"8.000 prenten verzameld, om te snappen wát joden hebben misdaan"

De ouders van Arthur Langerman emigreerden in 1926 van Polen naar Antwerpen, en in 1941- tijdens de Tweede Wereldoorlog - trouwden ze. Een jaar later kwam Arthur ter wereld en al die tijd bleven ze onder de radar van de Gestapo. "Tijdens verscheidene razzia's in Antwerpen is onze familie gespaard gebleven, maar op 28 maart 1944 sloeg het noodlot toch toe. Mijn ouders werden naar kazerne Dossin in Mechelen gestuurd in afwachting van hun deportatie naar Auschwitz. Ik werd naar een tehuis gestuurd, dat gecontroleerd werd door de Duitsers. Op het einde van de oorlog werden jonge kinderen niet meer gedeporteerd, ik had dus geluk dat mijn familie zo lang verborgen was gebleven."

undefined

Vlooienmarkten

Arthurs vader overleefde het kamp niet, zijn moeder keerde in 1945 wel terug naar België. "Ook alle andere familieleden zijn niet levend meer teruggekeerd. Mijn moeder was zo beschaamd dat ze het als enige had overleefd, dat ze amper over die periode wou praten. Pas tijdens het proces van de Duitse SS-functionaris Adolf Eichmann ben ik eindelijk een aantal zaken over die periode te weten gekomen en werd mijn interesse aangewakkerd. Ik was toen nog altijd maar 19 en wilde vooral weten wat de joden hadden misdaan om op zo'n manier behandeld te worden."

Arthur verzamelde eerder al postzegels en tekenboeken, maar bij zijn volgende bezoeken aan vlooienmarkten en papierbeurzen ging hij ook op zoek naar antisemitische tekeningen en postkaarten. "In die tijd was het niet eenvoudig om zulke tekeningen te kopen. De verkopers waren niet fier op hun collectie. Tegelijkertijd vonden ze het vreemd dat iemand net die tekeningen verzamelde. Met de komst van het internet verliepen zo'n transacties veel vlotter, de anonimiteit werd immers gewaarborgd. Meer dan 50 jaar heb ik zo een collectie opgebouwd van tussen de 7.000 en 8.000 tekeningen, postkaarten, beelden en boeken. In al die tekeningen is er één constante. Joden worden altijd op dezelfde manier afgebeeld, met dikke lippen een lange neus en een lelijk gezicht."

undefined

Onschatbaar

In de omgeving was er niemand die interesse toonde in de verzameling van Arthur. Ook zijn kinderen willen de collectie niet overnemen. "Daarop heb ik besloten om er iets nuttigs mee tedoen. Mijn collectie is zeer leerrijk. Het kan als educatief materiaal gebruikt worden in geschiedenislessen. Daarnaast is er ook genoeg materiaal om studies mee te doen. Ik zou mijn prenten dan ook graag schenken aan een grote internationale instelling, de eerste gesprekken zijn al aan het lopen."

Ook kazerne Dossin in Mechelen is geïnteresseerd in de collectie van Arthur. Directeur Christophe Busch heeft al contact opgenomen. "De collectie is van hele grote waarde. Een getal kan ik daar onmogelijk op plakken, maar er zijn ook pentekeningen bij van Philipp Rupprecht, een bekende Duitse cartoonist van het blad Der Stürmer, die uniek in de wereld zijn. De archiefwaarde is onschatbaar. Maar naast die belangrijke werken is vooral de hoeveelheid aan materiaal belangrijk. Zo kan je er patronen, trends en evoluties in zien wat enorm interessant is voor de geschiedenis van de Holocaust. Wij hebben sinds kort ook de middelen om zo'n grote collectie volledig te tonen. Het zou jammer zijn mocht de collectie naar het buitenland verhuizen."

undefined