Wat er vandaag gebeurt is degoutant. Zonder debat worden op spookachtige wijze dingen beslist

Op zijn berg in de Oostkantons schrijft Marnix Peeters over vrijheid, zijn vogels en zijn vrouw.

Het vertrouwen in de overheid taant. Dat is niet moeilijk te begrijpen. Ik ben van nature veeleer gezags­getrouw, maar zelfs ik krijg er nu last van. Dat komt doordat er een schaduwoverheid bestaat die in toenemende mate mag bepalen hoe ik leef. Mijn taalgebruik, de boeken die ik lees, de muziek waar ik naar luister. Ik had dat incident vorig jaar gemist, maar ik las deze week op Facebook dat iemand bij een streamingdienst Easter van Patti Smith had besteld en dat daar één nummer op was geschrapt: ‘Rock N Roll Nigger’. Gewoon weg, geannuleerd. Van Patti Smith zal het niet uitgegaan zijn, die heeft dat nummer altijd door dik en dun uitgelegd en verdedigd.

Maar van wie dan wél? Wie heeft de touwtjes van die bespottelijke machinerie in handen? Ik wil het weten, want ik wil weten wie ik erop mag aanspreken – zoals je een politicus kunt aanspreken als je vindt dat het beleid niet deugt. Ik wil niet dat een of andere vage, anonieme club mijn doen en laten bepaalt en wetten opstelt waar geen enkel democratisch proces aan voorafgegaan is, die gestemd noch gecontroleerd zijn. Daar bestáát de democratie voor: in de jaren zestig reed iedereen dronken met de auto, in de jaren zeventig was een meerderheid het erover eens dat dat niet meer kon, en hebben onze vertegenwoordigers er een wet over uitgedokterd. Daar zullen sommigen vast over gesakkerd hebben, maar het is en blijft een mooie manier om je samenleving in te richten.

Wat er vandaag gebeurt is degoutant. Zonder consensus, zonder debat worden in het ijle, op spookachtige wijze, dingen beslist. Ik schreef al vaker over de sporttribunalen waar nu mensen geschorst worden omdat ze ‘dikke aap’ hebben geroepen. Ik wacht nog altijd op de eerste journalist die aan die sporttribunalen gaat vragen of hij eens de lijst mag zien van woorden die niet meer mogen worden geroepen. Ik wed dat die er niet is, die lijst. Dat het volledig à la tête du client is, van de beledigde klager, of iemand gestraft wordt of niet, en dat je dus nooit kunt weten wanneer het jouw beurt is. Wij hebben geen rechtszekerheid meer. Zelfs als je het belangrijk vindt om het juiste te doen, kun je dat niet, want het foute is niet meer duidelijk omschreven – het mag nu door iedereen naar believen en volgens goeddunken worden gedefinieerd. Ik snap niet dat wij dit pikken. En ik snap vooral niet dat de échte overheid zich daar geen lor van aantrekt en zelfs helemaal akkoord gaat met die gang van zaken.

Zo. Dat wilde ik even zeggen. Het belangrijkere nieuws van de week is natuurlijk het verschijnen, vandaag, van het boek Boef. Liefhebben kan je leren, dat mijn vrouw schreef over onze intussen bijna helemaal tot hond uitgegroeide Spaanse bergwolf. Drie jaar lang leefden hij en ik op ietwat gespannen voet, maar sinds onze Andalusische winter maken wij de belofte in de boektitel helemaal waar.