Amerikaanse journalist die in Rusland werd opgepakt vanwege spionage, zit tot eind mei vast

De Russische inlichtingendienst FSB heeft zijn arrestatie bevestigd. Volgens de FSB verzamelde Gershkovich in opdracht van de Amerikaanse regering informatie over staatsgeheime activiteiten “van een van de bedrijven binnen het Russische militair-industriële complex”.

Bewijs daarvoor werd niet geleverd, maar dat hindert Rusland meestal niet bij het arresteren van onwelgevallige journalisten of dissidenten. De beschuldiging van spionage wordt vaker gebruikt om mensen die het Russische regime als tegenstander ziet monddood te maken. Er staat een maximale gevangenisstraf op van twintig jaar. Bijna iedereen die ervan verdacht wordt, wordt ook veroordeeld.

Dat een buitenlandse journalist dat lot nu ten deel lijkt te vallen, is nieuw. Rusland heeft eerder wel correspondenten het land uitgezet. De beschuldiging van spionage is wel al geuit tegen niet-journalisten uit het buitenland. Zo zit de Amerikaanse voormalige marinier Paul Whelan sinds 2018 vast in Rusland omdat hij gespioneerd zou hebben.

Pionnen in geopolitiek spel

Voor Rusland zijn buitenlanders als Whelan en Gershkovich meestal pionnen in een geopolitiek spel. De Amerikaanse overheid probeert Whelan bijvoorbeeld al tijden via een gevangenenruil vrij te krijgen.

Sinds vorig jaar zijn veel buitenlandse correspondenten uit Rusland vertrokken. Rusland heeft wetten aangenomen die het verbieden om over een oorlog te spreken, in plaats van over een ‘speciale militaire operatie’. Ook is het strafbaar om kritiek te leveren op de strijdkrachten of ‘nepnieuws’ over het leger te verspreiden. Er staan jarenlange gevangenisstraffen op.

Evan Gershkovich is een van de weinige westerse journalisten die nog wel werkzaam is in Rusland. Volgens zijn voormalige opdrachtgever The Moscow Times was hij in Jekaterinenburg in de Oeral om onderzoek te doen naar huurlingenleger Wagner. Hij werkte eerder ook voor AFP.

Een bron van Gershkovich in Jekaterinenburg, Jaroslav Sjirsjikov, werd gisteren gebeld door een nummer uit Londen, schrijft The Moscow Times. Sjirsjikov werd verteld dat er al een dag niks van de correspondent vernomen was door zijn redacteuren van The Wall Street Journal. Volgens Sjirsjikov is Gershkovich mogelijk opgepakt terwijl hij in een restaurant zat. Hij zou een zak over zijn hoofd hebben gekregen en weggevoerd zijn in een minibus.

The Wall Street Journal zegt in een verklaring zich ernstig zorgen te maken over de veiligheid van Gershkovich. Inmiddels hebben Amerikaanse functionarissen contact gehad met The Wall Street Journal. Dat vertelde een hooggeplaatste functionaris van de regering Biden aan NBC News. De Russische justitie heeft de zaak als topgeheim bestempeld. In het Westen is door verscheidene regeringen en organisaties met grote zorgen kennis genomen van de arrestatie van de journalist.

De huidige termijn van de hechtenis duurt in ieder geval tot 29 mei, aldus Russische media.