Wordt de MR van Georges-Louis Bouchez ‘infréquentable’?

Alain Gerlache overschouwt de politieke actualiteit. Zijn column verschijnt op maandag.

De Waalse regering is vorige week op het nippertje aan een crisis ontsnapt. Tot nu toe was de coalitie van PR-MR-Ecolo nochtans gespaard gebleven van de spanningen die het federale of het Brusselse niveau kenmerken. De politieke ervaring van minister-president Elio Di Rupo (PS) en een team van gematigde ministers hebben daartoe bijgedragen. De ophef rond de stemming over het ‘decreet voor een meer rechtvaardige fiscaliteit’ is dus ongebruikelijk. Des te meer omdat liberale parlementsleden strijd hebben gevoerd tegen een tekst van een minister van hun eigen partij.

Om een lang verhaal kort te maken, het ontwerp van decreet van Jean-Luc Crucke (MR) is geen grote belastinghervorming. Het is bedoeld om de regelingen voor schenkingen en kleine vrachtwagens aan te scherpen. Pas op het eind van zijn legislatief parcours liep het echt fout. Liberale parlementsleden verzetten zich met de steun van hun voorzitter Georges-Louis Bouchez (MR) tegen een tekst die volgens hen de middenklasse onevenredig zou treffen. Minister Crucke pikte dat niet en verklaarde dat hij zijn conclusies zou trekken, wat werd uitgelegd als een dreiging met ontslag. De PS en Ecolo drukten toch een stemming door, zodat de MR werd gedwongen om te kiezen tussen het standpunt van haar partijvoorzitter en de deelname aan de Waalse regering. Uiteindelijk hebben de Waalse liberalen de tekst met enkele kleine aanpassingen goedgekeurd. Einde van het psychodrama maar niet van het verhaal.

Er zijn drie verliezers in deze zaak. Ten eerste de MR, die haar interne verdeeldheid heeft tentoongespreid en een tekst heeft goedgekeurd waarvan ze zelf de problemen voor haar kiespubliek had aangestipt. Ten tweede minister Jean-Luc Crucke, die ondanks de aanvaarding van zijn tekst politiek verzwakt is. Veel waarnemers vragen zich af of hij nog lang op zijn post zal kunnen blijven. Al enkele weken geleden deden geruchten de ronde over een aanstelling als rechter in het Grondwettelijk Hof, een elegante manier om hem opzij te schuiven. Het is geen geheim dat Crucke en Bouchez niet door één deur kunnen. Ze zijn het bijna nergens over eens. De een is gaandeweg een progressieve liberaal geworden, de ander positioneert zich duidelijk op rechts. De Waalse minister onderhoudt goede betrekkingen met zijn socialistische en groene partners, terwijl de liberale voorzitter voortdurend in de clinch gaat met de andere leden van de coalitie waarin de MR zetelt. Crucke is een Waalse regionalist, een overtuigde aanhanger van een België met vier entiteiten. Bouchez is een Belgische unitarist die geen kans voorbij laat gaan om de zwakten van het federalisme aan te klagen. Last but not least: als toenmalig vicevoorzitter van de partij was Jean-Luc Crucke een van de aanstokers van de rebellie die de jonge voorzitter in 2020 bijna deed sneuvelen. En die is dat zeker niet vergeten.

Ten slotte is dit ook een lastige zaak voor Georges-Louis Bouchez, wat hij er ook van moge zeggen. Na een mislukte poging om de Waalse ministeriële casting aan te passen, is dit de tweede keer dat hij er niet in slaagt om vat te krijgen op een machtsniveau waar het programma werd overeengekomen en de ministers werden aangeduid voor hij voorzitter werd. De affaire toont ook opnieuw zijn heel ‘Franse’ visie op zijn voorzitterschap en de rol van de partij als een instrument voor zijn persoonlijke ambitie. Zijn favoriete communicatiekanaal, Twitter, illustreert dat ten overvloede. Zijn heel talrijke tweets krijgen vrijwel altijd de hashtag #MRvoorzitter mee en de berichten die hij retweet, zijn veel vaker die van zijn trouwste fans dan die van de liberale ministers.

Deze misslag is hoe dan ook op het slechtst mogelijke moment gekomen voor de Franstalige liberalen en het doet ook vragen rijzen over de strategie van hun voorzitter. De MR is de enige partij in de federale regering die zich nog verzet tegen de kernuitstap. Een nieuwe mislukking in dit dossier zou haar geloofwaardigheid in het gedrang brengen, des te meer omdat haar voorzitter de lat erg hoog heeft gelegd. In feite heeft de MR in Namen een ernstige waarschuwing gekregen, want de CdH ligt op de loer en zal zich waarschijnlijk niet laten bidden om de MR in de Waalse coalitie te vervangen. Niet alleen in Bergen is men niet vergeten hoe in 2016 de toenmalige burgemeester van Bergen, Elio Di Rupo, genoeg kreeg van de aanhoudende aanvallen van zijn liberale schepen, ene Georges-Louis Bouchez, en hem aan de kant zette om een nieuwe meerderheid te vormen met de CdH. In de Belgische politiek mag je je nooit ‘infréquentable’ maken.