Een op honderd Belgen slachtoffer van wraakporno

In 2020 werd het Instituut bevoegd om meerderjarige slachtoffers bij te staan. Om het fenomeen in kaart te brengen stelde het Instituut er vragen over in een grootschalige enquête rond seksisme en in een specifieke bevraging over wraakporno. De resultaten ervan zijn geanalyseerd voor een rapport, waar het Instituut vandaag over communiceert.

De cijfers geven een genuanceerd beeld over digitaal geweld anno 2022. Een op de honderd respondenten antwoordde positief op de vraag of er dit jaar al een naaktfoto van hen ongewenst is verspreid. Opvallend is dat het daarbij bijna even vaak om mannen als om vrouwen gaat.

Dickpics

Ook blijft wraakporno niet enkel beperkt tot jongeren. Bij de personen die aangaven dat er in het voorbije jaar een naaktfoto van hen is verspreid, was de jongste 21 en de oudste 65. “Wraakporno is dus een groot maatschappelijk probleem, dat mensen van alle leeftijden en zowel mannen als vrouwen treft”, zegt Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut.

Toch zijn er ook grote verschillen. Vrouwen worden vijf keer vaker onder druk gezet om een naaktbeeld te maken, of te laten maken, dan mannen. Vrouwen ervaren ook veel vaker dat ze ongevraagd een naaktfoto krijgen doorgestuurd - het fenomeen van de ‘dickpics’. Van de respondenten hadden twee keer zoveel vrouwen als mannen dat al meegemaakt.

In globo zijn het wel vaker vrouwen of mensen uit de lgbtq+-gemeenschap die met een van de vormen die gerelateerd zijn aan wraakporno worden geconfronteerd. Het fenomeen treft niet alleen, maar wel voornamelijk jongeren.

Angst

De stap zetten naar hulpverlening blijkt volgens de enquête nog steeds moeilijk. Een op de drie zoekt geen hulp, slechts één op de zes doet aangifte bij de politie. De belangrijkste oorzaken daarvoor zijn dat slachtoffers zich schamen, of het niet aandurven om een klacht in te dienen, ofwel niet geloven dat een klacht iets zal uithalen.

Om de drempels naar justitie te verlagen wil minister Vincent Van Quickenborne (Open Vld) het mogelijk maken om gevallen van wraakporno online te melden. “Slachtoffers moeten zich nergens voor schamen”, zegt Van Quickenborne. “Enkel de mensen die beelden verspreiden zonder toestemming zijn in de fout en stellen zich bloot aan vervolging. Het ongewenst versturen van een dickpic is ook strafbaar en wordt beschouwd als digitaal exhibitionisme.”