NieuwsVervuiling 3M
3M krijgt milieu-inspectie en resem experts over de vloer
Het chemiebedrijf 3M kreeg woensdag de milieu-inspectie over de vloer, geflankeerd door een resem andere experts. De delegatie ging controleren of het bedrijf, dat al maanden onder vuur ligt vanwege de PFOS-vervuiling, een dag eerder de waarheid sprak over FBSA-lozingen.
Onderzoek van VTM Nieuws en Het Laatste Nieuws bracht vorige week aan het licht dat de Amerikaanse fabriek 3M in Zwijndrecht illegaal FBSA – een stof die lijkt op het bekendere PFOS – in de Schelde loosde. Daarvoor is geen omgevingsvergunning aangevraagd. Bewust, denkt de milieu-inspectie. Pas na een aanmaning gaf 3M toe FBSA te lozen, in lage concentraties. Maar dinsdag stuurde het bedrijf een persbericht uit waarin het stelde “volledig in overeenstemming met de omgevingsvergunning te opereren”.
Over die demarche waren de Vlaamse overheid en het kabinet van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) niet te spreken. Zegt een ingewijde: “Het is hard tegen hard nu. Vanuit het kabinet-Demir is opgedragen elke steen om te draaien bij 3M. Dat gaan we ook doen.”
Uitzonderlijke versterking
Woensdag meldde de milieu-inspectie, geflankeerd door specialisten van de Openbare Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), de Vlaamse Milieumaatschappij en het Agentschap Zorg en Gezondheid, zich iets voor tien uur op de site van 3M in Zwijndrecht. Zo veel versterking is redelijk uitzonderlijk, en moest voorkomen dat de inspecteurs door 3M met een kluitje in het riet zouden worden gestuurd.
Achter de schermen is namelijk te horen dat de uitleg van 3M “zwaar onvoldoende” is en vooral tot doel heeft de lozing te minimaliseren. Dus moest woensdag worden gecontroleerd of FBSA inderdaad ontstaat als bijproduct in het productieproces, zoals 3M beweert, en of de stof al dan niet wordt weggezuiverd voor de lozing van het afvalwater. Daarvoor werden tal van documenten opgevraagd en leidingen geïnspecteerd. De gecoördineerde handhavingsactie nam de hele dag in beslag.
Water- en bodemstalen werden niet meer genomen: dat gebeurde vorige week al. Intussen beschikt het onderzoeksorgaan VITO over de eerste analyseresultaten, maar die moeten nog worden gedubbelcheckt. Als dat gebeurd is, gaat een dossier naar de omgevingsinspectie, die alle elementen moet samenleggen.
Wachten op toxicoloog
Er moet vooral ook worden afgetoetst hoe gevaarlijk FBSA is. Omdat zo weinig over de stof geweten is — er is zelfs geen normering — moet een externe toxicoloog op basis van literatuurstudie bepalen hoe schadelijk de stof is voor mens en milieu en vanaf welke concentraties.
Daarover wordt donderdag uitsluitsel verwacht. Als uit die bevindingen zou blijken dat FBSA inderdaad grote risico’s inhoudt, dan kan de milieu-inspectie een totaal lozingsverbod uitvaardigen of andere veiligheidsmaatregelen treffen. (IDV/JM)