Waarom de nieuwe naam van Jennifer Lopez een slechte zaak is voor het feminisme in Amerika

De Amerikaanse schrijver, journalist en tv-producer Jennifer Weiner is auteur van Goed in bed, Zij en – meest recent – The Summer Place.

Het zou de plot van een romantische komedie van Jennifer Lopez kunnen zijn. Jongen ontmoet meisje. Ze worden verliefd, verloven zich, maar helaas komt er geen bruiloft van. Ze gaan elk hun eigen weg, trouwen met een ander, krijgen kinderen, scheiden. En dan, ouder en wijzer, worden ze weer verliefd.

De amoureuze perikelen van J-Lo (53) en acteur en regisseur Ben Affleck (49), met twee weken geleden hun huwelijk als grote finale, zijn een godsgeschenk voor romantici en verslaafden aan roddelrubrieken. Elke episode is een ware traktatie.

Het laatste sappige nieuwtje: J-Lo’s beslissing om haar naam te veranderen, die ze via haar nieuwsbrief bekendmaakte. “Liefde is fantastisch, misschien wel het mooiste wat er is – en het wachten waard”, schreef ze. En ze sloot af met: “Liefs, mevrouw Jennifer Lynn Affleck.”

Onderwerping

Misschien heeft mevrouw Affleck de echte liefde gevonden in haar vierde huwelijk. Maar als een vrouw de naam van haar echtgenoot overneemt, lijkt me dat een vorm van onderwerping. Ze zegt niet ‘ik hoor bij hem’ maar ‘ik ben van hem’. Zeker in deze moeilijke tijden voor het feminisme in Amerika is dat geen goed signaal.

Het is een gebruik met diepe wortels in het hoogtepunt van de patriarchaat, meer bepaald in de middeleeuwse huwelijkswetten die voorschreven dat een getrouwde vrouw voor de wet één was met haar man, zonder eigen statuut of identiteit.

Tot laat in de jaren 70 eisten de wetten van sommige staten van de VS dat getrouwde vrouwen de naam van hun echtgenoot gebruikten om te stemmen of een paspoort of kredietkaart aan te vragen. In die tijd was de trend van vrouwen die hun naam behielden in opkomst – of toch bij oudere, hoger opgeleide, stedelijke vrouwen die een loopbaan hadden opgebouwd voor ze in het huwelijksbootje stapten.

Ik was een van die vrouwen, de meesten van mijn vriendinnen – artsen, advocaten, zakenvrouwen – waren dat ook. Wij vonden het normaal, maar in een andere context hadden we dat misschien niet gedaan.

Het idee dat je de naam van je man overneemt, heeft me altijd een ongemakkelijk gevoel gegeven. Het doet me denken aan The Handmaid’s Tale. In Margaret Atwoods Gilead worden de dienstmaagden, die alleen bestaan om de baby’s van de elite te dragen, beroofd van elke individuele identiteit, met inbegrip van hun naam.

Identiteit

Door haar naam te veranderen – in Jennifer Muniz in een vorig huwelijk en nu in Jennifer Affleck – verschilt J-Lo niet van de meeste Amerikaanse vrouwen. Volgens een studie zou in de VS slechts ongeveer 20 procent van de vrouwen hun eigen naam behouden.

De vraag of een popster haar naam mag behouden, kan onbelangrijk lijken of politiek onbetekenend – kijk maar naar Hillary Rodham Clinton, die haar eigen naam soms laat vallen. Na de recente beslissing van het Hooggerechtshof omtrent abortus, na #MeToo en met het vooruitzicht van aanvallen op geboortebeperking en het homohuwelijk, hebben de feministen wel ander katten te geselen.

Toch heeft het gebaar belang. Je naam is je identiteit. En getrouwde vrouwen blijven afstand doen van hun naam, terwijl getrouwde mannen dat voorbeeld zelden volgen. Wat er voor het overige ook verandert, het machtsonevenwicht blijft bestaan.

Dr. Rachael Robnett, hoogleraar psychologie aan de University of Nevada, Las Vegas, legt uit dat dit gebruik “de hogere status en de macht van mannen in relaties en ook in de maatschappij weerspiegelt”.

In 2016 peilde Robnett naar de perceptie bij studenten van vrouwen die na hun huwelijk hun naam wel of niet veranderen. Het bleek dat vrouwen die hun naam houden als minder betrokken bij de relatie worden gezien, en hun echtgenoten als minder mannelijk. “Sommige studenten drukten dat heel bot uit: zij draagt de broek in hun relatie.”

Publieke persona

Of je wel of niet de naam van je echtgenoot overneemt, is een persoonlijke beslissing. Maar het persoonlijke is politiek, vandaag meer dan ooit en zeker voor de sterren.

Zoals elke beroemdheid, of elke sterveling met een account op Instagram, heeft mevrouw Affleck een publieke persona gefabriceerd. Ze heeft haar platformen gebruikt om het verhaal te vertellen van het succes van een sterke, onafhankelijke vrouw, een vrouw die het van danseres tot wereldvedette schopte. Competentie en zelfstandigheid zijn haar handelsmerk. Wat Jennifer Affleck in haar privéleven ook mag zijn, J-Lo is een vrouw die misschien wel van een man kan houden maar geen man nodig heeft.

Stel je voor dat ze in haar nieuwsbrief had geschreven: “Ik houd van mijn man. Maar nu vrouwen worden aangevallen, doe ik niet mee aan een traditie die historisch geworteld is in het verlies van de identiteit en de wettelijke status van de vrouw. Ik geef mijn man mijn hart, maar ik behoud mijn naam.”

Of stel je voor dat Ben Affleck Ben Lopez was geworden.

“De mensen zien het gewoon als een leuke maar onbelangrijke traditie”, zegt Robnett. “Maar het gaat over macht. En het is wél belangrijk.”

© 2022 The New York Times Company