Afkruiden met elektrische eetstokjes: nieuwe technologie moeten helpen zoutinname omlaag te drukken

De gemiddelde Belg zou zo’n 10,5 gram zout binnenkrijgen per dag. Vijf gram te veel, volgens de richtlijnen van de World Health Organization (WHO). Om goed te functioneren zou je één tot drie gram nodig hebben. Te veel zout is slecht voor je gezondheid. Het verhoogt onder meer het risico op hart- en vaatziekten. Maar minderen is lastig – je moet je favoriete eten laten staan of kunnen accepteren dat het smakelozer is.

Onderzoekers van de Meiji Universiteit in Tokio en het Japanse bedrijf Kirin wendden zich daarom tot elektrische stimulatie om voedsel zouter te laten smaken dan het is. Deze techniek wordt al langer onderzocht om smaken na te bootsen of te versterken. De Japanse onderzoekers passen het toe in een eetstokje met zowel bij het gedeelte dat je in je mond stopt, als bij de plek waar je het stokje vasthoudt een elektrode. “Wanneer je het voedsel in je mond stopt, dan ontstaat er een gesloten stroomkring via het voedsel, je tong en je lichaam. Dit zorgt voor een elektrische stimulatie van de smaakpapillen op je tong”, mailt Yoshinobu Kaji, een van de onderzoekers.

Daarnaast heeft het invloed op de beweging van natriumionen (het meeste zout bestaat uit natrium- en chloorionen). “Elektrische stimulatie kan tijdelijk de natriumionen in voedsel dichter bij de tong brengen”, vertelt Kaji. “Hierdoor wordt de zoute smaak van het eten sterker.” Er moet dus wel een beetje zout in het eten aanwezig zijn. De elektrische eetstokjes kunnen compleet zoutloos eten niet zouter laten smaken.

Misosoep

Om de elektrische eetstokjes te testen, lieten ze 31 proefpersonen die ervaring hadden met een zoutarm dieet stukjes gel eten met hetzelfde zoutgehalte als een gewone maaltijd en stukjes gel met 30 procent minder zout. Als de proefpersonen de zoutarme gel met de elektrische eetstokjes aten, dan gaven ze aan dat ze het even zout vonden smaken als de gel met de gewone hoeveelheid zout. Soms schatten ze de zoutarme gel zelfs wat zouter in, schrijven de onderzoekers in het vakblad Frontiers in Virtual Reality.

Omdat een zout gelletje wel iets anders is dan een gewone maaltijd, deden de onderzoekers ook een experiment met een zoutarme versie van de typisch Japanse misosoep. De deelnemers doopten hierbij de punt van het elektrische eetstokje in de soep en dronken het direct uit het kopje. In dit experimenten vonden ze de soep niet alleen zouter smaken met de elektrische eetstokjes; de meesten vonden de gehele smaak beter en rijker. Volgens de onderzoekers kan dit erop wijzen dat de eetstokjes ook invloed hebben op de smaak umami – de vijfde basissmaak die omschreven kan worden als ‘hartig’. Enkelen vonden de misosoep door de elektrische stimulatie zelfs té zout.

Westers bestek

Volgens de onderzoekers is de stroomsterkte van maximaal 0,5 milliampère die gebruikt wordt voor de elektrische stimulatie niet schadelijk en hebben de meeste mensen weinig last van dit zwakke stroompje.

Ruim 80 procent van de deelnemers ervoer geen groot ongemak van de elektrische stimulatie. Ze gaven aan het geen probleem te vinden om de eetstokjes dagelijks te gebruiken. Volgens de onderzoekers is zulk dagelijks gebruik binnenkort mogelijk. Ze zijn het ontwerp van de elektrische eetstokjes aan het verbeteren zodat ze geschikt zijn voor dagelijks gebruik. “Het doel is om ze rond 2023-2024 in de winkel te hebben”, zegt Kaji. Er zijn nog geen concrete plannen voor westers bestek, maar hij denkt dat de techniek ook werkt met lepels en vorken. De vraag is wat gemakkelijker went: het tonggevoel van eten met elektrisch bestek of de smaak van een minder zout dieet.