Waarom de UGent-rector de lezing van Filip Dewinter moet annuleren

Recent kondigde de Gentse afdeling van het Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond (KVHV) in een Facebookbericht aan dat ze op 1 december Filip Dewinter aan de UGent uitnodigen om zijn boek Omvolking te komen voorstellen.

Het KVHV werpt zich op als verdediger van het vrije woord aan de UGent en zegt dit in de toekomst te blijven doen. “We verzetten ons met hand en tand tegen de zogenaamde ‘cancel culture’ en organisaties die politieke tegenstanders van bovenaf monddood willen maken”, schrijven ze.

Met een groep studenten, docenten van de UGent en vertegenwoordigers van het Gentse maatschappelijke middenveld roepen we de rector en de Raad van Bestuur van de Universiteit Gent op om deze aangekondigde lezing te annuleren. Want wie zoals Filip Dewinter via zijn boek en lezingen de theorie verspreidt dat het eigen ras ten dode is opgeschreven en het eigen volk zich hier moet tegen verdedigen, verspreidt geen mening maar een theorie die een aanzienlijk deel van onze bevolking ontmenselijkt en bedreigt.

Met deze open brief verzetten we ons tegen de normalisering van het extreemrechts gedachtegoed dat onze samenleving ontwricht en onze democratie ontmantelt. Uit een opiniepeiling van het persbureau Associated Press blijkt ondertussen dat één op de drie volwassenen in de Verenigde Staten reeds gelooft in een bewuste en door de elites aangestuurde poging om ‘geboren Amerikanen te vervangen door immigranten voor electoraal gewin’. Uit een gelijkaardige enquête van het Franse peilingbureau Ifob blijkt dat 48 procent van de Franse volwassenen denkt dat ‘immigratie een door de elites georganiseerd project is met als doel de ene door de andere te vervangen’.

De omvolkingstheorie misleidt niet alleen mensen, ze lokt ook geweld uit. In 2019 schoot Brenton Tarrant in Nieuw-Zeeland 49 mensen dood in een moskee. Na de aanslag liet hij een tekst achter met de titel ‘The Great Replacement’. In mei 2022 vermoordde de 18-jarige Payton Gendron een zwarte wijk in Buffalo in New York tien mensen omdat hij ervan overtuigd raakte dat het blanke ras met uitsterven wordt bedreigd. Zijn doel was zoveel mogelijk zwarte mensen doden bleek uit zijn manifest. De schutter haalde een groot deel van zijn ideeën bij Tarrant. In 2019 werden er bij een aanslag op een Walmart-filiaal in de VS 23 mensen gedood. Ook die schutter verwees naar de omvolkingstheorie.

De omvolkingstheorie is niet langer alleen iets van zonderlinge massamoordenaars, maar ondertussen mainstream geworden in de massamedia en de politiek. We roepen alle democratische instellingen uitdrukkelijk op om zich tegen die normalisering te verzetten.

De lijst van extreemrechtse politici die de omvolkingstheorie in Europa en dus ook ons land gretig verspreiden is lang. In De Tijd stelde Tom Van Grieken in 2021 dat ‘het blanke een dominante factor moet blijven in Vlaanderen’. Voor Filip Dewinter staat de strijd tegen de omvolking centraal. “Als er niets gebeurt, zullen allochtone groepen de autochtone bevolking vervangen”, schrijft hij in zijn boek Omvolking.

Dewinter eindigt zijn lezingen steevast met: “Volkeren worden vervangen als ze zwak zijn. Mijn oproep is om aan die omgekeerde kolonisatie die momenteel plaatsvindt een einde te maken. De demografische kolonisatie maakt dat wij overspoeld worden door steeds meer vreemdelingen. We moeten daar een einde aan maken. En we moeten ook een einde maken aan de cancelcultuur, aan het wokisme en aan de politieke correctheid die de politieke en de culturele elite in dit land in zijn greep heeft”.

In de non-discriminatieverklaring van de Universiteit Gent staat er dat elke persoon het basisrecht heeft op een maximale ontplooiing van zijn of haar mogelijkheden en het bijzonder waardevol is dat meer en meer studenten met uiteenlopende etnische, sociale en levensbeschouwelijke achtergronden universitaire studies aanvatten. Om die reden heeft de UGent een gedragscode uitgewerkt die ertoe moet bijdragen discriminatie uit te bannen. Meer nog, in artikel 6 staat dat ‘alle openbare uitingen die aanzetten tot agressie, haat of discriminatie op in universitaire gebouwen en lokalen verboden zijn’. De UGent wijst op de plicht tot naleving van deze non-discriminatieverklaring en brengt derden-gebruikers ervan op de hoogte dat inbreuken op deze non-discrimanatiewetgeving gemeld zullen worden aan de bevoegde overheden.

Wij roepen daarom de rector en de Raad van Bestuur van de UGent op tot het verbieden van de aangekondigde ‘lezing’ van Filip Dewinter. Deze ‘lezing’ verbieden betekent geen inbreuk op vrijheid van meningsuiting en houdt ook geen censuur in. Het betekent dat de UGent haar non-discriminatieverklaring in de praktijk uitvoert en ervoor zorgt dat de onderwijsinstelling een veilige omgeving voor al haar personeelsleden en studenten garandeert. Het biedt de Universiteit ook de kans om zich uitdrukkelijk te distantiëren van de racistische omvolkingstheorie. Het actief verspreiden van een complottheorie die een aanzienlijk deel van onze bevolking ontmenselijkt maakt geen deel uit van een democratisch debat.

We hopen dat alle democratische instellingen in ons land bereid zijn om onze grondrechten niet enkel in de letter maar ook in de praktijk te verdedigen en te realiseren. In een democratie zijn racisme en fascisme geen mening maar een misdrijf.

Ondertekenaars: Dr. Siggie Vertommen (postdoctoraal onderzoekster Centre for Research on Culture and Gender UGent), Jan Dumolyn (hoofddocent geschiedenis UGent), Karim Zahidi (postdoctoraal onderzoeker UGent en UA), Tim Joosen (afgevaardigde ACOD UGent), Ellen De Soete (8 mei coalitie), Fred Libert (Hart boven Hard), Dominique Willaert (auteur), Angeline Van Den Rijse (ABVV Oost-Vlaanderen), Pascal Debruyne (Docent en onderzoeker Odisee Hogeschool), Gillian Mathys (Assistant Professor VUB), Brecht Desmet (Postdoctoraal onderzoeker UGent), Igor Willems (Geen haat en racisme aan de UGent), Jongsocialisten Gent, Joren Gistelinck (Jong Groen Gent), Bent Delbeke (TSG ‘t Zal Wel Gaan), Sarah Plaizier (Jong Groen StuGent), Fred Libert (Hart boven Hard), Mingtje Wang (Comac Gent), Sander Claessens (Comac), Bart Vandersteene (LSP), Anarchistisch Collectief Gent, Antwerpen en Brugge, Arne Lepoutere (Actief Linkse Studenten), Liese De Cloet (Campagne ROSA), Enio Serluppens (PVDA Gent), Franky Devos (directeur Viernulvier - Vooruit) en Milo Rau (artistiek leider NTGent).