23 jaar en wereldberoemd: fotograaf Tyler Mitchell eert het zwarte lichaam

De New Yorkse fotograaf Tyler Mitchell (23) krijgt een solotentoonstelling in het Amsterdamse Foam. En daar zijn goede redenen toe.

Tyler Mitchell heeft geschiedenis geschreven. Niet zozeer omdat hij al op zijn 23ste een covershoot mocht doen voor de Amerikaanse Vogue – dat deed David Bailey in de sixties tenslotte ook al. Ook niet omdat hij op die prille leeftijd een grote solotentoonstelling krijgt in het Amsterdamse Foam, een unicum. Of omdat hij al tijdens zijn studiejaren campagnes fotografeerde voor Givenchy en Marc Jacobs. Wel omdat hij – niet schrikken – pas de eerste Afro-Amerikaanse fotograaf is in de 126-jarige geschiedenis van de Amerikaanse Vogue die de cover mocht shooten.

Het was overigens niet hoofdredactrice Anna Wintour, maar Beyoncé – die de cover sierde – die hem voor die shoot engageerde. Dat de r&b-diva voor Mitchell koos, hoeft niet te verbazen. Zijn werk is een “ode” aan de schoonheid van de mens. De zwarte mens, welteverstaan. “Met mijn werk wil ik het zwarte lichaam revitaliseren en eren. Zwarten zijn heel lang als things aanzien”, vertelde hij daarover aan Vogue. “We zijn fysiek, seksueel en emotioneel geobjectiveerd.”

Het is een missie die hij al op jonge leeftijd heeft. Als tiener is hij fan van Tumblr, het onlineplatform dat veel jonge fotografen gebruiken om hun werk te promoten. “Ik kwam vaak sensuele, jonge, aantrekkelijke blanke modellen tegen die vol plezier rondrenden en vrij waren. Ik zag dit soort beelden van donkere mensen echter maar heel zelden.” En dus creëert hij in zijn werk wat hij een ‘black utopia’ noemt. Jonge zwarten worden gefotografeerd in een idyllische ­setting of tegen een achtergrond van snoepjeskleuren. In Two girls embrace toont hij twee zwarte jonge vrouwen in fluo outfits die elkaar omarmen. Zijn het vriendinnen? Zussen? Geliefden? De fotograaf laat het bewust in het midden.

Boys of Walthamstow is een portret van vijf zwarte jongemannen. Ze kijken weg van de camera, het bovenlichaam ontbloot. Het beeld is ontdaan van alle franjes en oogt net daarom zo fragiel. Dit zijn geen stoere bendeleden, maar kwetsbare individuen. En dat maakt de grote kracht uit van Mitchells werk: de zo vaak geziene zwarte iconografie – mannen en vrouwen met gouden tanden en kilo’s juwelen – wordt vervangen door een dromerig, onschuldig universum, weg van alle clichés.

Maar laten we één ding niet vergeten: dat Tyler Mitchell nu al een grote naam is, is omwille van de intrinsieke kwaliteit van zijn werk. En niet omdat hij als eerste zwarte fotograaf de Vogue-cover voor zijn rekening mocht nemen. Want dat laatste had, uiteraard, al veel eerder moeten gebeuren.

Tyler Mitchell – I Can Make You Feel Good, van 19 april tot 5 juni in Foam, Amsterdam, foam.org