Area 51, het mysterieuze complex dat al bijna 70 jaar voor ufo-hysterie zorgt

Ruim tweeduizend fantasten en nieuwsgierigen zwermden vrijdag naar Nevada, aangetrokken door de reputatie van Area 51: de regering zou daar onderzoek doen naar buitenaards leven. Hoe kreeg de plek die reputatie? En wat gebeurt er écht?

In 2013 deed de Amerikaanse president Obama wat geen van zijn voorgangers had gedaan: hij liet de woorden ‘Area 51’ over zijn lippen gaan. Tijdens een toespraak grapte hij dat dat het eerste is wat ze je vragen als je president van de Verenigde Staten wordt: wat gebeurt er nou echt in Area 51?

De openhartigheid ging niet zo ver dat hij die vraag ook beantwoordde. En dus blijft het mysterieuze stuk woestijn in de staat Nevada een onweerstaanbare aantrekkingskracht uitoefenen op allerlei fantasten en nieuwsgierigen, die vermoeden dat er daarbinnen neergestorte vliegende schotels, of zelfs ruimtewezens, worden onderzocht.

Verwachte chaos blijft uit

Vrijdag verzamelden zich veel van hen in de buurt van Area 51. Een student, Matty Roberts, had voor de grap een Facebook-evenement aangemaakt met als thema ‘Laten we Area 51 bestormen’. De grap liep een beetje uit de hand, met miljoenen mensen die zich aanmeldden. Ook grotendeels voor de grap, maar voor de zekerheid haalde Facebook het evenement offline, en distantieerde Roberts zich ervan. Ze heeft zich nu verbonden aan een van de kleinere festivals voor ufo-enthousiastelingen die georganiseerd worden in de omgeving.

Het ontstaan van een ufo-mythologie

Dat de bezoekers daadwerkelijk binnen zouden komen bij Area 51, was ook al vooraf niet waarschijnlijk. Want wat we wél zeker weten over dat gebied is dat de Amerikaanse regering er geavanceerde militaire luchtvaarttechnologie test, en dat het daar absoluut geen pottenkijkers bij wil.

Area 51 is een onderdeel van de veel grotere Nevada Test Range, een gebied van meer dan tienduizend vierkante kilometer in Nevada, waar militaire oefeningen plaatsvinden en in het verleden ook nucleaire tests.

Begin jaren vijftig werd Area 51 afgegrendeld voor onderzoek en ontwikkeling van het geheime spionagevliegtuig U-2. Later werd de opvolger Oxcart er getest. Die vliegtuigen konden dingen die tot dan toe onmogelijk waren: ze vlogen hoger en harder dan welke bekende vliegtuigen dan ook.

In 2009 liet journalist Annie Jacobsen in de Los Angeles Times voor het eerst piloten met naam en toenaam aan het woord die aan het Oxcart-programma hadden deelgenomen, dat toen niet meer onder geheimhouding viel. Ze vertelden haar dat veel civiele piloten meldingen begonnen te doen van wat voor hen, vrij letterlijk, unidentified flying objects, waren: niet-geïdentificeerde vliegende objecten. Hoog in de lucht zagen ze immers onbekende vormen voorbijzoeven.

Zulke piloten kregen bij landing vaak bezoek van een geheim agent, die ze met klem verzocht om een geheimhoudingsovereenkomst te tekenen. Dat sijpelde alsnog naar buiten en droeg bij aan het ontstaan van een ufo-mythologie. Volgens Jacobsen kwam die de CIA niet slecht uit: zo werd de aandacht afgeleid van wat er echt gebeurde.

Sleutelen aan buitgemaakte Russische vliegtuigen

Maar zo werd ook een basis van geloofwaardigheid gelegd onder de claims van ene Bob Lazar, die in 1989 in lokale media beweerde dat hij op de basis als wetenschapper had meegewerkt aan een geheim onderzoek naar een neergestorte vliegende schotel, die voortgedreven zouden worden door een voor mensen onbegrijpelijke ‘antimateriereactor’.

Volgens de door Jacobsen geïnterviewde piloten zouden zulke beweringen fantastische verdraaiingen kunnen zijn van iets wat er wel degelijk gebeurde: het uit, en weer in elkaar sleutelen van buitgemaakte Russische mig-vliegtuigen.

Lazar kon geen bewijs aanvoeren voor zijn claims en zijn beweringen over zijn opleiding en werkzaamheden worden weersproken door allerlei documenten. Maar hij verzamelde wel een schare fans, die hem op zijn woord geloven. Een van hen maakte een film over Lazar, die nu op Netflix te zien is, en indirect de aanleiding vormde voor de Facebook-bestorming.

Wat er anno 2019 gebeurt op Area 51? We weten het niet precies en dus zullen de fantasieën erover voorlopig niet uitsterven. Ook al gezien het feit dat er de afgelopen tijd steeds meer ufo’s gemeld worden. Zoals de Amerikaanse nieuwssite Vox deze week schreef: Het is duidelijk dat vooruitgang in militaire technologie, surveillance-apparatuur, en drones de lucht steeds interessanter maken.’