We weten wat ons te doen staat. We moeten het alleen een keertje doen, en we moeten het op tijd doen. Zal het deze keer lukken?

Bart Eeckhout is hoofdredacteur van De Morgen.

Misschien is deze periode wel de lastigste tot nu toe sinds het begin van de coronapandemie. Na bijna twee jaar heen en weer geslingerd te zijn tussen hoop en vrees valt elke vrijheidsbeperking zwaar. Die regels zijn soms ook gewoon ondoorgrondelijk. Niemand kan nog het gezag van onfeilbaarheid claimen.

Daar komt nog bij dat de huidige situatie dubbelzinnig is. De vierde piek van besmettingen en ziekenhuisopnames lijkt bereikt. Dat is goed nieuws. Toch blijft het enthousiasme beter beperkt. De piek ligt op een hoog niveau, de afdaling naar minder stresserende cijfers kan nog wel even duren. Maar vooral is er die nieuwe, nog grotendeels onbekende covidvariant: omikron.

Dat omikron nog lang niet al zijn geheimen heeft prijsgegeven, zorgt begrijpelijkerwijs voor nog meer onrust. Ook krantenmakers staan voor een dilemma. Moet je wel berichten over iets waar je nog zo weinig over weet? Een legitieme vraag. Toch lijkt het beter om dat wel te doen, en de blik open en eerlijk bij te stellen als de kennis verandert.

Het lijkt belachelijk om te waarschuwen voor een virus dat in België nog maar een dertigtal bevestigde besmettingen opgeleverd heeft. Maar onderhand zou elk van de elf miljoen amateur-virologen in dit land toch moeten begrijpen hoe snel een exponentieel groeiende besmettingsgolf uit de klauwen kan lopen. Volgens betrouwbare voorspellingen zal omikron na nieuwjaar snel de dominante coronavariant worden. Terwijl het leed van delta nog niet geleden is, klopt al een nieuwe ziektemaker op de deur. De aandacht voor omikron is dus terecht: nu is er nog tijd om een beschermingsmuur op te bouwen.

Want dat is het grote verschil met de situatie voorheen: eigenlijk weten we wat we moeten doen om de ergste gevolgen te vermijden. Ons belangrijkste wapen blijft vaccinatie. We weten nog niet alles over omikron maar we weten wel dat een bijkomend boostervaccin een redelijke bescherming biedt (en dat het zonder booster penibel kan worden). Zo snel mogelijk iedereen boosteren - ook tussen kerst en nieuw - moet dan ook de topprioriteit zijn van onze regeringen.

Meer is mogelijk. Goede ventilatie moet nu echt wel de norm zijn, waar mensen samenkomen. In het onderwijs is schrikbarend veel tijd verprutst, dit verdraagt geen uitstel meer. En mensen zullen zichzelf nog een tijdje moeten blijven beschermen, met (goede) mondmaskers en zelftests. Vervelend, maar minder vervelend dan een overbelasting van het zorgstelsel.

Dat zouden de absolute prioriteiten van het toekomstige coronabeleid moeten zijn. Het zijn geen revolutionaire inzichten. Het is doenbaar. Meer dan in een wankel perspectief van een onzekere einddatum schuilt hier dan ook een hoopvolle boodschap. Neen, we zijn niet terug bij af, ook niet met een nieuwe variant. We weten wat ons te doen staat. We moeten het alleen een keertje doen, en we moeten het op tijd doen. Zal het deze keer lukken?