Waarom ondertitelen VRT en RTBF ‘1985’ niet met tweetalige onderschriften?

De nieuwe fictiereeks 1985 op VRT (Eén) en RTBF (La Une) heeft haar start niet gemist. Halverwege die jaren tachtig kende ons land de terreur van onder andere de Bende van Nijvel. Dat de misdadigers die hiervoor verantwoordelijk waren nog steeds niet gevat en veroordeeld zijn, is een smet op het blazoen van de Belgische justitie. En verklaart wellicht ook waarom deze tweetalige fictiereeks, die zich voornamelijk in de hoofdstad afspeelt, zo populair is.

Als Brusselaar en fervent bepleiter van meertaligheid is het fijn te zien dat onze openbare omroepen VRT en RTBF daarvoor de handen in elkaar sloegen. Alle acteurs spelen in hun eigen taal. Op de VRT wordt de reeks ondertiteld in het Nederlands. Aan Franstalige kant, op La Une, worden de Nederlandstalige acteurs gedubd in het Frans of kan je kiezen voor de originele, tweetalige versie, ondertiteld in het Frans. Dat die originele versie niet automatisch wordt getoond op de Franstalige zender valt te betreuren. Het zorgt ervoor dat de eigenheid van een tweetalig land die in de reeks zit, in de uitzendingen van La Une miskend wordt.

Dat het ondertitelen van programma’s ook helpt bij het leren van een taal, staat vast. De ondertiteling op VRT heeft al veel Vlamingen geholpen Engels en Frans te leren. Wie een andere taal leert, leert ook andere culturen beter kennen en begrijpen. Hieraan zouden beide nationale omroepen hun steentje kunnen en moeten bijdragen.

Waarom ondertitelen VRT en RTBF de reeks niet met tweetalige onderschriften? Zo kunnen taalgemengde gezinnen, zoals er veel in Brussel zijn, samen de reeks zonder taalproblemen volgen. Volgens de jongste Taalbarometer kent het Brussels gewest ruim 20 procent taalgemengde gezinnen die Nederlands en Frans combineren. Dat aantal neemt almaar toe. Een tweetalige ondertiteling op onze nationale omroepen kan helpen om de twee grote landstalen beter te begrijpen.

Je kan je natuurlijk afvragen of het de taak is van de VRT en de RTBF om respectievelijk ook Franstalige en Nederlandstalige kijkers aan te spreken. Maar waarom zouden de openbare omroepen voor populaire programma’s en nieuwsprogramma’s niet de mogelijkheid geven aan twee- of meertalige gezinnen om een graantje mee te pikken van de Vlaamse en Franstalige cultuur en actualiteit? Het zou ervoor zorgen dat we muren doorbreken en de kennis van het Nederlands stimuleren in Wallonië en het Frans in Vlaanderen. Een mooi voorbeeld hiervan is de podcast Plan B van journalisten Alain Gerlache en Ivan De Vadder, waarin ze het Vlaamse nieuws toelichten in het Frans en het Franstalige in het Nederlands. Magnifique is dat.