Wanbeleid Moslimexecutieve vraagt doortastende aanpak, maar karaktermoord is brug te ver

De jongste Pano-reportage waarin de invloed van Marokko, Turkije en de Golfstaten op moskeeën in België werd onderzocht veroorzaakte heel wat deining. Daarbij kwam ook de Moslimexecutieve (EMB) in het vizier. Rond de organisatie die alle moslims in België moet vertegenwoordigen hangt een waas van schimmigheid en ondoorzichtigheid, klonk het. Premier De Croo had het achteraf over “geknoei en gekonkel”, de executieve beet flink van zich af. Aan de ruziënde partijen dit: de moslimgemeenschap is het eerste slachtoffer van het wanbeleid van het EMB, niét de Belgische staat die hierin ook verantwoordelijkheid draagt.

Al jaren vragen koepelfederaties en moskeebesturen een vernieuwing en herverkiezing van de moslimexecutieve. Hier werd nog nooit voldoende gehoor aan gegeven. Nochtans zijn het de moskeeën en koepelfederaties die de legitimiteit van de moslimexecutieve ultiem schragen. Sinds 2014 heeft het EMB evenwel geen enkele verkiezing georganiseerd voor de moskeebesturen. Het is dan ook redelijk ironisch om te zien hoe de moslimexecutieve de staat ervan beschuldigt “dictatoriaal” te zijn terwijl deze moslimexcutieve al jaren dictatoriaal zetelt zonder herverkiezing en alleen zichzelf vertegenwoordigt.

Nuance gezocht

Ik mis nuance in het debat omtrent de moslimexecutieve. Vriend en vijand zijn het erover eens dat het EMB autonoom de belangen van de Belgische moslims vertegenwoordigt, en niét die van welke buitenlandse overheid dan ook. De schimmige organisaties die erachter schuil gaan, zijn een potpourri en vormen een onhelder netwerk waar steeds dezelfde mensen de overhand in hebben. Dat verdient opheldering.

Toch is het idee van ‘buitenlandse invloed op Belgische moskeeën’ niet eenzijdig negatief. Elk moskeebestuur wil degelijke islamitische boeken die afkomstig zijn uit islamitische universiteiten of wil gastsprekers uitnodigen met theologische autoriteit. Ook de katholieke kerk heeft een rechtstreekse band met het Vaticaan waar de nodige geldstromen vloeien, om het niet te hebben over het Centraal israëlitisch consistorie van België waarvan het politiek en religieus kluwen zo mogelijk nog ingewikkelder is dan dat van de moslimexecutieve.

Het wanbeleid van het EMB mag niet leiden tot een gemeenschappelijke afstraffing waardoor men elke band wil doorknippen die leidt tot een vredige verstandhouding met broederlijke islamitische landen.

Als de overheid niet wil dat er imams worden ‘ingevoerd’ vanuit het buitenland, moeten ze zorgen dat er imamopleidingen komen in België. Er zijn vandaag gewoonweg geen studies om imam te worden in België. De overheid is samen met het EMB verantwoordelijk voor dit probleem. De Vlaamse regering probeert nu strenge regels op te leggen voor de erkenning van geloofsgemeenschappen maar tegelijkertijd is er geen alternatief voor tal van praktijken. Dit werkt contraprodcutief en is zowel op korte als lange termijn een groot probleem.

Het is jammer dat de aandacht voor het wanbeleid van de moslimexecutieve in de Pano-reportage vooral werd afgeleid naar bepaalde individuen. De insinuatie van extremisme aan het adres van voorzitter Mehmet Ustun en binnen het EMB an sich is verkeerd. Het schept ook een gevaarlijk precedent. Via dergelijke aantijgingen kun je eender wie aan de schandpaal nagelen. Het is trouwens nefast voor onze rechtsstaat als men mensen gaat beschuldigen via “gelekte” documenten van een uitermate belangrijk orgaan als de staatsveiligheid.

De échte frustratie van de moskeebesturen en velen binnen de gemeenschap ligt bij de transparantie van geldstromen en de ontoegankelijkheid op beleidsniveau. Ik heb het hier over het EMB als orgaan en niet over specifieke individuen. Je kan zeggen dat de mensen van het EMB onbekwaam zijn, maar er is ook en vooral een structureel organisatorisch probleem. Veel moslims hebben geen enkel idee over wat het EMB is en doet. Bijzonder pijnlijk als je weet dat het EMB onze belangen als moslim “behartigt”.

Dat de staat zich bemoeit met bestuurszaken als er strafrechtelijke misdrijven in het spel zijn, is doodnormaal. Maar de staat moet zich niet mengen met religieuze aangelegenheden, over wat nu wel of niet religieus geoorloofd is.

Binnen mijn gemeenschap heerst het aanvoelen dat de Pano-reportage eerder een karaktermoord was dan werkelijk de wantoestanden van het EMB bloot te leggen. De prioriteit moet liggen op het hervormen van het EMB en niet op enkele individuen.