Stel dat Laschet bondskanselier wordt, wat mogen wij dan verwachten?

“Uiteindelijk blijf ik misschien over.” Dat heeft de nieuwe voorzitter van de CDU ooit gezegd. Politici die zichzelf beschouwen als een overschotje, zo kom je er niet veel tegen. Let ook op het woordje misschien. Armin Laschet zal nooit struikelen over overmatige ambitie. Zijn adviseurs vonden hem altijd al te tam. Zijn kiescampagnes waren beneden alle peil, zeiden zijn tegenstanders. Dat laatste kan niet kloppen, want Laschet zat in het Europees Parlement en in het Bondsparlement en is nu minister-president van Noordrijn-Westfalen.

Laschet, de conservatief, de tolerante katholiek. Of nog, het suffe oompje uit Aken, oud-hoofdredacteur van de KirchenZeitung, vergelijk met het parochieblad. Meneertje Laschet is zo iemand die systematisch onderschat wordt. Zachte bolster, harde pit, lees je in Duitse kranten. Doen, niet kletsen, is zijn devies. Hij lijkt warempel op Merkel.

Toen de christendemocraten even niet opletten, stootte Merkel de oppermachtige Helmut Kohl van zijn troon en even later de zich oppermachtig wanende fractieleider Friedrich Merz. Hem heeft Laschet vorige zaterdag netjes, maar allesbehalve verpletterend verslagen. Hij haalde 53 procent. Een overschotje. Toen Merkel voor het eerst voorzitter werd, stemde 96 procent van de gedelegeerden voor haar. Laschet zal dus een verdeelde christendemocratische partij leiden.

Dat is niet hetzelfde als een gedemoraliseerde partij. In de peilingen steekt de CDU ver boven alle andere uit, met dank aan het dubbeleffect ‘corona + Merkel’. De vraag is of die effecten blijven doorwerken tot aan de nationale verkiezingen in september. Voordien komen nog drie deelstaatverkiezingen. Laschet heeft een woelig jaar voor de boeg.

Sinds mensenheugenis wordt de christendemocratische partijvoorzitter kandidaat-kanselier, maar een verplichting is dat nooit geweest. Had Merz het gehaald, hij zou in zijn privévliegtuig zijn gesprongen om verkiezingspamfletten uit te strooien van Noordzee tot Alpen. Maar Laschet?

Laschet weet dat hij niet overmatig populair is, maar hij heeft tot dusver niet gerept over andere kanselierskandidaten. Toch zijn die er, twee. En mochten ze de kans krijgen, zouden ze weleens meer kiessucces kunnen halen dan de nieuwe voorzitter.

De ene, Markus Söder, de grote baas van zusterpartij CSU en bijgevolg van heel Beieren, is ook buiten Beieren zeer populair. De andere, Jens Spahn, minister van Volksgezondheid, was vroeger niet bijster geliefd, te veel tafelspringer, maar in deze coronatijden heeft hij zich ontpopt tot een bekwame, slagvaardige bewindsman. Spahn en Laschet hebben al geruime tijd hun lot aan elkaar verbonden. Of moet ik zeggen, ze houden elkaar bij de strot?

Tijdens het Merkel-tijdperk was Duitsland onbetwistbaar de leidende, stuwende kracht in de Europese Unie. Voor ons en voor de andere lidstaten is het binnenlandse reilen en zeilen van de Bondsrepubliek richtinggevend, indien niet bepalend. Een Laschet-tijdperk zal er niet komen. De brave man is 59 jaar en kan dus hooguit nog twee verkiezingen meegaan.

Stel dat hij bondskanselier wordt, wat mogen wij dan verwachten?

Armin Laschet stond tijdens de vluchtelingencrisis, vanaf 2015, pal achter het beleid van kanselier Merkel. Inzake migratie heeft hij nooit een duimbreed toegegeven aan de sombere toeteraars van AfD en het heeft hem niet echt stemmen gekost.

We weten dat Merkel een begaafde compromissenbouwer is, net wat de veelkoppige Europese Unie nodig heeft. Laschet heeft een iets andere aanpak dan zijn grote voorgangster. Merkel liet politieke tegenstanders in eigen rang bij voorkeur betijen. Laschet wil dat zijn medewerkers hem tegenspreken.

Laschet heeft al rondgedwaald in de Europese doolhoven. Hij zat zes jaar in het Europees Parlement. En er is nog meer dat Laschet geschikt maakt voor het hogere Europese werk.

Hij is een onverdroten puinruimer. Waar partijgenoten een breed spoor van brokken achterlaten, verschijnt Laschet. In Europa liggen altijd wel puinhopen in de weg.

Hij heeft een verbazend incasseringsvermogen.

Hij kan heel goed luisteren. Echt luisteren.

Polemiek vindt hij zonde van de kostbare tijd.

En, belangrijk bij populistisch springtij, hij kent en begrijpt de zorgen van kleine mensen. Bij hen voelt hij zich in zijn element.

Laschet benadert in de verste verte niet het intellectuele formaat van Merkel. Maar wat pragmatisme en een bescheiden visie betreft, mogen wij, andere Europeanen, hopen dat ze daar aan elkaar gewaagd zijn.