Waarom extreemrechts zo tuk is op bitcoin

Veel mensen met extreemrechtse opvattingen zijn overtuigde fans van bitcoin. Maar waarom?

Het feit dat enthousiaste aanhangers van bitcoin vaak bizarre dingen zeggen, betekent op zich niet dat cryptomunten een slecht idee zijn. Mensen kunnen juiste dingen om de verkeerde redenen verdedigen. Ik ben er bijvoorbeeld zeker van dat een heleboel mensen de consensus over, zeg maar, de doeltreffendheid van vaccins alleen geloven omdat ze onder de indruk zijn van wetenschappers in labojassen die moeilijke woorden gebruiken, niet omdat ze de medische studies hebben gelezen en begrepen.

Toch lijkt het belangrijk om te begrijpen waarom de cryptobeweging zo sterk op een sekte lijkt.

Eerst – neem me niet kwalijk – een beetje economie.

Ik hoor nog altijd mensen zeggen dat we nu in een digitaal tijdperk leven en dus digitaal geld moeten gebruiken. Maar dat doen we toch al? Zoals bijna iedereen betaal ik de meeste dingen door met een muis te klikken, mijn bankkaart tegen een terminal te houden of op mijn telefoon op een knop te drukken. Zelfs op de markt kun je tegenwoordig vaak alleen digitaal betalen.

Al die betalingen hangen echter af van het vertrouwen op een derde partij: mensen aanvaarden bankkaarten, Apple Pay, PayPal enzovoort omdat ze aan een bankrekening gekoppeld zijn. Bitcoin is nu precies bedoeld om dat vertrouwen overbodig te maken en een betaalmiddel te creëren dat dankzij cryptografie onafhankelijk is van de financiële instellingen.

Maar waarom is dat nodig? Zijn de banken dan zo onbetrouwbaar? Als je fans van crypto vraagt om eenvoudige voorbeelden te geven van dingen die je beter of goedkoper met cryptomunten dan met andere betaalmiddelen kunt doen, blijft het stil. De enige concrete voorbeelden die ik heb gehoord, hebben met illegale activiteiten te maken, die je inderdaad met crypto gemakkelijker kunt verbergen.

De waarheid is dat bitcoin weliswaar naar de normen van het internet al lang bestaat – 13 jaar! – maar net als de andere cryptomunten zelden als echt geld wordt gebruikt, dus als een betaalmiddel voor de aankoop van goederen en diensten. Concrete cijfers zijn schaars, maar de overgrote meerderheid van de transacties met cryptomunten zijn pure speculatie.

Politieke paranoia

Dat belet niet dat bitcoin en zijn concurrenten nu samen een marktwaarde van meer dan 1 biljoen dollar hebben. Wat denken de beleggers dat ze kopen?

Ten eerste, bescherming tegen de eeuwige angst dat de inflatie hun rijkdom in rook zal doen opgaan. Dat gevaar is niet echt denkbeeldig, want we hebben wereldwijd 57 gevallen van hyperinflatie gekend. Maar die hebben zich allemaal in een context van politieke en sociale chaos afgespeeld. Denkt u echt dat u in die omstandigheden online kunt gaan om uw bitcoins te verzilveren?

Daarnaast is er de angst om de boot te missen. Bitcoin heeft goede marketingtroeven: crypto klinkt hightech en futuristisch maar speelt ook in op politieke paranoia. De stijgende koersen sporen veel apolitieke beleggers aan om een graantje mee te pikken, terwijl publieke figuren als Eric Adams, de nieuwe burgemeester van New York, bitcoin promoten om de indruk te wekken dat ze modern zijn.

Is bitcoin gedoemd om te imploderen? Niet noodzakelijk. Per slot van rekening is goud al generaties lang geen betaalmiddel meer, maar heeft het zijn waarde niet verloren. We mogen ook het belang van de criminele activiteit niet onderschatten. Er zijn voor ongeveer 1,6 biljoen dollar biljetten van 100 dollar in omloop, goed voor 80 procent van de Amerikaanse munt. De gewone consument kan daar moeilijk mee betalen, wie denkt u dus dat ze gebruikt?

Wantrouwen

Maar wat verklaart het bondgenootschap tussen bitcoin en extreemrechts? Bitcoin is gemaakt om een monetair stelsel te scheppen dat zonder vertrouwen werkt. En radicaal rechts draait helemaal rond het bevorderen van wantrouwen. Covid is bedrog, de verkiezing is gestolen en de bosbranden in Californië hadden niets met de klimaatverandering te maken maar werden aangestoken met door de Rotschilds gecontroleerde ruimtelasers.

In die context is het niet meer dan natuurlijk dat tumpiaanse politici af willen van een monetair systeem dat via de banken loopt – we weten immers wie daar aan de touwtjes trekt, nietwaar? – en dat een munt gebruikt die door de overheid beheerd wordt. Kortom, de cryptomunten spelen wel een economische rol, maar hun opkomst heeft veel te maken met de ruimere politieke waanzin die de Amerikaanse democratie op de rand van de afgrond brengt.

© The New York Times