Selfies
Al meer dan 250 ‘selfiedoden’, en dat is maar het topje van de ijsberg
Er vielen de voorbije jaren wereldwijd al meer dan 250 ‘selfiedoden’: mensen die verongelukten tijdens het nemen van vaak bijzonder gewaagde kiekjes. Waaghalzerij door roekeloze enkelingen of zit er meer achter? Volgens onderzoekers is het sterker dan onszelf, en zit het simpelweg in ons DNA.
Uit een onderzoek dat vorig jaar werd gepubliceerd in ‘Journal of Family Medicine and Primary Care’ blijkt dat de lijst slachtoffers elk jaar groter en groter wordt. De onderzoekers noteerden voor de periode 2011-2017 in totaal 259 selfiedoden. Waren er dat in 2014 nog maar 13, dan steeg dat aantal in 2016 al tot 98. Met 106 slachtoffers vormen mannelijke twintigers de grootste risicogroep.
Verdrinking is de hoofdoorzaak van fatale zelfportretten (70 doden), meestal doordat mensen worden meegesleurd door golven in zee of van een boot vallen. De tweede oorzaak valt onder de noemer ‘transport’ (51). Hierbij gaat het vooral om mensen die een snelle selfie willen maken voor een aanstormende trein. Vuur en valpartijen, allebei goed voor 48 slachtoffers, delen de derde plaats.
Die dodelijke tuimelpertes vallen overigens niet alleen voor in de Grand Canyon of vanop hoge Ierse kliffen. Vorige week nog overleden twee Britten van 21 en 22 toen ze in Orihuela, in de Spaanse provincie Alicante, van de reling van de strandpromenade naar beneden donderden, ‘slechts’ 12 meter hoog.
Topje van de ijsberg
De auteurs van de studie naar selfiedoden noemen zelf het totale aantal van 259 slachtoffers (2011-2017) het ‘topje van de ijsberg’. ‘Selfie’ of ‘smartphone’ zijn nooit officiële doodsoorzaken en daardoor blijft het grootste deel van de selfiedoden onder de radar. “Alleen als er in de media over geschreven wordt, kunnen we de gevallen achterhalen.”
Omdat de onderzoekers bovendien alleen Engelstalige media screenden, hebben ze een pak verhalen niet opgemerkt. Dat van Françoise Guillaume, bijvoorbeeld, de eerste en (voor zover bekend) enige Belgische selfiedode tot nog toe. De 68-jarige vrouw uit Bergen viel vier jaar geleden in een kolkend hete geiser in Chili toen ze een foto wilde nemen. Haar man kon er haar nog uittrekken, maar het water van 88 graden had brandwonden veroorzaakt over haar hele lichaam. Na enkele dagen in coma overleed ze in een ziekenhuis.
DNA
En dat zijn dan nog enkel de slachtoffers die overlijden door het nemen van een selfie. Voor elk dodelijk slachtoffer zijn er honderden die het er al dan niet met zware verwondingen van af brengen en het nog kunnen navertellen.
Hoe komt het toch dat we zo massaal het gevaar opzoeken om toch maar die ene bijzondere foto te kunnen maken? “Omdat het simpelweg in ons DNA zit om dit gedrag te vertonen”, zegt psychologieprof Sarah Diefenbach, auteur van de ‘Selfie Paradox’. “We zijn als soort geëvolueerd tot hypersociale wezens die zich voortdurend zorgen maken over hoe anderen ons waarnemen. We zijn veel langer kind dan de meeste andere zoogdieren, omdat we die tijd nodig hebben om onze identiteit te ontdekken en hoe we die kunnen inpassen in de samenleving rondom ons. Anders gezegd: zelfpresentatie is een basisbehoefte.”
