What de fuck, VRT, what de fuck?

Joost Vandecasteele  is de schrijver van Massa en Vel, en comedian.

Er zijn nog zoveel onbeantwoorde vragen in de wereld. Zoals: wie o wie vond het een goed idee om een luidspreker in een gsm te steken zodat de complete treincoupé kan meegenieten van slechte beats met ruis? Of waarom beslist de Brusselse metro om overal poortjes te plaatsen en tegelijk overal grote gele knoppen ernaast die automatisch alle poortjes openmaken met het scherpste geluid van het universum? En hoe krijgen de CEO's van BMW en Audi zichzelf in slaap met het knagende besef dat hun auto's de favorieten zijn van eikels en wegpiraten? En deze belangrijke levensvragen worden vanaf vandaag vergezeld door deze: what de fuck, VRT, what de fuck?

Want gisteravond heeft televisie haar eigen graf gedolven met het programma Hallo Televisie. Laat de titel al een eerste bewijs zijn van hoe de VRT zelf beseft hoe slecht het is, door toch een beetje goodwill op te wekken door te refereren aan (lees: misbruiken van) een beter programma als In de gloria. Voor zij die niet gekeken hebben, en ik hoop van harte rond de zes miljoen, dit is de premisse van het programma: we kijken naar mensen die naar televisie kijken. Ik herhaal, we kijken naar kijkers. Wat is het volgende, in plaats van kookprogramma's een camera op mensen die aan het eten zijn? Om te beseffen hoe saai dat idee is, weet dat in het programma Komen eten maximaal twee minuten eten wordt getoond en drie minuten wordt gespendeerd aan komen. De rest van Komen eten is gewijd aan 'Oh my god' kirren, iemand adoreren omdat deze zichzelf blijft, hoe irritant dat ook moge zijn, en seksistische opmerkingen maken.

Zoals elke comedyserie op de VRT schatplichtig is aan Ricky Gervais en elk panelprogramma QI probeert te imiteren, is ook Hallo Televisie een Brits format. Oorspronkelijk getiteld Gogglebox kent het nu internationaal succes en werd het bij de Nederlandse lancering (met de even verschrikkelijke titel Thuis voor de buis) door Rob Wijnberg omschreven als "een mengelmoes van totale ideeënarmoede en doorgeschoten marktwerking".

Maar voornamelijk is het wanhoop. Bedreigd door nieuwe media kiezen oude media voor slinkse strategieën om mensen te lokken. Zoals Dag Allemaal lezers aantrekt door ingestuurde foto's van hen en hun dooie dieren op hun laatste pagina's te publiceren, zo probeert nu Eén kijkers te verleiden door hen op televisie te tonen en te promoveren tot woordvoerders van een bevolking. Zoals bij elke staking elke idioot met een groen of rood jasje officieel de volledige vakbond vertegenwoordigt, maar bij Unizo of Voka enkel de bazen om reactie worden gevraagd. Een cynische schrijver zou dit interpreteren als een terugkeer naar uitlachtelevisie waarbij de opgevoerde BV's in spe (waarschijnlijk ook binnenkort een programma getiteld BV's in space) zelf uitlachen wat ze te zien krijgen, als een perpetuum mobile van gegiechel. Maar zo cynisch ben ik niet, hoop ik. Net zoals ik hoop dat de VRT het woord 'openbaar' niet verwart met 'zo gemakkelijk mogelijk zodat iedereen het snapt'.

En ik sluit af met deze trieste epiloog. Enkele maanden geleden tijdens de Amerikaanse versie getiteld The People's Couch kwam het werkelijk superieure satirisch programma Last Week Tonight with John Oliver ter sprake en zagen we briljante grappen van John Oliver, afgewisseld met iemand die aan haar eigen oksels rook en een luidruchtige tiener die bleef roepen dat Ayn Rand op een of andere actrice leek. En nu moet ik mezelf vanavond in slaap wiegen met het besef dat de VRT dit fragment zag en besloot "fuck goeie satire, we kopen dat ding met die stinkende oksels".