Waarom onze massahysterie over Donald Trump misplaatst is

De Trumpofobie, die heerst in de wereld, is te vergelijken met de Obamanie van acht jaar geleden. Net zoals Obama toen over water kon lopen, brengt Trump ons rechtstreeks naar de hel. En net zoals Obama weinig fundamenteels heeft kunnen veranderen aan de Amerikaanse samenleving en haar invloed op de wereld, zal ook Trump weinig kunnen veranderen.

Toen Barack Obama werd verkozen dansten de Europese media van vreugde. Een kleurling in het Witte Huis, wie had dat ooit durven dromen. Nog geen halve eeuw na de moord op Luther King. Hij was jong en knap. Ritme in de stem. Wat een mojo. Lief voor zijn vrouw en trouw ook. Geestig bovendien. Zijn optredens in verschillende shows op televisie inspireerden zelfs bij ons de saaiste politici om al eens in een carnavalspakje te verschijnen. Obama doet het ook, zo klonk het. En Obama had succes. Hij was een held.

Toen hij vier jaar later zijn termijn moest verlengen was hij al een beetje de 'Ridder met rugpijn' uit het lied van Jan Leyers. Zijn tegenkandidaat Romney werd afgebeeld als een "man zonder moreel kompas" en liet geen gelegenheid voorbijgaan om dat beeld te bevestigen door het tegendeel te beweren. Terwijl alle feitelijkheden, de nationale schuld, de tewerkstelling en alle economische factoren waar verkiezingen volgens kenners over gaan hem tegenzaten, won Obama. Weinig van wat hij de bevolking had beloofd, heeft hij kunnen verwezenlijken. Want tussen president worden en president zijn zit een gigantisch verschil.

De vreugdedansen van acht jaar geleden zijn nu vervangen door angstberichten. Zelfs Wallstreet Journal slaat alarm. De Republikeinen zelf zijn in paniek. Net zoals bij Obama heeft het niets te maken met de beleidsideeën van de man en wat er concreet van uitgevoerd gaat worden. Het gaat om de man zelf. Dat haar. Die potsierlijkheid van een patron die gelezen heeft dat een echte manager een onverbiddelijke uitstraling moet hebben.

Dat is wat de wereld het meest verafschuwt. Het gaat niet om zijn beloften die hij, net als Obama, opvoert alsof hij maar een handtekening te zetten heeft om elke wet naar zijn hand te zetten. Zijn uitspraken over moslims zijn gemeengoed in de randgemeenten van het Vlaamse land. Kinderpraat vergeleken bij de reacties op het internet als je iets schrijft dat barmhartigheid doet vermoeden tegenover vluchtelingen.

Nee, het heeft niets te maken met wat hij gaat doen als hij president is. Het heeft te maken met gevoel. Een gevoel waar de Europese media, gevoed door de media van enkele kuststeden in de Verenigde Staten, niet van houden. Hoe hij weer gewicht dreigt te geven aan de papperige ondernemer die niets en niemand ontziet om zijn doel te bereiken. The Sky is the Limit meets House of Cards.

Zowel de verafgoding van acht jaar geleden als de verduiveling van vandaag hebben niets te maken met de werkelijkheid. Beide zijn vormen van massahysterie. Volksreacties met wortels van voor de Verlichting (bewuste schrijffout, sorry Taalunie). Wij zien democratisch verkozen leiders nog steeds als de keizers en koningen van weleer. We vergeten daarbij dat machthebbers in een democratie zich netjes moeten gedragen of ze worden eruit gewipt.

Trump is geen gevaarlijk man, net zo min als Obama de redder van de wereld is.

Trump is een zakenman. Politiek boeit hem matig. Wat hem drijft is succes. Als hij straks succes kan oogsten door elke latino-migrant een eigen huis te geven, dan zal hij dat doen. In een overzeese oorlog die hij niet kan winnen zal hij geen centen en tijd steken.

Zakenmannen werken met doelstellingen. Zijn eerste doelstelling is nu: verkozen worden als kandidaat voor de Republikeinen. Zijn middel: airtime. Elke seconde die hij in beeld komt, komen zijn tegenstrevers niet in beeld. Hij weet dat, en hij weet wat hij moet zeggen om die airtime te veroveren, elke dag. Over hoe hij straks Clinton of Sanders moet verslaan denkt hij nu nog niet na. En zijn brainstormend mediateam ook niet. Dat is voor later. First things first.

Maar één ding is nu al duidelijk. Als hij kandidaat is zal hij niet de fout maken die Romney en zijn voorgangers gemaakt hebben. Als de Democraten traditiegetrouw roepen dat de man geen "moreel kompas" heeft, dan zal hij op tafel kloppen en terugroepen dat moraal leuk is voor academisch geschoolde rijkeluiskindjes, maar dat in de echte wereld fabrieken gebouwd moeten worden voor er brood op de plank komt. Hij zal zeggen dat dat morele kompas het schip naar een diepe draaikolk heeft gebracht en dat er dringend een sterke kapitein nodig is om de ondergang te vermijden. De Amerikanen vinden die taal geweldig. Toch die Amerikanen die geen banden hebben met het buitenland, en dat zijn er heel veel.

Wij, in Europa, zullen dan bibberen en beven. Volkomen overbodig. Want laat dat een troost wezen voor de Trumpofoben in de wereld: wat men zegt om aan de macht te komen, is zelden wat men doet om aan de macht te blijven.