Afghaanse overheid bevestigt dood talibanleider Mullah Mohammed Omar

"De overheid bevestigt op basis van geloofwaardige informatie dat talibanleider Mullah Omar in april 2013 om het leven is gekomen", aldus de verklaring. "De Afghaanse overheid meent dat de wegen van vredesgesprekken nu meer geplaveid zijn dan voorheen. Daarom roepen we alle gewapende oppositiegroepen op tot een staakt-het-vuren om het vredesproces een kans te geven."

Over de mogelijke dood van Omar deden in het verleden al verschillende speculaties de ronde. Het is echter de eerste keer dat de Afghaanse overheid het nieuws bevestigt.

Het was de Afghaanse inlichtingendienst die het nieuws eerder vandaag naar buiten bracht. "Wij hebben met Pakistaanse functionarissen en met talibanbronnen bevestigd dat hij tengevolge van ziekte is overleden", aldus een functionaris die op anonimiteit stond.

Een zegsman van de taliban ontkende het overlijden van Omar in de Britse media. Eerder dit jaar brachten de taliban nog informatie over de springlevende 'charismatische leider' naar buiten. Hij was nog steeds druk bezig met het 'jihadistenwerk' en het leiden van het Islamitische Emiraat.

Volgens een bron bij de Pakistaanse veiligheidsdiensten waren de geruchten over de dood van Omar slechts 'speculatie' die tot doel hebben de vredesgesprekken tussen de taliban en de regering in Kabul te verstoren. Over twee dagen heeft in Pakistan de volgende gespreksronde plaats tussen de regering en afgevaardigden van de taliban.

Vage foto's

Over Omar is zeer weinig bekend. Er zijn maar twee vage foto's van hem en hij is niet meer gezien sinds de Amerikanen in het najaar van 2001 Afghanistan binnenvielen en een einde aan het talibanregime daar maakten. De Verenigde Staten hebben eerder een beloning van 10 miljoen dollar op zijn hoofd gezet.

Volgens de eerder door de taliban gepubliceerde biografie van Omar werd hij in 1960 geboren in het dorp Chah-i-Himmat in de Zuid-Afghaanse provincie Kandahar. Hij zou deel uitmaken van de Hotak-stam. Zijn vader zou een 'gerespecteerde erudiete' man zijn geweest, die vijf jaar na de geboorte van Omar zou zijn overleden. De familie verhuisde toen naar de provincie Uruzgan, waar Nederlandse militairen van 2006 tot en met 2010 actief waren in het kader van de NAVO-missie ISAF.

Omar was een opvallende verschijning. Niet alleen vanwege zijn lengte (naar verluidt 1,98 meter), maar ook omdat hij tijdens de oorlog tegen de Russische bezetting in de jaren tachtig zijn rechteroog verloor. Hij raakte bovendien vier keer gewond.

Volgens de door de taliban gepubliceerde biografie had Omar 'een speciaal gevoel voor humor'.

Vredesproces

Als Omar daadwerkelijk dood is, dan bemoeilijkt dat het vredesproces, omdat voor de talibanstrijders dan een boegbeeld is verdwenen. Tot dusver lijkt de taliban eensgezind, maar aangenomen wordt dat er grote interne verdeeldheid is over de vraag of er moet worden onderhandeld met de Afghaanse regering.

"Of hij nu dood of levend is, hij is erg belangrijk omdat hij een soort rolmodel is voor de taliban", zei een westerse diplomaat die anoniem wil blijven. "Als hij dood is, dan is het veel lastiger om te onderhandelen met de taliban, omdat er dan geen rolmodel meer is waar ze zich achter kunnen scharen en die de collectieve verantwoordelijkheid neemt om vredesbesprekingen te voeren."