‘Arrestatie Russen die naar eigen zeggen betrokken waren bij neerhalen MH17 op het laatste moment mislukt’

Met een spectaculaire geheime operatie had Oekraïne bijna twee Russische militairen te pakken, die naar eigen zeggen betrokken waren bij het neerhalen van vlucht MH17 in 2014. Dat onthult de Amerikaanse televisiezender CNN op basis van eigen onderzoek.

Alle 298 inzittenden van het vliegtuig met vluchtnummer MH17 kwamen om het leven bij de crash in 2014. Op het toestel zitten bijna 200 Nederlanders. Op dit moment leggen de nabestaanden hun verklaringen af bij het MH17-proces.

CNN sprak met hooggeplaatste anonieme bronnen bij de Oekraïense veiligheidsdiensten, die uit de doeken doen hoe ze anderhalf jaar lang in het uiterste geheim Russische militairen opspoorden, die zich schuldig hadden gemaakt aan oorlogsmisdaden in Oekraïne. Het was de bedoeling de mannen naar Oekraïne te lokken om ze daar te arresteren en vervolgens te berechten.

Nep-beveiligingsbedrijf

De val voor de vermeende oorlogsmisdadigers bestond uit een website waarmee een niet bestaand Russisch privé-beveiligingsbedrijf huurlingen wierf voor een goed betaalde klus: oliemaatschappijen in Venezuela bewaken tegen een maandsalaris van vijfduizend dollar. Honderden geïnteresseerde Russen toonden met video’s, foto’s en details over waar ze hadden gevochten hun ervaring aan. Uit die sollicitanten pikten de Oekraïense veiligheidsdienst 28 vermoedelijke oorlogsmisdadigers.

Zo meldden zich twee Russen, die zeiden dat ze erbij waren toen vlucht MH17 op 17 juli 2014 in het oosten van Oekraïne met een Buk-raket werd neergehaald. Alle 298 inzittenden kwamen daarbij om het leven. Vier andere Russen zouden bij een groep horen die verantwoordelijk is voor het neerschieten van een toestel van de Oekraïense luchtmacht, waarbij 70 militairen omkwamen.

Om geen argwaan te wekken wierf de Oekraïense veiligheidsdienst ook vijf mannen die niets met oorlogsmisdaden te maken hadden. De huurlingen kregen een nep-contract. Hun werd voorgespiegeld dat ze vanuit Rusland via Turkije naar Venezuela zouden reizen. Het plan was echter de mannen op een vlucht naar Oekraïne te zetten, waar ze gearresteerd konden worden.

Wit-Russische ingreep

Corona gooide roet in het eten. Omdat er wegens de pandemie geen vluchten van Rusland naar Oekraïne gingen, werden de huurlingen verzameld in Wit-Rusland. Vanuit hoofdstad Minsk zouden ze dan naar Oekraïne vliegen, maar toen roken de veiligheidsdiensten van Wit-Rusland onraad over de aanwezigheid van zoveel Russische huurlingen, ongeveer een maand voor de verkiezingen. De autoriteiten vreesden dat de huurlingen door Moskou waren gestuurd om de verkiezingen te manipuleren, dus lichtte de Wit-Russische veiligheidsdienst de Russen van hun hotelbed in juli 2020, enkele uren voor hun vertrek naar Oekraïne.

Volgens CNN waren Amerikaanse inlichtingendiensten op de hoogte van het plan. Die ontkennen overigens alle betrokkenheid, net als de president van Oekraïne, Volodymyr Zelensky. Die zou volgens CNN Wit-Rusland hebben gevraagd de huurlingen alsnog naar Oekraïne te sturen. Uiteindelijk zijn de huurlingen naar Rusland teruggestuurd.