24 kindbruidjes in asielcentra zijn lastig vraagstuk

In oktober vorig jaar verbleven zeker 17 kindbruidjes in onze opvangcentra. Sinds januari dit jaar kwamen daar nog 7 bij. Volgens staatssecretaris Theo Francken (N-VA) gaat het in totaal om enkele tientallen kindbruidjes. "Deze cijfers zijn het topje van de ijsberg, want ze geven hun huwelijk niet altijd aan."

De leeftijdsverschillen variëren: bij één van de koppels is het meisje 15, de man 34. Dat is meteen de grootste leeftijdskloof. Een ander meisje van 13 is getrouwd met een man van 30. Dat we hier kindbruidjes zien opduiken, wekt overigens geen verbazing.

"Vijftien miljoen meisjes trouwen jaarlijks wereldwijd vóór hun 18de", zegt Antony Vanoverschelde van Plan België en expert in het thema. "Door de enorme vluchtelingenstroom is het logisch dat je het fenomeen ook hier ziet opduiken."

Het Syrische familierecht zegt bijvoorbeeld dat meisjes vanaf hun 13de mogen trouwen als ze 'fysiek volwassen' zijn. In ons land moet je minstens 18 jaar zijn. Al kan de jeugdrechtbank die leeftijdsbeperking opheffen wanneer daar goede redenen voor zijn.

Hier met een 13-jarige in het huwelijksbootje treden, kan dus niet. Maar wat als een minderjarig meisje en haar volwassen echtgenoot dat in het buitenland deden? "Dan geldt het Belgische recht in feite niet", zeggen ze bij Justitie. "Maar dan nog kan het Belgische gerecht altijd weigeren het huwelijk te erkennen omdat het in strijd is met de openbare orde."

Ook in de asielopvang worden kindhuwelijken niet aanvaard. Sinds oktober 2015 mogen kindbruidjes niet meer samenwonen met hun meerderjarige man, besliste Francken. "Ze mogen elkaar wel ontmoeten of met elkaar bellen. Het zijn vrije burgers. Maar in de opvangcentra wil ik dit niet gedogen. Een kindhuwelijk gaat in tegen de principes van onze maatschappij."

Er zijn wel enkele uitzonderingen, als de meisjes ouder zijn dan 16 jaar én een kindje hebben of verwachten. "Want dan primeert het belang van het kind. Dat heeft het recht de vader te zien." Maar dan nog gaat de sociaal assistente van Fedasil na of het niet om een gedwongen huwelijk gaat.

Meisje in hongerstaking

De maatregel valt niet altijd in goede aarde bij de kindbruidjes zelf. Sommige meisjes vertrekken uit de opvangcentra om met hun man te kunnen samenleven. Ze gaan dan bij kennissen of familie wonen of huren iets op de privémarkt. Maar een 15-jarig Syrisch meisje reageerde bijzonder heftig: ze ging een week in hongerstaking omdat ze niet met haar 18-jarige man mag samenleven. Inmiddels heeft ze die actie na gesprekken met hulpverleners en andere kinderen in het kamp stopgezet.

Plan België vindt het positief dat wij onze spelregels duidelijk maken. "Kindhuwelijken kunnen hier niet. Willen ze hier huwen, dan zeggen wij nee."