OpinieHannes Coudenys
We leven al decennia met een racistische camera. Nemen we daar vrede mee?
Wat na corona? Zes creatieve ondernemers, artiesten en denkers kijken deze week vooruit, met nieuwe plannen en ideeën. Vandaag: Hannes Coudenys, oprichter van creatief bureau Hurae en van Instagram- en TikTok-museum Smile Safari.
Ik heb onlangs ontdekt dat de camera’s die we dagelijks gebruiken racistisch zijn. En dan bedoel ik letterlijk wat ik schrijf: camera’s hebben een voorkeur voor witte mensen. Hun hele techniek is bewust afgestemd op het fotograferen van personen met een witte huid. Ze zijn in de loop van de jaren wel beter geworden in het fotograferen van donkere mensen, maar dat was in de eerste plaats om betere foto’s te kunnen maken van chocolade en andere donkere voorwerpen.
Ik ben zelf wit, maar ik heb een zoontje met een bruine huid. Als we samen snapchatten of tiktokken en we gebruiken een AR-filter (‘augmented reality’), dan werkt die vaak niet bij hem. Omdat de camera moeite heeft met donkere huidskleuren. Aanvankelijk vond ik dat alleen lastig. Ik dacht: dat is gewoon hoe die technologie in elkaar zit en toevallig benadeelt die donkere mensen. Vandaag las ik dat een camera zo gebouwd is. Heel bewust, door mensen, lang geleden. En dus leven we – zonder het te beseffen – al decennialang met een racistische camera. En we nemen daar vrede mee. Niemand kwam ooit op het idee om dat fundamentele onrecht aan te klagen. Of beter: tot vandaag, want Snapchat maakte net bekend dat het een inclusievere camera zal ontwikkelen.
Meme op zich
Snapchat is een van de bedrijven waar ik al langer een boontje voor heb. Omdat het altijd blijft innoveren, op zijn eigen unieke manier. Zelfs als de wereld roept dat TikTok hen voorbijsteekt, blijven zij onverstoord hun eigen weg volgen. En die weg blijkt vaak de juiste te zijn. Het was Snapchat dat AR naar het grote publiek heeft gebracht. Eerst via facefilters – op het gezicht dus – daarna zelfs op landmarks. Op die manier verrijkt het de wereld rondom ons, op een virtuele manier, zonder het fysieke zicht erop te belemmeren. Snapchat is ook het bedrijf dat ons de story format bracht, dat intussen door zowat elk sociale netwerk gekopieerd werd en een meme op zich is. Het was Snapchat dat inzag dat de smartphone in se gewoon een televisietoestel is. Dat je dus de content best fullscreen en verticaal laat zien. Of simpelweg een slimme bril ontwikkelt – de Spectacles – die filmt in een circulair formaat dat je zowel horizontaal als verticaal kunt bekijken. Zoals Google Glass, maar dan veel beter. En nu pakken ze dus op hun manier het inherente racisme van de (smartphone)camera aan.
Bedrijven als Snapchat bewijzen dat je als bedrijf het verschil kunt maken. Door anders te denken, door ontzettend creatief te zijn en die ideeën ook in daden om te zetten. Zulke acties kunnen zaadjes planten, waaruit op een dag misschien een heel woud groeit. Snapchat is in die zin echt een voorbeeld voor mijn eigen bedrijf, Hurae. Ook met Hurae willen we blijven innoveren en onze eigen weg volgen. En dat is niet altijd de makkelijkste route. Net als Snapchat proberen we de wereld in twijfel te trekken en beseffen we dat we de sleutels voor een andere en betere toekomst zelf in handen hebben.
Blijven leren
Diversiteit en inclusiviteit zijn daarvan een goed voorbeeld. Racisme – hoe verscholen ook – is en blijft een reusachtig groot probleem in onze samenleving. Dat besef begint langzamerhand door te dringen, net zoals het besef dat we daar zelf daadwerkelijk iets aan kunnen doen. Door de manier waarop we communiceren, door hoe we ons bedrijf leiden, door hoe we omgaan met de ander. Evident is het niet. We zijn het zo gewoon om onze Vlaamse, witte bril op te hebben dat we vaak totaal niet beseffen hoe bevooroordeeld we naar de dingen kijken. En hoe weinig onze leefwereld in contact komt met alles wat anders is dan wijzelf.
In die zin kan ik iedereen aanraden om op Snapchat en ook TikTok actief te zijn. Want dat zijn de enige twee netwerken waarvan ik merk dat je een divers publiek bereikt en dat zij ook ons bereiken. Omdat die platformen inhoud op de eerste plaats zetten, en niet het aantal volgers. Zo kun je als minderheid met een kleine stem toch heel Vlaanderen bereiken, en bij uitbreiding de wereld.
Kleine kanttekening: ik prijs de innovatie van Snapchat, maar ze zijn net als TikTok verre van het perfecte voorbeeld. Zo brachten ze een AR-filter uit die in se een digitale blackface was van Bob Marley ter ere van 4/20 (Weed Day). En zo zijn er nog een aantal incidenten. Of hoe iedereen nog kan en moet leren.
Deze reeks is een samenwerking tussen De Morgen en Flanders DC. Lees nog meer visies van creatieve ondernemers, artiesten of opiniemakers op vijftigvisies.be. Morgen: Chibi Ichigo over muziek.