice.
De bahaigemeenschap is officieel erkend als niet-gouvernementele organisatie en wordt door de Verenigde Naties ook herhaaldelijk om steun of informatie gevraagd. Bahai houden zich niet bezig met politieke kwesties. Politiek komt volgens hen tussen de mensen, en bahai streven nu net de eenheid van alle volkeren na. In Iran, het land waar het geloof ontstond, worden de volgelingen van Baha'ullah nog steeds hardnekkig vervolgd. Bij ons staat de kleine wereldgodsdienst nog steeds op de lijst van sekten. Het feit dat ze de eenheid van alle mensen nastreven, wordt blijkbaar als gevaarlijk beschouwd. (CG)
