Aangespoelde orka overleden op strand van Cadzand

De orka, die zaterdagmiddag tot twee keer toe levend aanspoelde op het strand van Cadzand, net over de grens met Nederland, is om 23.25 uur overleden. Dat meldt SOS Dolfijn even voor middernacht.

De orka, een jong volwassen vrouwtje van 5,5 meter lang, lag urenlang op het strand ter hoogte van strandpaviljoen Caricole. Brandweerlieden hielden het dier nat, in afwachting van mensen van stichting SOS Dolfijn, die het dier nog probeerden te redden. In vroege berichten werd nog gesproken over twee aangespoelde orka’s, maar dat bleek er later slechts een te zijn.

De orka spoelde zaterdagmiddag rond half vier voor het eerst aan ter hoogte van strandpaviljoen DOK 14. Leden van de reddingsdienst KNRM kregen het dier weer met de snuit de kant van de zee op, en met het opkomende water kwam de orka los. Daarmee leek het dier gered, maar een uur later spoelde de orka opnieuw aan, iets verderop ter hoogte van strandpaviljoen Caricole.

Een woordvoerder van SOS Dolfijn legde eerder zaterdag uit dat het “geen goed teken is” dat het dier weer vast kwam te zitten en er werd gekeken hoe er het beste geholpen kan worden. Als grote walvisachtigen aanspoelen, wordt volgens het ‘walvisprotocol’ overleg gevoerd tussen Stichting SOS Dolfijn, het Nederlandse ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en andere deskundigen.

Vier opties

“Bij een stranding zijn er vier opties”, vertelde Annemarie van den Berg, directeur van SOS Dolfijn, zaterdag aan onze collega’s van AD.nl. “Eén: direct terug in zee plaatsen, bijvoorbeeld als een dier jong en moederafhankelijk is. Twee: opvangen, waar wij goed in zijn. Drie: niks doen, bijvoorbeeld bij een potvis waarvan je weet dat die niet zal overleven. Vier: laten inslapen. In dit geval gaat het om een orka van 5,5 meter, en dat is veel te groot om op te vangen. Dus valt optie 2 af. De vraag is nu waarom het de orka niet gelukt is om weg te blijven van het strand en het dier na de eerste reddingsactie weer terugkwam. Een arts moet dat dan beoordelen.” Van den Berg noemde de situatie toen al ‘zorgwekkend’.

De laatste keer dat er een verdwaalde orka te zien was in Nederland was in 2010, in de Waddenzee. De verzwakte, sterk vermagerde en uitgedroogde orka kreeg toen de naam Morgan en werd verzorgd in Harderwijk.

“Dat er een orka aanspoelt in Cadzand is heel zeldzaam”, reageert Jaap van der Hiele van reddingsteam Zeezoogdieren. “Normaal gesproken zitten er veel orka’s in Schotland en waarschijnlijk is deze verdwaald of verstoten. Ze zwemmen doorgaans in groepen.”

“Met handen teruggeduwd”

Leden van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) rukten zaterdagmiddag al uit nadat de orka bij strandpaviljoen DOK 14 op het strand was beland. “We zijn uitgerukt met een hulpverleningsvoertuig, niet met de boot. Met vier man hebben we de orka met de handen teruggeduwd in het water”, vertelde Jacco Nortier, schipper van de KNRM vlak na de eerste reddingsactie. De KNRM-leden bleven in de buurt, voor het geval de orka weer aan zou spoelen. Dat gebeurde later dus bij Caricole, waar de orka zaterdagavond nog steeds ligt.

Orka’s behoren tot de grootste dolfijnensoort. Een volwassen dier kan wel tot ruime negen meter groot worden. Bij de geboorte zijn orka’s al ruim 2 tot 2,5 meter groot.